Va
f
m
I
KOMEN ONZE
EOTLOODEN
VANDAAN
Jm
fl
r.-<.
I
Een schoolkind zal u zeggen
dal de meesle pollooden in
Neurenberg worden vervaar
digd. En hel is een feil, dal
men de groolsle fabrieken op
dil gebied juisl in deze Duil-
sche induslrieslad vindt
Nu zijn het nog ruwe
balken, straks houdt u een
stukje ervan als poüood
in uw hand. Een sta/pél
cederhout, waarvan de
potlood-hulzen worden ver
vaardigd.
(Foto's Orbis-Holland)
*V fp*
PW-
i y
overeenkomst werd
liet vroeger vaak
voor loodhoudend
aangezienvan
daar de naam Pot
lood, dat is, lood
van Pott, genoemd
naar Joh. H. Pott,
een Duitsch schei
kundige uit de 18e
eeuw. En dit gra-
pliiet wordt er ook
niet ingeperst, zoo
als velen meenen,
noch ingegoten.
Laat ons de fa
briek maar eens
binnenstappen en
zien hoe het dan
wel gebeurt. In de
eerste afdeeling,
waar men ons
brengt, staat een
aantal reusachtige
mengbakken, waar
in een grijze brij
dooreengekneed
wordt: dat is het
graphiet, gemengd
met allerlei ingre
diënten, welke de
potlooden hun bij
zondere eigenschap geven, den graad van hardheid
of zachtheid er van bepalen, de gladheid en de
duurzaamheid er aan verleenen. Vandaar wordt
het deeg door machines geperst, waaruit het in
gelijkmatige draden van een bepaalde dikte weer
te voorschijn komt. Als deze draden op lengte ge
sneden zijn, worden ze gedroogd en de eigenlijke
vulling van het potlood is klaar,
De houten huls, welke er om heen moet sluiten,
wordt in twee helften, die precies op elkaar passen,
in een andere afdeeling gereedgemaakt, die gelijkt
op een reusachtigen timmerwinkel. Hier worden uit
houtsoorten, afkomstig van alle deelen der wereld,
doch voornamelijk uit cederboomen, niet van den
Libanon maar uit Zuid-Afrika en Australië, en uit
inheemsch hout, de staafjes gezaagd, waarin de pot
loodvulling wordt gelegd. Ook deze echter ondergaan
vooreerst nog allerlei bewerkingen. Ze worden ge-
bjjtst, waardoor ze den bekenden roodachtigen toon
iHieronder ziet u de twee eerste bewerkingen van het
materiaal: de plankjes, die liet hout voor de hulzen
zullen leveren, worden op maat gezaagd en daarnaast
de lange graphietstiften, die straks eveneens op de
juiste lengte gebracht worden.
Eet potlood ontstaat. Eenra/ppe
vrowvenhand, vult de gleuven
der houten gehalveerde staafjes
met graphietsUften.
~|MMMTillioenen worden er jaarlijks van
VI deze schrijfstiften gefabriceerd,
if J| wijl een potlood nu eenmaal on
misbaar is voor een onnoemelijk
aantal menschen. Het wordt gebruikt,
verloren ofjuist als de lucifer, weg
genomen, want de eerlijkste menschen
worden kleptomanen als ze een potlood
zien liggen. Een potlood is een even ge
makkelijk als begeerenswaardig bezit
men kan er immers zooveel mee doen!-
Vandaar dan ook die enorme productie.
Een rondwandeling door zoo'n potlood-
fabriek is buitengewoon interessant. Want
weinig menschen hebben er een idee van,
hoe zoo'n schrijfstift nu eigenlijk ge
maakt wordt". Dat de benaming potlood
eigenlijk niet juist is, weet u natuurlijk
al, want lood is er in een potlood niet
te vinden, wel graphiet. Om zijn uiterlijke
n?r;
