GENERATOR
GROFREINIGER
FUNREINIGER
den vuurhaard te maken krijgen. Zooals men heeft
gezien, zijn echter de brandstofkosten aanzienlijk
hooger.
Naarmate méér in wisselend tempo wordt gereden,
en veelvuldiger wordt gestopt en gewacht, treden
de bezwaren van het generatorbedrijf in het
bijzonder bij anthraciet sterker op den voorgrond.
De gasgenerator leent zich daarom het beste voor
het rijden van flinke buitenwegtrajecten, voor inter-
locaal verkeer dus, en is voor stadsdiensten e.d. het
minst geschikt. Dat de situatie bij tankgas, globaal
genomen, juist andersom is, zij het op andere gron
den, mag een gelukkige omstandigheid worden ge
noemd
Ten slotte enkele opmerkingen over de electriciteit
als auto-krachtbron. De toepassing hiervan komt
uiteraard neer op het gebruik van vaste brandstof, i.e.
steenkool, langs een omweg! Vanwege de zeer ongun
stige verhouding tusschen het gewicht en het volume
van accumulatoren eenerzijds, en de hoeveelheid
electrische energie voor de voeding van aandrijvende
electromotoren, welke in deze accumulatoren kan
worden opgezameld, anderzijds, leent deze vorm van
electrische tractie zich uitsluitend voor voertuigen
met geringe snelheid en klein rijbereik. Nochtans
heeft ze reeds in normale tijdsomstandigheden een
beperkte toepassing verkregen, vooral in die geval
len, waar geruischloosheid, zeer eenvoudige bediening,
en afwezigheid van brandgevaar en giftige uitlaat
gassen van bijzonder voordeel zijn. Lage stroomkos-
ten voor het 's nachts opladen der batterij maken op
den duur de hooge aanschaffingskosten weer goed.
Schema van een generatorinstallatie in dit geval voor
hout waaruit de lezer een globaal idee van de werking
en constructie zal kunnen krijgen. Het gun, in den
generatorhaard gevormd door verbranding van het hout
met de aangezogen lucht, stroomt zie de pijltjes
door een grofreiniger, een koeler en een fijnreiniger
naar de menginrichting, en vandaar naar den motor.
De aanjaagventilator zuigt, bij het starten, gas aan zoo
lang de motor niet draait. Bij de meeste anthraciet-
generatoren bestaat de fijnreiniger uit een grooten
ketel met jiUerdoeken.
Een electrisch autootje van
Nederlandsch ontwerp en
fabrikaat, waarvan de accu-
batterij aan het stopcontact
kan worden geladen. Het
heeft een keurige tweeper
soons-carrosserie met kap
en bagageruimte. De top
snelheid bedraagt 30 km per
uur, het rijbereik 50 d 60 km
per lading.
Dergelijke wagens zijn natuurlijk van huis uit op
electrische aandrijving geconstrueerd; in vergelijking
daarmee levert de ombouw van benzine-auto's vrij
groote bezwaren op. Buitendien zijn aecuhatterijen
van het voor hooge continu-belasting meest geschikte
type, z.g. traetie-batterijen, hier te lande thans slecht
verkrijgbaar. Het aardige, driewielige tweepersoons
wagentje van Nederlandsch fabrikaat, dat korten
tijd geleden door een Haagsche firma op de markt is
gebracht, en een batterij van gewone auto-accu's
heeft, is dan ook wijselijk heel licht gehouden.
Met een snelheid van 20 a 25, maximaal 30 km per
uur, en een rijbereik van 50 a 60 km tusschen twee
opladingsperioden aan een lichtnet.-stopcontact, bezit
het onmiskenbare verdiensten als „zindelijk" en
gemakkelijk te besturen boodschappenautootje voor
stad en omgeving. En een
rijvergunning voor dit ver
voermiddel wordt door de
Rijksverkeersinspectie on
middellijk verleend!
Als een volgwagentje met
generator door een personen
auto wordt getrokken, is een
eenigszins geciviliseerduiter-
lijk wel van belang. Het oog
wil ook wat! Vandaar deze
inkapseling van een proef
installatie, welke hier juist
met anthraciet wordt gevuld.
T
De vuurhaard van een gasgenerator moet 's morgens
met een brandende lont worden aangestoken. Een
electrische ventilator zuigt de vlam naar binnen.
branding van hout, anthraciet of turf wordt geprodu
ceerd. Dit gebeurt in een generator, waarin door de
motorzuiging een vuur wordt onderhoudenbij het
starten in kouden toestand moet men den generator
met behulp van een brandende lont aansteken,
terwijl hij door middel van een electrischen ventilator
eenigen tijd onder kunstmatigen trek wordt gezet.
