IETS OYER ONZE
NAMEN
1
GENEESMIDDELEN
EN GENEESWIJZEN
MAAKT ZELF EEN
HOESTMIDDELTJE
voor Uw kinderen
De herkomst van utv familienaam
HENDRINA
SCHOLTE,
14
Ruim een kwart liter
komt U slechts op 16 cent.
Hier is 'n nieuw
r e c e p t tegen
hoest, verkoud
heid. kinkhoest
en bronchi-
1 is, dat de
lezeressen
zelf kunnen
k 1 a a r m a -
kenVraag
aan t'w
apotheker
of drogist een 30 grams-fleschje
Vervus (dubbel geeoneentreerd).
dat overal tegen den vastge
stelde-li prijs van 7eent ver
krijgbaar is. Vermeng het thuis
met een kwart liter heet water
en een eetlepel suiker of stroop.
Goed doorroeren tot het geheel
is opgelost. Dosis: voor kinderen
van 3 tot 8 jaar: een theelepel:
8 tot 1- jaar: een dessertlepel:
volwasseneneen eetlepel. (Te
nemen na de drie voornaamste
maaltijden en voor het naar bed
gaan). Dit middeltje is, zooals I*
ziet. heel gemakkelijk te bereiden
en zoo'n flinke flesoh medicijn
is zeer voord eel ig. Knip dit recept
uit en bewaar het goed.
ANNONCES
BETREFFENDE
worden in dit blad
slechts opgeno
men, indien zij
vooraf voorzien
zijn van 't stempel
„Geen bezwaar"
tegen plaatsing,
afgegeven door
de Commissie van
Controle op de
Aanprijzing van
Geneesmiddelen
en Geneeswijzen,
waarvan 't secre
tariaat is geves
tigd Segbroek-
laan33,DenHaag
Oehooren In November1684.
Omfcedcn m IIourk, den co April. 1797.
Tegtrt Woensdag tkn Jprilten mre uurm
Wordt U li ter Bcgravingc verzocht, met
lx* L Y K v*n
\V E D U W E
CHRIS TIAAN LINK,
Zal gedragen wordet uit het huis van
ADRIAANTJK va n IIOOR N,
\V F. D U W E
DIRK MOL.
Op Je N'icuvcndam. Als vrind in huis te komen.
NOOR DER KERK.
1r.é+u\ c. Brouwer.
111 het artikel, dat wij in ons vorig
nummer wijdden aan onze rijks
archieven, vertelden wij iets over de
invoering van den burgerlijken stand in
1811. Nu wordt vaak aangenomen, dat
onze familienamen ook eerst- uit dat
jaar zouden stammen. Dit is stellig niet
waar. achternamen komen in ons land
reeds veel vroeger voor, echter werd in
1811 het voeren van een geslachtsnaam
verplicht gesteld en tevens bepaald, dat
een eenmaal aangenomen naam niet
willekeurig mocht worden gewijzigd.
Wie de oude doop- en trouwregisters
bestudeert, ziet. dat omstreeks 1650 Een begraafbriefje, waarop u zien hunt.
achternamen nog vrij zeldzaam waren, dat de achternamen reeds lang voor 1811
de personen worden aangeduid door in zwang waren. Als bijzonderheid kun-
huu doopnaam, gevolgd door hun nen we vermelden, dat Hendrina Scholte
vadersnaam, het z.g. patronymicum. ^^^ZlT'ijl^^Z
Dus, om een paar voorbeelden te noe- overleed m 17»zoodatttejst 111 jaa>
men, Jan Claesz, Willem Barentsz, Jur-
riaen Pietersz, Grietje Cornelis, enz. registers van de Zaanstreek inziet.
Soms werd ook het beroep vermeld en merkt dat de aldaar vaak voorkomende
als nu een geslacht van vader op zoon in naam Honig eveneens oorspronkelijk als
't zelfde bedrijf werkzaam bleef, werden voornaam voorkwam, evenals Booy. De
zulke toenamen vaak erfelijk, dus eigenaardige mansvoornaam Vegter,
Backer, Mulder, Decker, enz. dien u op de hierbij gereproduceerde
Omstreeks 1750 zijn achternamen in fragmenten kunt zien, was er eveneens
de steden vrij algemeen, ten plattelaude inheemsch en deed de achternamen
hield men zich echter veelal aan de oude Vegters en Vechters ontstaan,
manier. De Friesche gouwspraak neemt in
Toen in 1811 de nieuwe regeling onze taal een zeer aparte plaats in.
