BRIEVEN VAN DEN DRÉ
10
ULVENHOUT, 24 April 1941.
Amico,
Den langen, steuvigen winter zette onzen arbeid
op den akker nie veuruit. Lank zat den vorst in den
grond en bleef 't weer venl schraal. Ge zult dus wel
efkes langer op den nuuwen patat te wachten hebben
van 't jaar. Ik zeg: ,,éfkes langer", want 't is op den
buiten altij wel zóó: op 't end wordt den achterstand
gemeenlijk zoo goed als heelemaal ingehaald! 'k Heb
't in m'n lange leven, mee verschillende strenge
winters, mee late nachtvorsten, mee veul hoog water
en alderleie op 't eerste oog rampzalige dingen nooit
anders ervaren, dan: op 't end kwam alles weer
terecht! En hoe onwer den mensch wordt, hoe rus
tiger liij dan ook teugenover teugenslag komt te
staan.
De jeugd, die dat nie verstaat, is nog al 'ns rap
geneigd om zulke „ouwe" gelatenheid te verslijten
veur gebluschte levenskracht, maar mee dat gedacht
timmert ze 'r eigen dan toch wel 'ns danig op den
duim
'Nen ouwen, op zijn manier wijzen hond, zooals
mijnen Blek om 'n veurbild te noemen, sterk als 'nen
beer ge most 'ns kunnen voelen hoe ie den zwa-
ren wagel uit oew knuisten trekt zoo'nen ruigen,
rustigen beest gaat op den kuier naast zijnen baas
vort mee den eigensten, rustigen stap van zijnen
meester. Na uren komen ze samen thuis, rustig,
onvermoeid, koel, lijk ze van huis gongen.
Den jongen, onwijzen keffer daarentegen, die
ginnen boom mee rust lot, rent, tobt, hijgt drie.
vijf tot tien keeren den weg heen en terug, en
komt op 't end, mee de tong op z'n teenen en
'n razend kloppend hart, weer thuis mee den baas
en't onervaren dier heeft uren noodig om weer
op verhaal te komen. Wordt ie te laat wijs, dan komt
z'n broerte te vroeg afijn, net als bij de menschen!
Hiermee wil nie gezeed zijn, dat de jeugd mee 'nen
grijzen baard deur 't leven mot stappen, maar wel
ditte: dat jeugdige heetgebakerdheid nog gin vlam
mende levenskracht is.
Maar genogt, 'k ben ongemerkt wijd afgedwaald
van m'n èèrpelland. 'k Heb daar, begin verlejen
week, m'n poters uitgezet over 'n ruimte 'nen kijk
wijd, want ge wit: eerpel en koren zijn deus tijen nie
genogt- te oogsten!
Daar komt bijDré 111 is van plan om in ons
gewilde „zandjannen" veul zaken te doen. Mee deus
groote artikel wil ie over enriigte maanden 'nen steu
vigen verkoop en nuuwe klanten foreeeren! 't Is
waar, mee zijnen auto kan ie kolossale vrachten
rap wegrijen en wat ie er mij allemaal van vertelde.
Nou, 't jonk zit vol plannen en ideeën. Mijnen
kop tolt. als ie uitgepraat is!
Hij ziet de dingen van de toekomst allemaal nog
wat simpel. Hij ziet 't zóó: de huisvrouwen hebben
eerpel noodig en koopen 't liefst nie duur en goeie
waar. Dré I is boer genogt om te zurgen veur goeie
en concurreerende waar; ik heb eigens, zoo redeneert
ie, 'nen schoonen wagel en 'n ijverig knechtje, den
Eeker, dus dus ik verkoop eerpel zooveul als ik
wil
Tot nou toe zijn die soort van redeneeringen dik-
kels uitgekomen, want. eh. 't jonk heeft alles
méé! Z'nen plazierigen kop, z'n kustelijke „brutali
teit", waarin ie eigens gin erg heeft, z'n afijn z'n
heele jeugd, waarmee ie z'n klantjes inpalmt. Maar
toch ookz'n onverwoestbaar vertrouwen in z'n pro
ducten. z'n eigen en. in z'n geluk! Als hij 'n
benneke groentes vasthoudt en zegt„Mevrouw,
zóó van 't veld. kek. d'n daauw fonkelt er nog op,
zoo'n zooike groentes hebt ge nog nooit in oew keu
kentje g'had," dan - dan méént ie dat! Want
ginmensch kweekt malscher spul dan opa! En als ie
't benneke in twee handen ronddraait onder de voor
jaarszon. dan begint zoo'n aanstaand klantje 't
gevoel te krijgen, dat ze 'r eiges tekort zou doen, als
ze deus zooike groentes veurbij liet gaan.