Op weg naar den motor passeert het uiteraard
heete en verontreinigde gas een koeler en enkele
reinigingstoestellen, annex condensaatvangers. We
vervoeren dus een heele „gasfabriek", welke, inclusief
een brandstofvulling, ongeveer 500 kilogram weegt,
en waarvan met name de generator en de dikwijls
volumineuze filters zooveel plaats ihnemen, dat de
montage er van bij diverse voertuigtypen een aan-
hangwagentje vraagt. Maar. men kan met een
vollen generator een afstand afleggen, welke varieert
tusschen zooiets van honderd km (hout) en enkele
honderden kilometers (anthraciet), terwijl het meest
al zeer wel mogelijk is, ergens een reservezak brand
stof te bergen. De generatorwagen heeft dus
een aanmerkelijk grootere bewegingsvrijheid
dan de persgasauto. Bovendien levert de m
organisatie van een net van tankplaatsen
voor hout en anthraciet van de vereischte
kwaliteit, stukgrootte en droogheidwaarop
een generator zeer kieskeurig is! véél
minder technische en financieele problemen
op dan de inrichting van een groot aantal
persgaslaadstations. Men vordert hiermee dan
ook aï goed. Voorts zijn de brandstofkosten
laag, vooral in het geval van anthraciet,
waarvan we als regel iets minder dan 2 kg
van 2 2% cent noodig hebben tegen 1 m
liter benzine. Voor hout wordt dit circa
3 kg i 56 cent. Hiertegenover staat een
prijs voor gecomprimeerd lichtgas van de
orde van grootte van minstens „20 a 25 cent
per liter benzine", bij af
schrijving van het compres
sorstation binnen een rede
lijken termijn.
Het speelt dan geen
groote rol, dat een gene
rator plus toebehooren, met
een prijs van f. 1500.— a
f. 1800.—, inclusief montage, anderhalf tot twee
maal zoo duur is als een persgasinstallatie. Tot deze
laatste behoort een z.g. drukregelaar. waarin het
gas van den hoogen reservoirdruk tot op ongeveer
atmosferisclien druk wordt ontspannen, alvorens het
naar de menginrichting stroomt.
Voeg bij deze factoren als gewichtige omstandig
heid, dat de reeds voorden oorlog ingezette binnen-
iandsche fabricage van gasgeneratoren, uit grooten-
deels courant materiaal, verhoudingsgewijs weinig
problemen stelt en men kent de redenen, waarom
thans reeds twee-en-half duizend van deze toestellen
in ons land in gebruik zijn, terwijl de persgas-
tractie nog in de beginperiode verkeert. De generator-
productie kon overigens nog niet voldoende sterk
worden opgevoerd om de geweldig gestegen vraag
bij te houden; een vergunningsstelsel zorgt er voor,
dat het economisch meest vitale vervoer het eerste
wordt bediend dit geldt trouwens ook voor
persgas-installaties terwijl een dergelijke regeling
tevens noodig is, om het verbruik aan vaste brand
stoffen binnen de perken te houden. Aan hout is ons
land allesbehalve rijk, en de nationale turf, voor zoo
ver geschikt, kan kwantitatief pas van groot belang
worden na het eerstvolgende winningsseizoen.
Tegenover de genoemde deugden van het generator-
systeem staan, voor den gebruiker, aanzienlijke
inconveniënten. Terwijl de persgas-apparatuur vrij
wel geen verzorging vraagt, en het rijden op een
dezer kant en klaar voor hét gebruik meegevoerde
gassoorten ten naastenbij even gemakkelijk gaat als
op benzine, eischt de generator-installatie veelvuldig
en vrij omvangrijk onderhoud, mitsgaders speciale
handigheid en oplettendheid van den chauffeur.
Indien de bestuurder niet over de noodige „feeling"
en routine beschikt, of de generator, reinigers en
koeler niet geregeld worden schoongemaakt en nage
zien, degradeert zoo'n installatie van een bruikbaar
hulpmiddel met een acceptabelen graad van bedrijfs
zekerheid tot een bron van chronische storingen.
Hetzelfde gebeurt indien niet precies de juiste soort
brandstof wordt gebruikt. Men dient hierbij in
aanmerking te nemen, dat zelfs bij een installatie in
prima conditie het motorvermogensverlies op het van
huis uit arme generatorgas reeds 30 tot 50 be
draagt! Voor lichtgas is dit cijfer ongeveer de helft.
In het algemeen vraagt de houtgasgenerator aan
merkelijk minder zorg dan de anthracietvergasser,
omdat de gasreiniging
hier een minder groot
probleem vormt, en we
niet met „slakken" in
(Foto's archief K.N.A.C.Ï
