FANTASTISCHE BEESTEN
Fabeldier of werkelijkheid de zeeslang
Dieren uit het
fabelr ij k
De harpij.
Het zeepaard.
De chimaera.
De eenhoorn.
Naast de normale, nuchtere en wetenschappelijke dier
kunde bestaat een andere, die der fabelen en sagen,
der mythen en wapens. De dieren, die daarin thuis-
hooren, vormen een vreemdsoortig gezelschap uit alle
deelen der wereld bijeengekomen, hebben ze echter
één eigenschap gemeen: dat ze niet bestaan.Toch zijn
ze soms beroemder dan echte beesten, want wie kent
niet den eenhoorn, den centaur en de sphinx, den weer
wolf en den draak, de zeeslang en den phoenix om
van „zeldzamer" exemplaren als den griffioen, de
chimaera, de harpij, de manticora, de kilin, den ba
silisk en de kraak nog maar niet te spreken?
eizigers zien vreemde dingen; dit
I gezegde geldt voor vandaag, maar het
W geldt nog meer voor gisteren. Een
man, die zich een eeuw of vijf geleden
T een paar duizend kilometer van z'n
woonplaats verwijderd had, was zelf al
een soort zeldzaam natuurverschijnsel
en in dien goedgeloovigen tijd at men zijn verhalen
dan ook voor zoete koek op, hoe fantastisch ze
ook mochten klinken. Dikwijls was hij overigens te
goeder trouw: hij had gelezen, dat in het vreemde
en rare land, waar hij heenging, merkwaardige toe
standen heerscht.en, merkwaardige menschen en die
ren leefden. Hij had de niet zonder verbeeldings
kracht beschreven beesten in zich opgenomen en
de aanschouwelijke prentjes hui
verend bekekenin het donker
was een vleermuis tegen hem aan
gevlogen en onmiddellijk besefte
hij welkeen bijzonder histo
risch en zoölogisch feit
hij had meegemaakt: een
phoenix was klapwiekend
tegen zijn hoed gevlogen!
We kunnen daar nu rustig
om lachen, maar het zal
je overkomen, dat je alleen
..1 met een wandelstok of
pelgrimsstaf gewapend door
de woestijn sukkelt en een
leeuw springt je brullend uit een boschje
tegemoet. Als je dan vijftiende-eeuwer bent
en je brengt het leven er af, dan was die
leeuw geen gewone leeuw, maar minstens
een vreeselijke lamia of manticora of hoe
zoo'n beest mag heeten, want de arme reizi
ger heeft geen tijd gehad om de tanden in
zijn bek of de klauwen aan zijn voet te
tellen.
En dan bestond er nog zooiets als reizi-
gerstrots: ,,Heb je een griffioen gezien?"
vroeg men hem, en hij was in de oogen van
zijn hoorders zeker geen goed reiziger ge:
weest als hij dien griffioen niet gezien had.
Maar ten slotte vele dwalingen dezer wereld
berusten op foutieve waarnemin
gen, doch maar weinige op heele-
maal geen en de puzzle voor een
aantal geleerden van naam was in
den loop der latere eeuwen: wat
waren het eigenlijk voor beesten,
die in vroeger eeuwen zoo mismaakt
uit de herinnering der reizigers ont
snapt zijn? Dit probleem is echter
moeilijk en geeft op zichzelf weer
aanleiding tot tentoonspreiding van
een zekere fantasie; zoo zijn er
menschen van meening geweest, dat
bijvoorbeeld de draak niet „ont
staan" is door een slang (of mis
schien een hagedis of vleermuis)
overdreven groot en gevaarlijk voor
te stellen, maar dat dit beest nog
een herinnering vormt, aan de
groote, voorwereldlijke dieren, die
duizenden jaren geleden de wereld
bevolkten. Deze verklaring is niet
zeer plausibel, gegeven het feit,
dat in de vijftiende eeuw ook nog
draken, slangen met vleugels en
pooten, volgens „ooggetuigen" in
Europa gesignaleerd werden, want
we weten zeker, dat in dien tijd in elk geval vast geen
voorwereldlijke dieren meer in Europa voorkwamen.
Zoo moet men dus oppassen en niet zonder grond
een eerwaardigen draak voor '11 doodgewone hagedis,
een eenhoorn voor
een walrus, een
phoenix voor een
goudfazant, een
griffioen voor een
condor of een man
ticora voor een laffe
hyena uitschelden
en dat is toch, zij
het ook soms op
goede gronden, ge
beurd.
Van enkele dezer
merkwaardige ver
schijningen of ver
schijnselen is echter
een zeer waarschijn
lijk klinkende ver
klaring gevonden.
Zoo wordt melding
gemaakt van de
lammerenplant of
borometz, een lam
metje dat aan een
stengel hangt; vol
gens de beschrij-
De vogel phoenix, die vijfhonderd jaar
leefde, dan op zijn nest verbrandde en
uit de aseh weer verjongd herrees.