Wat dat in den handel veur 'n geheim is. amico,
dat deurgrond ik nie precies, maar ik wéét: de ma
nier waarop d'n een of d'n ander iets vasthoudt en
toont, die manier gift aan dat „iets" altij meerderen
of minderen luister. In ieder geval, den Dré verstaat
't kunstje 'nen kool, 'n benneke spruiten, 'n benneke.
eiers zóó vast te houwen en onder oew neus te draaien,
dat ge 'r trek in krijgt!
Nouja. - 't zal daarmee zóó zijn: 'nen vlotten
prediker, die alleen uit z'n knap verstand prikt,
zal op 't end minder zielen oogsten, dan den minder
begaafden predikant, die ten volle uit z'n hart
sprikt. Die.... 't rotsvaste geloof heeft.
Dré III gelooft, neeë, hij witz'n spullen komen van
eerste klas fabrieken, van den aller bes ten akker en
van de gezondste beesten! De menschen gelóóven
'm als ie z'n lange wimpers opslaat en mee z'n goud
bruine oogen zoo frank en vrij, zoo vast in huilie
zielement ziet. En zoo verkoopt ie overal waar ie
aanbelt en kitsige dienstmeskes drie, vier keeren
opnieuw naar „binnen" lot gaan (wat ze dikkels
geren veur 'm over hebben!). Zoo verkoopt ie aan de
huisvrouwen, die 'm vertrouwen en soms.'m
nie deur willen sturen!
Den Eeker is nou ziV^k. Die. kan nou nie mee den
Dré er op uit. Nou zit den Jaan op den bok naast
m'n baaske. 't Manneke, dat Janus als veldwachter
vroeger zoo dikkels achterna gezeten heeft ge
wit nog wel da's nou den Jaan z'nen baas!
,,'t Gaat wel," zee Dré III, „al mis ik onderweuge
veul mijnen Eeker. Maar witte wat zoo broerd is,
opa? Telkens als ik veur 'nen stadschen diender
mot stoppen, m'n pampieren laten zien, deurrijen,
ieverans ariders parkeeren ge ként al die moeilijk-
liedens in 't verkeer dan wal den Jaan mee die
pliesiemannen gaan debatteeren! En als ik 'ni zeg:
gij wit van al die verkeersregels toch niks af,
Jaan. dan zee-t-ie ijskoudik ben eigens dertig jaren
bij de pliesie gewist en ik wacht van die jonge gas
ten, die stuk veur stuk nog nooit 'nen moord hebben
uitgezocht, gin complimenten af!"
Ik schoot in den lach. Dieën Jaan. Hij ver
andert nooit.
„En 't ergste is. opa, als 't hum dan „hier" zit.
lijk ie 't noemt, dan wil ie den wagel uit, om
dat vertelsel te gaan doen aan zoo'nen stadschen
agent."
Gisteren kwam Dré III alleen thuis.
„Waar is den Jaan. Dré?"
„Die zit in stad op 't pliesiebroo, te vertellen hoe
ze moordzaken op motten helderen."
„Ik begrijp oe nie.
,,'k Moest daarstraks 'n andere straat inrijen; den
weg wijerop was opgebroken, denk ik. Wij rijen deur,
zee den Jaan teugen dieën diender: gij hoeft mij niks
te vertellen, snuiter.
Toen gij nog in de
luren lag, had ik m'nen
zeuventienden inbreker
en achtsten moordenèèr
al achter de spijlen.
Gas, Dré!"
„En toen?"
„Toen moest ie uit
stappen. Om dat op 't
broo te gaan vertellen,
aan den commissaris."
„En gij zijt deur-
gerejen?"
„Ikke wel! Ik kén die
vertelsels!"
„Moeste gij dan nie
getuigen?"
„Misschient wel. Maar
ik mocht daar nie blij
ven staan mee mijnen
wagel en toen 'k den
Jaan kwijt was en den
wagel op gank had, toen
had ik zoo'nen honger,
da 'k maar deurgerejen
heb
Als die muis 'nen
stèèrt beeft, hoort ge 'r
nog van, amico! Maar
nou schei 'k er af.
Veul groeten van Trui,
Dré. Ill en als altij
gin liorke minder van
oewen
t.a.v.
DRÉ.
Drie van den productie
slag, op het Brabantsche
land (Foto Het Zuiden)