kwam, kozen velen zich als familienaam Zoo gaat het ook met de namen; om het
het patronymicum, dat zij in die dagen begrip „zoon van" aan te duiden werd
droegen. Vandaar de veel voorkomende de naam van den vader van het aan
namen als Jansen, Pietersen, Cornelis- hangsel ma of sma voorzien. Zoo betee-
sen, Barendse, Gerritse. Hermans e.d., kenen de namen Hylkema, Harinxma,
die dus in feite niets anders beteekenen Siccama en Agerna dus niets anders dan
dan: zoon van Jan, Pieter, enz. Intus- zoon van Hvlke, Haring, Sieeo en Age,
schen behoeft u, als u een dergelijken voornamen, die in 't noorden gebrui-
naam draagt, niet zonder nader onder- kelijk waren.
zoek aan te nemen, dat hij eerst uit De gewoonte om iemand aan te dui-
1811 dateert. Verschillende van deze den door toevoeging van zijn vaders-
vadersnamen, zooals bijvoorbeeld Hes- naam is trouwens al zeer oud. Reeds de
seis (zoon van Hessel), komen reeds in Germanen gebruikten deze methode
het begin van 1700 als erfelijke fa- en kenden den uitgang ing. Hadden
milienamen voor. bijvoorbeeld twee mannen, die Atbal en
De genoemde namen behooren dus Bruno heetten, elk een zoon, die Imhart
alle tot de vadersnamen, zooals ook genoemd werd, dan sprak men, om deze
Wouters, Japikse, Kareis, Egberts, e.a. beide jongens uit elkaar te houden, van
en zijn gemakkelijk als zoodanig te Imhart Athalinj en Imhart Brunt«</.
herkennen. Moeilijker wordt het als ze Deze uitgang is ons niet geheel onbe-
zijn afgeleid van voornamen, die lang- kend, wij noemen het Frankische
zamerhand in onbruik raakten. Tot deze koningsgeslacht, waartoe Karei de
groep behooren de namen Dingemans, Groote behoorde, immers nog steeds d<
Tielemans, Vegters, Reijers, Warnaars, Karolingers. Zoo werd de naam van
Rutgers, Broerse, Egs, Zeegers en vele den stamvader dikwijls de familienaam
andere. Want Dingeman en Tieleman van zijn geslacht. Daar de oude volken
waren eens in 't zuiden van ons land vaak in familieverband een bepaalde
veelvuldig voorkomende voornamen, woonplaats (bijvoorbeeld de Friesche
terwijl Reijer, Warnaar, Rutger, Broer, terpen) bewoonden, het gebeuren.
Eg en Zeeger ook normale doopnamen dat deze gehuchten* ,^Yr tot dorpen
voor jongens waren. Wie de oude en steden uitgroeiden, den naam van de
oorspronkelijke bewoners bleven
dragen, zooals o.a. de plaats
naam Harlingen bewijst.
De vadersnamen op ing raak
ten omstreeks het jaar 1000 in
onbruik, het langst werden ze
gevoerd in 't oosten en noorden
van ons land. Het is dan ook
kenmerkend,dat zooveleTwent-
sche nainen op ing en ink ein
digen, zooals Goseling, Hiddink.
Bentink, Wassink, Makkink, e.a
In Friesland kwam er een a ach
ter en vindt men namen als
Goslinga, Huizinga, Eysinga,
Veringa, enz.
Langzamerhand werd het
gewoonte de mannen aan te
Ila'w nog dc oude
kwaliteit, Mevrouw
Een in vroeger eeuwen voorkomende voornaam
is Vegter. Boven ziet u een stukje uit het ge
reformeerd trouwboek van West-Zaandam, waar
12 October 1692 trouwden „Aryan Vegtersz.
J (onge) AI (an): woon(ende) bij de meel-
moolen met Trijntje Oom (dis dochterJ (onge)
d(ochter) woonende op 'l rustenburg" Daar-
I onder de doop van den oudsten zoon uit dit
huwelijkaangezien de vader Vegtersz heette,
I werd het kind naar zijn grootvader Vegter
genoemd geheel rechts
Hoe is het mogelijk, dat dit
argument niet dadelijk inslaat!
Want 't slaat wel in, als het
gezegd wordt van het goede
Tweka goed. Al zal men graag
erkennen, dat het nieuwe
Tweka weefsel voor de huidige
tijd toch ook weer aan de
spits staat.
Geef U* U<^setve aan
^ennTeerstan^oot
VANAF
|Fl. 1.- PER|
BUS
ïetnneen 9en0e9en U
L l l mededeelen
Winteer korter'
l df y°0r*reffelijke
schrijft
"'■r-f-J. Ajji.
'e Utrecht.
N.V. A. WULFING C.O'S
CHEMISCHE PRODUCTEN - 'S-GRAVENHAGE
