I BRIEVEN VAN DEN DRÉ
4
3L
10
vragen, veurzitter?" vroeg Nolleke bescheien.
„Has 't maar netjes is!"
„Vaneigens! Janus. vroeg Nolleke toen vuil,
„zoude gij wel den moed hebben veur 'nen man-
Ulvenhout, 17 Juli 1941.
Amico,
D'n Fielp vond 't ,,'n hecht goei zomerke", bo-
weerde-n-ie. „Nie te werm, vruchtbaar, liin héén
woord: eerlijk wirke." Als ie dat Zondagmiddags
veur 'n paar weken gelejen zoo zat te verkondigen,
in de donkere „Gouwen Koei", sturmdo sjuust
de achterdeur los, toen Nolleke Gommers ge
kent 'm, da-d-ondermaatsche vrijgezellen-rentenierke
binnenkwam, de handen aan den rand van zijnen
bolhoed, vloekend als 'nen grooten vent!
„Ja," gaf den Blaauwe ten antwoord, „hecht
eerlijk wirke, bakker; de pooten waaien onder oew
lijf uit. Eerlijk!"
Dan stond Nolleke bij onze tafel, de beentjes wijd
uit malkaar, handen in de zakken, den bolhoed
schuins op den grootemenschenkop. „Middag, man
nen," baste-n-ie. „Middag, man," groette den Blaau
we verom.
Den Fielp, die als veurzitter ons 't goeie veurbeeld
mot geven (vindt ie), keek langs zijnen elleboog om
laag en groette: „Middag, Gommers". Den Jaan zee:
„Hallo, vrind Zuurkool," ik: „Hak! Nolleke!"
„Vrekt weer!" foeterde Nol, „den bojem waait
uit oew broek!" waarop den Blaauwe vermaande:
„Denk om de verduistering, Nol!"
Zoo was Nolleke's entree, als wij, proppers, eigen
lijk zaten te wachten op den Joost.
„Zeg?" begost den Fielp ongeduldig uit te varen
teugen den Blauwe, „waar bleft toch dieën compag
non van jou? Denkt die soms, da'k ier gaai zitten
wachten tot 'k 'n hons weeg?"
Den Blaauwe trok 'ns aan z'n neus, zee toen:
„Gedachtenlezer ben ik nie, hedelachtbare, enne
laten we content zijn, dat we nooit sjecuur weten,
wat we van malkaar denken, 't Is toch al zoo lollig
nie op deuze weareld."
Den bakker stak z'n lippen vooruit, keek bedroefd
den Blaauwe aan. En da's vergimd, als den Fielp
bedroefd lijkt, hee-t-ie altij 'n goei gedacht. „Gij
brengt me hop 'n hidee, Blaauwe," zee-t-ie peinzend,
„laten wij 'ns ardhop denken, hom den tijd te dooien."
Nolleke slepte 'nen stoel bij, kraffelde daarop, hij
was van de partij. Den Blauwe rimpelde diepzinnig
z'n neus, keek mij 'ns lachend aan.
„Ik ben 'r veur!" kraaide den Jaan.
„Ik doei mee!" zee Nolleke. „Maar één afspraak!
Gin handtastelijkliedens!"
„Gij, Dré!" vroeg den bakker.
„As 't mot, dan mot 't maar," zee ik mee 'n
bietje twijfel. „We zijn as goeie kameraads onder
bekaar, maar 't bléft 'n gewaagd spulieke."
„Hafgesproken," zee den Fielp. „Van den hoogen-
blik hafaan sprikt bieder de volle waareid. Wie liegt,
die betaalt 'nen stuiver hin den proppot, want den
pot mag 'r nie honder lijen, nou dieën Jozef nie haf-
komt. Worre de waaredens te herg, dan staak 'k
de debatten," veurzitterde-n-ie. 't Spul kost begin
nen.
,,'t Zal mijn toch benuwen," zoo begost den Blaau
we al dalijk, en fel keek ie naar 't Nolleke, „wanneer
Lord Bolhoed nou eindelijk 's z'n eerste rondje of
freert, nou ie bij ons zitten mag."
