KUIPEN
Een o ambacht
De kuiper plaatst het vat voor de deur van zijn werkplaats (daar moet hij
extra-belasting voor betalenen maakt binnenin een vuurtje van spaanders.
Dikke ijzeren drijfhonden worden om het vat geslagen, zoodat de deelen
verband krijgen terwijl het hout krimpt.
In een van Alkmaars oude steegjes zijn tal van
eeuwenoude ambachten nog thans in eere. Men
vindt er een zadelmakerij van anderhalve eeuw
en ook de kuiperijen van Stikvoort. Zeven generaties
lang, ofwel honderdvijftig jaren oefent de familie
Stikvoort het kuipersambacht uit en de vaten, die
thans uit de kuiperij komen, zijn nog van dezelfde
kwaliteit als die, welke door den betovergrootvader
van den heer Stikvoort werden vervaardigd.
Het vat bestaat uit deelen, die op de strijkbank in
model worden geschaafd. De deelen worden dan
samengevoegd en zware ijzeren drijfbanden worden
er met den hamer omheen geslagen. Daarna wor
den de deelen boven en onder gelijk afgezaagd.
De te gebruiken ijzeren banden worden op het
Boven- en onderkant van de
kuip wordt gelijk afgezaagd.
Van bandijzer wordt op het aambeeld een ring gesla
gen die later den drijfband om het vat zal vervangen.
aambeeld rondgeslagen, waarna de kuip vóór het huis over
een vuurtje van spaanders wordt geplaatst. Door de hitte
wordt het hout zoodanig krom getrokken, dat de ijzeren drijf
banden omlaag geslagen kunnen worden. In een groot blok hout
wordt dan een dikke ijzeren pen geslagen, waarop de
kuiprand komt te rusten als de kui
per het vat gaat schaven. Eerst
komt de binnenkant aan de beurt,
dan wordt het vat gekroosd, dat
wil zeggener komt aan den bin-
nenonderkant rondom een gleuf.
Nu worden de drijfbanden er af
geslagen en de ijzeren banden er
omheen gelegd, waarna de buiten
kant met de schaaf wordt afge
werkt. Het allerlaatst komt de bo
dem in den kroosrand en de kuip is
na het afwerken van den buiten
kant voor aflevering gereed.
De machinale kuiperij heeft het
handwerk nog niet geheel kunnen
verdringen. Wilt gij een onver
woestbaar vat of kuip, waaraan
uw kindskinderen nog pleizier zul-
lenbeleven, dan zult gij moeten ver
trouwen op het handwerk van den
ambachtsman.
Gereed voor den verkoop: Prima
inmaakkuipen in alle maten en voor
billijken prijs (Foto's Panorama)
In een van Alkmaars oude steegjes vindt men onder een groot
uithangbord de honderdvijftig jaar oude kuiperij van Stikvoort.
