HET ZAND
geeft zijn geheimen prijs
i m
VIERDUIZEND JAAR
OUDE GRAVEN OP DE
VELUWE BLOOTGELEGD
K laast een grintweg, tusschen
Vaassen en Elspeet, op een
heide met enkele verspreide
dennen, liggen een paar heuvel
tjes, voor den gewonen toerist
slechts toevallige verhevenhe
den van den bodem, waar hij
langs rijdt zonder er acht op te
slaan. De golvende korenvelden,
het diepe groen van de dennen,
de watermolen en de beek, het
pralende Veluwsche landschap
houden hem zoo geboeid, dat
deze onaanzienlijke bulten in
een overigens toch al eenigszins
geaccidenteerd terrein hem niet
opvallen. Zelfs als hij terug
komend daar een aantal man
nen ziet graven zal hij weinig
aandacht aan hun bezigheden
schenken, want wie ter wereld
denkt er in zijn vacantie, van
zon en vrijheid genietend, aan,
dat op eiken duim gronds waar
hij zijn voet zet reeds een van
zijn voorvaderen gestaan heeft,
en dat hij voor den wind weg
zeilend de monumenten der
oudste historie van ons land
voorbij peddelt
1De grafheuvel in ongeschonden
toestand. Deze heeft een diameter
ran 10 a 10 m en. is 1 d 2 m hoog.
e historie van ons land staat, in 't zand
W geschreven. Wij worden niet dikwijls aan
f de vroegste tijden herinnerd, want wij
W hebben geen marmeren of ook maar tuf-
l steenen tempels, geen theaters, geen zei
len, wij kunnen zelfs geen huizen toonen,
waarvan wij mogen zeggen: hier woonde Claudius Civilis of
Brinio. Als we op school leeren: honderd jaar voor Christus, de
Batavieren komen in ons land, dan stellen we ons daar niet veel
bij voor. De Batavieren zijn minder „tastbaar" dan de Romei
nen, die in andere landen, en ook in het onze, duidelijk sporen
hebben achtergelaten, terwijl onze eigen Batavieren slecht voor
hun aardsche onsterfelijkheid hebben gezorgd. Want wat in het
zand geschreven staat, vergaat gemakkelijk, en alleen de ar
cheoloog is in staat, het geheimschrift der ingevallen graven,
2. Met behulp van 'n kompa* wordt
een noord-zuid- en 'n oost-westlijn
getrokken, die den heuvel in vieren
deelen. Langs deze noord-zuid- en
en oost-wesüijnen blijft de aarde
voorloopig ongeveer een nieter dik
staan, terwijl de kwartcirkels er
tusschen, de kwadranten, weggegra-
ven worden.
3. Het uitgraven van een der kwa
dranten.
4. De meeste grafheuvels zijn reeds
vroeger gesehonden door ondeskun
dige schatgravers, de sporen hiervan
teekenen zich nog in den grond af.
