VAKONDERWIJS VOOR
VLASBEWERKERS
DE VLAS SCHOOL TE STANDDAARBUITEN
f
Wij brachten een bezoek aan boven
genoemde vlassehool, waarvan we hiel
de foto's brengen. Gelijkertijd laten we
den vlasmeester,, den heer Jos. v. d. Moortele,
aan het woord:
Het vlas is een textielvezel, die in 't jongste
verleden wellicht de meeste belangstelling bij
leeken en vaklieden heeft gewekt. De oor
zaken waren van menigvuldigen aard.
Indien de vlasvezelbereiding in de econo
mische crisis der jaren 30 de industrie was,
die het meest geleden heeft, dan heeft ze zich
zeer snel hersteld. De zware tol, dien ze moest
betalen, was niet vruchteloos. Er werd een
vlaslint op de markt ge
bracht, dat in ieders bereik
lag en toch rendeerend was
voor teler en bewerker. Zoo
was de toestand in Augus
tus 1939.
En heden is de vlas
vezel wel de eenige, die in
ruime mate beschikbaar
is. Als men zich zou af
vragen: „Waarom al die
bemoeiingen met de vlas
industrie?" dan luidt het
bcroepsschool voor vlasbewerkers. Aldaar wordt
het vlas op de meest rationeele wijze gerepeld
(ontzaad), waarna het in puntbundels gebondon
wordt, die de dubbelschooven vervangen. Die
bindwijze alleen verhoogt de rootcapacitcit mot
een vijfde. Theoretisch en ook practisch onder
wijs in het delicato rootprobleem.
Het weidewerk: opzetten, omwenden en op
binden, is zoor belangrijk om een gelijkmatigheid
van kleur te verkrijgen. Na het braken, dat
mechanisch verricht wordt, komt hot hoogte
punt, namelijk het zwingelen en opmaken.
Het zwingelen op den Vlaamschen stermolen
(deze vervangt den ouden ijzeren molen) schenkt
alléén de kans een vlaslint te verkrijgen, dat
gelijkmatig is van kleur, zachtheid, fijnheid en
glans.
Het is dus vanzelfsprekend, dat het zwingelen
de hoogste eischen van vakbokwaamheid stelt. Dit
geldt nog meer, als geturbiend vlas moet over-
gezwingeld worden, hetzij om marktvoreischten,
vorhooging der kwaliteit of als eenvoudige na-
zwingoling. Hierin ligt dus reeds oen simpel be
wijs, dat iedere mechanisatie op vlasgebied hoo-
gere vakkennis eischt. Eindelijk is het perfect
De bcroepsschool voor vlasbewerkers en de roterij te Standdaarbuiten.
antwoord, dat de oorzaken van diepen aard
zijn. Deze bemoeiingen hebben echtor geleid
tot het instellen van een vlasconsulent.se hap
ir. de Jonge het geven van vlascursussen,
het aanstellen van een vlasmeester, en,
eindelijk, het oprichten eener bcroepsschool
voor vlasbewerkers te Standdaarbuiten. Dit
had tot doel: het opvoeren dor vakbekwaam
heid van de Nederlandsclie vlassers.
Het opvoeren der productie zonder ge
leidelijke opvoering der vakbekwaamheid heeft
geen zin, schept enkel een voorbijgaande
industrie. Alle dergelijke pogingen hebben
overal schipbreuk geleden en vele naweeën
gelaten
De cursussen hebben
zeker veel vruchten afge
worpen. Echter is dit niet
voldoende, want hierdoor
worden alleen de voor
naamste fouten bij de be
werking voortaan verme
den. De jeugd alleen kan er
voor zorgen, dat 't volledige
ten uitvoer gebracht wordt.
Opgeleid in de modernste,
vakkundigste bewerkingen,
zal zij het kader vormen,
dat in de toekomst in het
geheele land zijn kennis zal
verspreiden. En dit was en
is enkel mogelijk door de
De vlasaanvoer, in dubbel
schooven. De roterij verwerkt
vele kilogrammen gerepeld
vlas per jaar.
De vlasmeester, de heer J. 6.
van de Moortele, bekijkt met
critischen blik 't product der
Standdaarbuitensche school.
Het- vlasontzaden door een klopmachine.
opmaken en inhalen maar gegund aan bekwame
zwingelaars.
De volledige medewerking der officieele instanties,
gepaa;d aan de ambitie der vlassers, zal zonder
twijfel er toe leiden, dat in de naaste toekomst hot
gemeenschappelijk streven bereikt worde, namelijk:
dat de Nederlandsclie vlasser de vergelijking lian
doorstaan met de besten der wereld.
Op dezen dag zal men mogen bogen op een uit
gebreide soliede vlasindustrie, dan zullen de Neder-
landsche vlassers in dit bedrijf een beter bestaan
vinden, terwijl de toekomst voor het nageslacht-
verzekerd zal zijn.
Een overzicht van de velden, waar het natte vlas te
drogen staat. (Eigen opnamen)