BRIEVEN VAN DEN DRÉ
20
ULVENHOUT, 15 Januari, 1941.
Amico,
Dat die muis 'nen stéèrt zou krijgen, was te veur-
zien.
Want toen ik op dieën bewüsten, kouwen avond
machinist spuide in de „fabriek" van den Blaauwe,
dat de vette dampen van de wanden dropen in 't
„kantoor", waar den worstkoning mee zijnen advo
caat te wachten zat op „onzen" directeur, den Blaau
we - toen de „nachtploeg" was opgekomen, ons
propclub, om 'nen goeien indruk van „De Samen
werking" te demonstreeren toen op 'nen gegeven
oogenblik, midden in de conferentie, 't licht ineens
uitgong op 't kantoorke, zoodat we later 'n kunst
gebit in de toetsen van 't schrijfmachien vonden,
nou, toen docht ik wel, dat we nog meer zouwen
hooren van dat gevalleke! Want als den worst-
magnaat, veur ie in zijnen auto klom, dreigde:
„Tosj fe-fe-foor zde rechtsjbank, banzieten!" en ik
dieën mensch 'ns goed bekeek, dan wist ik wel, dat
den Blaauwe 'n teugenpartij had gekozen, die.
'm wèèrdig was! Hebt ge wel 'ns 'nen zeeleeuw
gezien, amico? Vaneigens! Nou, daar trekt dieën
ouwen patroon van den Joost wel 'n bietje op.
Sjuist zo'nen veuruitgestoken snoet als zo'nen
zeeglibbert. En langs dieën uit-stekenden toet is
'nen grijzenden hangsnor gedrapeerd, „gemaakt"
van roestvrij ijzerdraad of zoo iets, die mee elke
beweging van den snoet mee op-en-neer wipt. Ook
't veurhoofd is in den zeeleeuwstijl, want boven den
neusknoest, die veurnamelijk uit twee winderige
neusgaten bestaat, buigt ineens alles weg. Zoodat
ge sterk den indruk krijgt, dat deuzen mensch zijn
veurhoofd eigenlijk den aanvang is van zijnen rug.
Kleine, ronde oogskes mee rooie randjes dingen
als gerafelde knoopsgaten staan mee neus, snoet
en hangsnor op één hoopkc dicht bij malkaar,
temidden in veul rozigs. En als ge nou nog wit, dat
ie achter, tusschen de ooren, drie nekken onder
malkaar bezit, dat daar ieverans boven op den
Worstkoning drie lange haren naar rechts en twee
naar links 'n kaarscheiding simuleeren. dan hebt ge,
als ge beseft, dat ie verpakt zit in 'n strak, blinkend
rozig vel, zoo'n bietje 'n idee van deuzen heer der
schepping. Neeë mooi is ie nie, maar wél, op zijn
manier, indrukwekkend! Ja, den Blaauwe had z'n
postuurke wél gevonden! Dat kwam dan ook al
rap uit. „De Samenwerking" lag zóó in proces veur
den strafrechter, veur den civielen rechter en
ook de arbeidsinspectie had 'n vette kluif aan den
Blaauwe zijn worstfabriek. Of lijk hij 't liever
noemt: aan z'n verkensschavot. Vaneigens liep alles
over en via onze „Nuuwe", den Jaan zijnen op
volger, die nog altij gin letter Ulvenhoutsch sprikt
en dus „gloednuuw" blijft! Dus ook onze gemeente
lijke overheid zat tot de nekharen in de worstmakerij.
D'n Blaauwe zee dan ook: „Heb ik 't oe nie veur-
speld, Dré, damme van da verkensschavot veul leut
zouwen beleven!"
Ge wit: den Zeeleeuw heeft eerst geprobeerd den
Joost uit „De Samenwerking" te troggelen, deur 'm
'n prachtaanbieding veur te spiegelen als hoofd
vertegenwoordiger
Toen dieën vlieger nie opgong, heeft den Worst
koning 'n bod gedaan van tienduuzend gulden op
„De Samenwerking", maar daar wilden den Blaauwe
en den Joost nie aan, weugens den „spekpertief",
die er in „De Samenwerking" moest zitten!
Toen gooide den Zeeleeuw 't over 'nen anderen
boeg. Hij kwam. mee zijnen advocaat, den Blaauwe
dreigen mee 'n
opgepoetste advo-
catensmoes: den
Joost zou, vijfen
twintig jaren ge
leden, z'n eigen
mondelings
verbonden hebben,
om nooit in de
worstbranche veur
z'n eigen te begin
nen!
Nou. eh.
toen gong de lamp
(zo letterlijk meu-
gelijk!) uit, daar
op den Blaauwe
zijn eiges-getim-
merde kantoorke.
Toen beeft de teu
genpartij 't. heele
gezag teugen „De
Samenwerking"
opgehitst, als 'nen
zwerm kwaje hon
den. En als er die
dagen 'n vrimd
heerschap op zijnen
erf kwam, dan was
den Blaauwe er al
van t.e voreu van
overtuigd, dat ze
'm weer de hoef
ijzers wilden af
doen.
De mannen van
de arbeidsinspectie
kosten er mee huilie
bolhoeikes nie bij,
hoe den Blaauwe,
zonder vergunning,
'n nachtploeg in
dienst had.
De G-roote Kerk te
Breda in wintertooi.
