een rijh vein
vijfentwintig eenwen
PERZIË:
De kroonprins van Persië met zijn jonge vrouw,
de zuster van honing Faroek van Egypte.
27
het maakte deel uit van
het rijk der kaliefen en
der grootmogols en der
Scldsjoeken en zoo met
„vallen en opstaan", nu
eens onafhankelijk, dan
weer een vazalstaat, be
reikte dit oude land ten
slotte do twintigste eeuw,
onbewust vrijwel van het
geen er intusschen in "Eu
ropa plaatsgreep.
En daar is nog niet zoo
heel veel aan veranderd,
hoezeer do tegenwoordige
sjah, Eeza Pahlavi, ook
pogingen in het werk
stelt zijn onderdanen
moderne begrippen bij te
brengen. Hij is trouwens
De kroon van Iran is rijk
met briljanten en saffieren
versierd.
Zooals Nederland naar één dor voornaamste provincies
dikwijls Holland genoemd wordt, draagt Iran, waarmee
-ww. v ZJ - - (jf; Perzen hun eigen land aanduiden, voor ons den naam
i vorst met moderne j Perzië, naar het gewest Pars, zuidelijk van Medië gelegen. Vroeger
J heette deze streek Parsa, bij de Grieken Persis. Hier bevond zich
opvattingen <je zfqci van de dynastie der Achaemenieden, onder wier be-
justuur Perzië een wereldrijk werd vijfentwintig eeuwen geleden.
Zes eeuwen na de Achaemenieden, in het begin onzer jaar-
telling, vond een andere dynastie, die der Sassanieden in Pars haar oorsprong. Zoo was hot tegen
woordige Pars vele malen de bakermat der regeerende vorstenhuizen, terwijl do eigenlijke hoofdsteden van
waaruit het bestuur over het rijk gevoerd werd, Suza onder de Achaemenieden en Ctesiphon m de buurt
van Babyion onder de Sassanieden, op grooten afstand van Parsa en haar hoofdstad Istachr en Perse-
polis, de zomerresidentie van Darius, gelegen waren.
Perzië lag de laatste eeuwen nu niet bepaald in den gezichtskring van Europa postzegelverzamelaars
kenden den leeuw met, opgeheven
zwaard in zijn poot, Perzische
kleedjes, Perzische oorlogen tegen de
Grieken, heel erg lang geleden overi
gens, veel meer weet men er als ge
woon mensch niet van te vertellen.
Omgekeerd had men in Perzië nu
ook niet zoo'n geweldige belang
stelling voor Europa. Na de be
roemde expeditie van Xerxes naar
Griekenland en het „tegenbezoek"
van Alexander den Grooten aan
iiei rijk van Darius, U3 de Soleu-
ciedèn, afstammelingen van Solen-
kos Nicator. éénder vcldheeren van
Alexander, was de Europeesc.be
rol van Perzië uitgespeeld: de
Arsacieden en de Sassanieden, do
eersten genoemd naar Arsaoes I en
de tweeden naar den grootvader
van Adesjir I, die Sasan heette,
zijn Aziatisch en ondanks alle
veranderingen (de Arabieren en
de elk Aziatisch land belagende
Dzjengis Khan treden hier ook
weer op, evenals de schier legen
darische Tamerlan, die in 1387 te
Ispahan een vreeselijk bloedbad
aanrichtte, waarbij zevenduizend
menschenhoofden tot een pyramido
werden opgestapeld) werd Perzië
niet „Europeeschor". Hot bleef op
het zuiden en oosten eerder
dan op het westen georiënteerd,
Eeza Pahlavi, de tegenwoordige
sjah van Perzië, een moderne vorst
die echter slechts geleidelijk de
wetten van zijn land op eennieuwe
leest schoeit.
De pauwentroon te Teheran vormt- een
der bezienswaardigheden van het (Mestan-
paleis. (Foto's Orbis-Holland)
voorzichtiger dan zijn voormalige collega
uit Afghanistan, Amanoellah, die een tien
tal jaren geleden zóó Europeesch uit Europa
terugkwam, dat hij meteen teruggestuurd
werd. Reza Pahlavi is een verlicht vorst,
doch hij laat zijn vrouw nog den zwarten
chadar dragen, die haar geheele gezicht
bedekt, maar de gemalin van den troon
opvolger, zuster van koning Faroek van
Egypte, ziet er al eerder uit als een Pari-
sienne dan als een oostersche vorstin. In
dien dan ook ergens een heete strijd ge
streden wordt tusschen „traditioneel" en
„modern", dan is het in het oude Perzië
met zijn nationale beschaving, waar wij
zoo weinig van weten, ofschoon enkelen
van ons misschien weieens van de na
men Omar Khayam, Hafiz en Firdoesi,
de twee eersten beroemde dichters, de
laatste een historicus die met Homeros
vergeleken wordt, gehoord hebben. Syrië,
Turkije, Mesopotamië, Arabië en nu ook
Perzië, zij behooren langzamerhand alle
tot de Europeesehe invloedssfeer en hun
lot is verbonden aan het lot der volkeren
in ons werelddeel.