Den Fielp lachte geruiscliloos, mee 'n bedroefd
gezicht. Eigenlijk gezegd lachte zijnen kolossalen
buik, want ons tafeltje schoof mee schokskes naar
't raam. Den Jaan dronk rap z'n glas leeg, keek
onderwijl mee leutig' oogskes over den glasrand op
den bolhoed, waaronder 't Nolleke ieverans huisde.
Nol wierd giftig, bedocht z'n eigen en antwoordde
dan in 't ginneraal: „Daar begint da zooike aftuigers
weer! Maar ze zullen er koud van blijven, de sloebers.
Keeü Breng me 'n dubbel brandewijntje-mét!"
„Gij bent te rap gewist, Janus!" grinnikte den
Fielp, en bedrukt keek ie naar den Jaan z'n leege
glas.
„Ochja," brocht Nolleke heel minzaam in 't mid
den, „dieën afgedankten sheriff is nog den grootsten
schaaflooper van de lieeren!"
„Eeren?!" vroeg den Fielp verontwéérdigd,
„eeren. Vijf cent boete, Wonderkind!"
Nol betaalde en merkte gemeen-geniepig op, dat
ie nog nooit zoo geren 'n vergissing had erkend. Toen
hief ie z'nen dubbelen brandewijn omhoog, keek ons
bar vriendelijk aan en proostte mee den wensch:
„Den moord van Raamsdonk, schorem!"
't Gong er hard op lijken, dat Nolleke deus spul
ieke zou winnen. Hij smakte mee de lippen, gong ach
terover zitten, zwaaide plezierig mee zijn korte been
tjes. „Leutig spelleke," zee-t-ie veur z'n eigen. Toen
stak ie uit 'nen vollen koker 'n dure, groote sigaar op,
knipte den koker weer toe, zeggende: „Dit valt den
heeren óók weer teugen!" Meteen betaalde-n-ie,
ongevraagd, 'nen stuiverEn blies dan rook
wolken over de tafel, zóó dik, dat ge verrast zat te
kijken naar 't wonder, dat uit zoo'n klein manneke
zooveul smoor kost spuien.
Laat ik eerlijk zijn! Wij waren betutterd, omdat
dat gebekte krielkaereltje zoo virtuoos de waarheid
hanteerde!
,,'t Is," zee den Jaan, en zijnen boendersnor titste
venijnig op-en-neer, ,,'t iss. da'k m'n eigen mee
geweld zit in te houwen," toen draaide-n-ie 'ns aan
't voetje van zijn leege glaske, „maar anders
„Zeg 't maar gerust, Jaan," troostte 'm den
Blauwe, „gemeugt vanmiddag oew hart gratis luch
ten."
„Nou, anders. ziedde den Jaan, en hij keek
Nolleke aan of 't vergif was, „anders. dan wierd
datte daar over 'n paar dagen omgeroepen deur den
radio als.
Wij keken den Jaan 'ns vragend aan. Ook Nolleke
gaf sympathieke blijken van belangstelling.
„Als vermist," dreigde den Jaan, vermoedelijk
gemold."
Dat luchtte den Jaan op. Maar Nolleke nam 't
„politiebericht" onvervèèrd over en verkondig luid
ruchtig: „Verrmoedelijkedadèr
Adrianus van den Heuvel. Heuvel gespeld met de
beginletters van
Hark, Ezel, Uils
kuiken, Vlegel,
Eend, Lirmmel!"
Bjj ieder scheld
woord had ie, mee
z'nen walmenden
flambouw, den
Jaan nadrukkelijk
aangewezen.
„Alt!" riep den
Fielp toen. „Gullie
zijt rejaal kiet!"
„Mag ik den
Jaan nog iets
Op 't stalen en
warmbloedig ros.
(Eisen opname in
Brabant)
„Ikke wel," barstte den Jaan enthousiast, ,,'k
zit mijn eigen gewoon vast te houwen om jou nie
„Veurzitter," zee Nolleke toen fijntjes, „ik maak
oe er op attent, dat ge van den Jaan 'nen stuiver mot
beuren!"
Nou, eerlijk is eerlijk, den Jaan is zoo hard als 'nen
spijker. Nol had 'm dus te grazen, zóó sjecuur, als
ie in 'nen plazierigen droom maar wenschen kost.
