CARL CZERNY
Muziekpaedagoog en
componist (1791-1857)
Leerling van Beethoven, leeraar van Liszt
23
smor
Het is heden, 20 Februari, precies 150 jaar geleden, dat te
Weenen Carl Czerny geboren rverd, de muziekpaedagoog
en componist, miens studiemethoden me! geen enkelen ern-
stigen beoefenaar van het pianospel onbekend zijn. Het zul
velen daarom zeker aangenaam zijn op deze bladzijde
enkele levensbijzonderheden te oernenien van dezen begaaf
den musicus, die onder de vele beroemde tydgenooten mei
een bescheiden, maar op het gebied der piano-puedagogiek
toch zeer belangrijke plaats inneemt.
Voor degenen die ooit hun eerste schreden zetten op liet zoo moeilijke
pad der ernstige pianostudie, is de naam Czerny voorzeker geen onbe
kende. Men treft altijd wel een of meer zijner leermethoden, een of
meer zijner oefenboeken aan in welhaast ieder huis, waar aan klavier-
studie wordt gedaan. Minder bekend evenwel zal het ongetwijfeld velen
zijn, dat het den twintigsten Februari van dit jaar precies anderhalve
eeuw geleden is, dat deze uitnemende paedagoog, die zoo tal van hoog
aangeslagen studie-methoden ontwierp, te Weenen het levenslicht aan
schouwde. En al bracht Carl Czernv het als componist nooit tot wereld
faam, de invloed, welken hij als paedagoog op het gebied der pianostudie
uitoefende, is te groot, dan dat hij deze kleine herdenking niet zou
verdienen.
'lal van pianisten, tiie tater een wereld
naam kregen, werden door den Ween-
schen muziekpaedagoog Czerny opgeleid.
Onder deze begaafde leerlingen neemt de
piano-virtuoos en componist Franz Liszt
een belangrijke plaats in.
t Archieffoto's)
Carl Czerny dan was de zoon
van den bekenden piano-virtu
oos en -leeraar Wenzel Czerny,
die in de tweede helft der acht
tiende eeuw in Weenen leefde
en werkte. Van zijn vader kreeg
Carl al op zeer jeugdigen leeftijd
de eerste lessen, zoodat het waarlijk niet behoeft te verwonderen,
dat de muzikaal zeer begaafde knaap reeds op negenjarigen
leeftijd in de leer mocht gaan bij niemand minder dan Ludwig
van Beethoven zelf, die sinds een achttal jaren in Weenen
woonde en toen dertig jaar oud was. Gedurende drie jaren, van
1800 tot 1803, behoorde Carl Czerny tot, de leerlingen van den
meester uit Bonn, en hij ontwikkelde zich daarna zoo snel tot
piano-onderwijzer, dat hij reeds op vijftienjarigen leeftijd een
gezocht leeraar was. Beethoven zelf had blijkbaar zooveel ver
trouwen in den jongen musicus, dat hij dezen enkele jaren
later en wel van 1816 tot 1818, aan zijn neef Karei als mu
zikaal mentor gaf. En Czerny was zijn vroegeren meester wel
zoo dankbaar, dat hij diens neef gedurende deze twee jaar ge
heel gratis in het pianospel onderrichtte. Dat hij hiermee wei
nig eer inlegde, lag geheel aan de onvoldoende muzikaliteit van
den leerling. Aan het contact dat Czerny met Beethoven had
danken diens biografen intussclien menige bijzonderheid uit
zijn leven.
Met uitzondering van enkele korte onderbrekingen, wegens
Een payment uit de sonate opus 70 eau Czerny.
zaken- of concertreizen naar Leipzig, Parijs en zelfs
naar Londen, heeft Czerny altijd te Weenen geleefd
en gewerkt. Zijn muzikale nalatenschap bestaat
voornamelijk uit instructieve muziekscheppingen.
Het aantal werken van Czerny's hand bedraagt
meer dan 1000, waaronder men ook veel kerkmuzi-
kale composities
telt, en verder or
kestwerken en ka
mermuziek. Van
blijvende beteeke-
ni8 is ongetwijfeld
zijn serie Piano-
études, vooral de
160 oefeningen (op.
821) van acht ma
ten, zijn vinger-
vaardigheidsoefe
ningen (op. 299 en
740) en verder tal
van vingeroefenin
gen, zoowel voor
begiunenden als
voor meer gevor
derden. De banden
van Czerny behoor
den vroeger zeker
tot de bagage van
eiken ernstigen
pianoleerling en
nog in onze dagen
van gewijzigde me
thoden en veran
dering van opvat
ting vormen ze een onontbeerlijken grondslag. En
dat het onderricht en de methodiek van Czernv goed
waren, daarvan getuigen wel de namen van zijn
leerlingen, waaronder men veel bekende pianisten
telt uit de negentiende eeuw, als Döhler, Kullak.
Frau von Belleville, Oury en Jaëll, en Franz Liszt.
Wie leerlingen van dit formaat weet te kweeken,
moet wel een leermeester zijn van de eerste grootte!
wiens eeuwfeest we dan ook inet dankbaarheid her
denken. SCH
Ludwig van Beethoven, naar
een portret dat dezen groot
meester der toonkunst voorstelt
op den leeftijd, toen hij den
jongen Carl Czerny als leer
ling had.