Prachtig kranen de
sierlijke bouwjrag-
menten uit.
(Eigen opname)
Want den Zeeleeuw en zijnen advocaat hadden
bij hoog en bij laag verasjereerd, dat op dieën
avond de fabriek onder vollen stoom stond! Nou.
iets was daar wel van aan....! Ik had gestookt,
dat 't, onder vijftien graden vorst, op den erf dooide.
„Govert Bonkers" den Fielp vermomd als
fabrieksbaas - had mee zijn „borders" fabriek en
kantoor plat geloopenden Zeeleeuw de hand ge
schud, dat den kaerel wijers had motten rooken mee
z'n linkerhand. Als hij er dus op zweren kost. den
fabriekschef gezien te hebben, dan was dit ginnen
valschen eed; alleen. waar was Govert Bonkers!'
Nog eens: de mannen van de arbeidsinspectie
die trouwens veul meer inspecteerden of er nie dan
wél gearbeid wierd die mannen zaten mee „De
Samenwerking" smerig in den knoop. Pront zes uur
's avonds kwamen ze achter 'n heg of 'nen boom
vandaan. En hekanst altij keken ze dan recht in den
feilen stralenbussei van 'nen zaklanteern. Den
oogst aan onzen kant was dan ook al rap: één hol-
hoeike en éénen oorwermer, want 't was 'n lust
zooals die kaerels „duiken" kosten.
Den Nuuwe dee ook prontjes zijnen plicht. Niks
van te zeggen. Huiszoeking deed ie ook al bij den
Blaauwe en z'n Aantje. Naar vuurwapens! Ge zult
zeggen: „Vuurwapens!? Worst wordt toch niet
geschoten? 'n Worstmakerij is toch ook gin fabricage
van Antiek?"
Allemaal waar, amico. maar 't was hier altij zóó
gelegen: als ze hier iets meer van oe wilden weten,
dan dejen ze nog al grif huiszoeking op geweren en
kogels en.... wie wit? misschien ook wel op
kannonnen en zoo. 't Was hier nooit anders! En ge
verstaat, bij 'nen kaerel als den Blaauwe, die geren
zoo nou en dan 'ns stroopt, was nóóit 'n geweer te
vindenAls den Nuuwe dan ook bij den Blaauwe
kwam mee z'n pampier tot huiszoeking, dan zee den
Blaauwe: „Kek 'ns, manneke, da kan! Maar eerst
oew broekspijpen opstroopen en al oew zakken leeg
halen!"
„Waerom, Bastiaensen?"
„Omdat 'k dén pas zeker weet, da gij hier gin
geweer en gin patronen vindt, Sjerlock Holmes!"
Den Sjerlock moest toen eerst aan den „Ouwe"
gaan vragen of ie daartoe verplicht was....! En
als ie verom kwam en beweerde, dat er gin enkel
bezwaar bestond om z'n broek óp en z'n zakken uit
te halen, dan zee den Blaauwe. dat er nou bij hum gin
enkele aanleiding meer bestond om den sheriff te
fouilleeren
Den Nuuwe zocht. Tot onder 't beddeke van den
kleine; den Blaauwe ruurde in den vetketel en over
den weg tufte langzaam den groenen auto van den
Zeeleeuw.
Zoo gong den arbied ongezien zijnen rustigen gang
op 't stille durp, daar onder den bevrozen sneeuw
Neeë - 'n worstfabriekske oprichten, ook al
hadt ge de verkens aan oew eigen en 'nen compagnon
mee 'n klantenlijst comme (ja, viel nie mee in die
dagen
Wc wierden allemaal als getuigen gedagvèèrd
deur den rechter van instructie, in de strafzaak teu
gen N.N. Want den Zeeleeuw scheen te vinden, dat ie
mishandeld was, al wist, ie nie deur wie, omdat, de
lamp uitgong op 't moment suprème!
Heel de „nachtploeg" moest dus naar 't trim-
menaal. Voor 't „stil verhoor".
Den Jaan, onzen ouwen veldwachter, vond, dat
we 'n degelijk afsprokske moesten maken, zoodat
alles kloppen zou. Maar den politieken Fielp was daar
vierkant teugen. „Daar valt niks haf te spreken,"
zee-t-ie. „Honze honschuld is zoo blank has die van
pasgeboren bloeikes. Hieder verklèèrt z'n heigen
waareid. 'k Ben 'r dik van hovertuigd, dat dieën
rechter dan veur 'u stelletje verbalen komt te zitten,
dat mee gin tang is vast te pakken. En da motten wij
nou sjuust ebben!"
Zo gongen wij op weg. In den Joost z'n gevuurlakt
Fordje hobbelden wij naar juffrouw Justitia, om
veur haar 'n bedrijf op te gaan voeren van 't stuk
dat „De Samenwerking" getiteld wierd.
Den Zeeleeuw en zijnen advocaat waren er ook.
Ook 't gebit! Want dat had den Blaauwe als gevon
den veurwerp op 't dorpshuis gebrocht. En langs
ondoorgrondelijke wegels was 't dink terecht
gekomen bij den rechter, waar 't lag te grijnzen op
de groene tafel.
Maar allee, daarover 'nen volgenden brief.
Nou schei 'k er af.
Veul groeten van Trui, Dré 111 en als altij gin horke
minder van oewen
t.A.v.
DRÉ