Den Blaauwe en ik gongen mee Nolleke aceoord en
den Jaan betaalde, onder voorwaarde, dat ie den
stuiver weer verom kreeg uit den pot als „Dattedaar"
vandaag of mergen wezenlijk wierd afgeschreven van
't Bevolkingsregister van Ulvenliout.
„Maar natuurlijken dood telt nie," interrumpeerde
Nolleke objectief en toen toen bromde 't heel hoog
weg, daarachter de dikke lochten„Zzoef. zzoef..,.
zzoef.
't Wierd stil in „de Koei". De biljarters stopten,
keken malkaar 'ns aan. Den Fielp boog z'nen
grooten kop naar 't tafeltje, keek zoo over 't horreke
de locht in. Bromde,,'k Zie den salamander
nie."
„Zzoef. zzoef. zzoef," klonk 't duidelijker
en we voelden den zoemert cirkelen om „de Koei".
En hoep! alles vluchtte in Kee haren kelder,
daar onder den toog.
Den Jaan, dat moet 'm nagegeven worden, won de
race. Die was nommer 2 mee verscheien neuslengten
veur! En Nolleke....? Nolleke vonden we later,
als den zoemert verdwenen was, boven op ons tafel
tje, mee z'n neus teugen de raam..,.-.!
't Was wezenlijk Nolleke's middag!
En 't eerste dat ie zee, als we weer op ons plek
zaten, was„Ditte had ook nie meegeteld veur
jouwen stuiver, Janus!"
Toen kwam den Joost binnen. Den Fielp wou eerst
opklèèren, maar bij nader inzien verstampte-n-ie 't.
„Kunde nog nie wa later komen, Jozef Vetkaart?"
vroeg den bakker stroef.
„Kost nie eerder, Fielippus Broodbon," gaf den
Joost ten antwoord. „Zaken gaan veur 't meske!"
„Wij hebben zooiank 'n lollig spelleke gedaan,"
zee den Blaauwe. „We hebben malkaar de waarheid
gezeed."
„Ja, Joost," zee Nolleke. ,,'n vrekt lollig spelleke!
Maar 't is zoo bedonderd, sommige lui kunnen nie
teugen d'r verlies!"
„Ge kunt mee de waarheid anders nooit veul
verdienen," zee den Joost. „Daar mot meestal geld
bij."
„Da's waar!" jubelde Nolleke, ,,'t hee me 'n
dubbeltje gekost, maar 'k heb veur 'nen reksdaalder
leut g'had!"
Den Fielp deelde de kaarten, waarmee ie heel den
middag al in z'n handen gezeten had, tot in den
kelder toe.
„Kee!" riep Nolleke, „vraag den.... hihi
hééren 'ns, wat ze zullen drinken van me!"
„Ge hoeft op dat „heeren" nie zoo geniepig te
drukken," zee den Joost wèèrdig.
„Maar 't valt nie mee, Joost," gaf dat gehaaide
Nolleke te verstaan. „Als ge zooiank de waarheid
sprak, om dan weer te gaan. liegen!"
„Nouwistuit!" zee den Fielp, en hij drukte den
bolhoed over 't Nolleke, zoodat er bekanst niks
anders overbleef dan 'nen bolhoed op voeten.
En zoo zette den Blaauwe 'm buiten, in den
regen.
We waren al aan ons zeuvenste potje kaart als
Nolleke weer binnenkwam. En.... ons seerjéüs
„de waarheid" kwam vertellen! Maar dat kan 'k
nie opschrijven, oew Panorama zou gin schoon
vergezicht opleveren!
Wel kan 'k oe zeggen, dat we, dank zij 't kwaje
Zondagsweer, veul leut hebben g'had. M'nen kop
dee pijn van 't lachen 's avonds.
De waarheidOch, 't is 'n zuur, lillijk, oud
wijf, dat nie aan den man kost komen.
Maar wij hebben 'r dieën Zondag 'ns onder d'r
kin gekieteld. En veul leut g'had mee deus ver-
schuppelingske
Kom, ik schei er af.
Veul groeten van Trui, Dré III en als altij gin
horke minder van oewen
DRÉ