VW ZEE, STRAND
EN DEINEN
NATUURMONUMENTEN IN NEDERLAND
Achter een smalle duinenreeks ligt het Walchersche dorpje Zoutelande
Dertig, veertig jaar geleden lagen de blonde
kusten van Nederland aan de Noordzee 's zomers
haast even stil en verlaten als in den winter,
slechts in de badplaaten was eenig vertier....
Komt er nu eens! Nederland, in het hijzonder
Holland, de groote stad, heeft zee en duin
veroverd. Bij duizenden trekken de Rotter
dammers, Hagenaars en Amsterdammers er op uit,
natuurlijk ook de bewoners van kleine gemeenten
zij komen ook al uit het achterland, de Friezen zoeken
de stranden van Noord-Holland op, de Groningers en
Drentenaren trekken naar Schiermonnikoog en Ame
land, andere Friezen gaan naar Terschelling, op Texel
ontmoeten elkaar Nederlanders uit alle windstreken,
Voorne lokt de Rotterdammers, Schouwen, Wal
cheren, Zeeuwsch-Vlaanderen, overal zoeken wij zon
en gezondheid in de frissche stralende ruimten van
de wijde zee. Ons duinlandschap is als ontspannings-
gebied en verpoozingslandschap van de grootste
beteekenis geworden. En dan denken wij daarbij,
behalve aan de duizenden, die alleen maar genieten
van zand- en zeebadgenoegens, ook aan de velen,
voor wie de prachtige natuur van ons duingebied
een openbaring is geworden van rijke wonderen en
onvergelijkelijke schoonheid. Die hebben ervaren,
dat onze duinen belmoren tot de mooiste langs
de Noordzee, dat zij tevens uitblinken in de
weelde van hun bloemenleven en in den rijkdom van
vogelkolonies. Daar is voorts do groep van sportievon,
die per zeilsehuit de wateren van de Waddenzee be-
Aan het strand van
vaart, die er kampeert op de wijde
zandplaten tusschen eilanden en dijken,
visschend en zwemmend in de geulen,
waar de zeehonden op prooi jagen.
Het Nederlandsche volk heeft ook deze
schoonheid van zijn eigen land ontdekt,
het mag, het moet alles doen om haar
voor zich te behouden, als het kan als
één groot nationaal park.
Ofschoon de tegenwoordige omstan
digheden het niet mogelijk maken om,
evenals vroeger, naar hartelust langs de
stranden te zwerven, is het toch wel de
moeite waard om eens antwoord te geven
op de vraag: Kan ons duinlandschap
als een groot nationaal park, bestemd
voor de levensvreugde van het volk,
beschouwd worden? En voorts: hoe rijk
is er lipt natuurleven, dat ons boeien
kan, zoowel langs de Noordzee als langs
de dijken der Waddenzee?
Wij zullen eens nagaan wat er van
Rottumeroog tot Cadzand te bewon
deren valt, wat als natuurreservaat of
recreatiegebied te beschouwen is. Met
elkaar vormen de duinen ongeveer een oppervlakte
van 50.000 ka dus gelijk aan die van den nieuwen
Noordoostpolder waarbij wij dan ook rekenen
het scliilderachtige landschap van fraaie oude weg
getjes en bosschen in de groene polders, die aan de
binnenduinen grenzen.
Rottumeroog, eertijds een flink eiland, is thans
Een eenzaam hoekje op Texel.
In de duinstrook nabij Schoort valt veel schoons te genieten.
nog een klein kopje in zee aan de diepe Eems en
Schild; met de zandplaten Noordwestplaat, Bosch
plaat en Simonszand vormt het een groote ruimte,
welke eigenlijk alleen maar voor de groote zeilsport
in aanmerking komt, het groote publiek vindt er te
weinig gerief. De Noordwestplaat is een tijdlang be
schermd geweest, de zilvermeeuwenkolonie werd in
stand gehouden. Tegenwoordig is men niet
zoo vriendelijk meer ten opzichte van de
zilvermeeuwen, overal worden de groote
eieren geraapt, terwijl tal van vogels ge
dood en eieren geschud zijn (door dit
schudden ontwikkelt zich de kiem niet).
Er kwamen te veel meeuwen. Bovendien
zijn hun eieren thans waardevol voedsel.
Op Schiermonnikoog komt geen natuur
monument voor het duin is overigens
zeer fraai met Ameland begint do
natuurbescherming op de eilanden en aan
de kusten haar tjiomfen.
