KALEVALA
UIT HET
LAND VAN DE
De helden van het
beroemde epos
woonden in Finsch
Karelië
1-W
Zoo ziet het landschap
in Kareliê er uit.
Karelië. het oude land van Kaleva. waar de
helden Vainamoinen, Ilmarinen en Lemmin-
kiiinen uit liet beroemde epos de Kalevala
hebben gewoond, is opnieuw slagveld van Noord-
Europa geworden. De oude strijd met den erfvijand
is wederom opgelaaid. Het volk van Suomi (Finland)
is wederom gedwongen te vechten voor het behoud
van de vrijheid en van de rest van het land, dat
hun na den vrede van Moskou op 12 Maart 1040
werd gelaten. Het. grootste deel van het mooie,
romantische Karelië moest toen aan Rusland worden
afgestaan. Het land kregen de Russen, maar niet de
mensehen. Want bijna alle Karelisclie boeren ver
lieten hun geliefde heuvelachtige streken en stelden
zich onder bescherming van hun Finsche broeders,
die hun eigen land met hen deelden.
In Finland wordt een lied gezongen, dat heet
Karjalaisten laulu, Karelisch lied (Karjala is het
Finsche woord voor Karelië). De woorden van het
eerste couplet geven al een idee van dit sprookjes
achtige land„Is in ons dierbare Finland één streek
geliefder dan ons mooi Karjala, het uitgestrekte
geboorteland van het lied? Een lied is het bruisen
van zijn watervallen, de golven van zijn meren
kabbelen, zijn diepe wouden fluisteren melodieën,
terwijl de toppen van zijn reuzendennen ruischen."
Met weemoed in het hart
werd het land afgestaan
waar de laatste boeren-
zangers woonden en waar
in de eerste helft der
vorige eeuw dokter Elïas
Eönnrot, zoon van een
dorpskleermaker, uit hun
mond de duizenden liede
ren opteekende, die hij
samenstelde tot het epos
de Kalevala en tot den
lyrischen bundel de Kan-
teletar. Een volk. dat de
wereld een epos als de Ka
levala schonk, heeft zeker
recht om die streek van
zijn land te behouden, die
iedere Fin als de baker
mat. der Finsche cultuur
beschouwt. En om de laat
ste woorden van den veel
gezongen marsch der Ka
relisclie jagers (Karjalan
jaakarien marssi) aan te
halen: nu kome er
een vrij Finland, nu lichte er een nieuwe morgen
over het heele Karelisclie land!" Zal die wensch
nu in vervulling gaan? Zullen de verdreven Kareli
sclie boeren weer terugkeeren naar de hun vertrouwde
meren, bosschen en velden?
De Finnen voeren geen aanvalsoorlog en nog
minder een veroveringsoorlog. Finland, dat nog
bloedde uit de vele wonden, die het bad opgeloopen
in den zoo kort. geleden beëindigden strijd, is opnieuw
ruw aangevallen door zijn grooten buurman. Steeds
heeft dit dappere volk gestreden en strijdt het ook
nu weer voor vrede en rust bij eigen haard en op
eigen hof. Het heeft genoeg aan zijn eigen levens
ruimte.
Viel Rusland nog kort geleden met. een vijftig-
voudige overmacht dit, kleine volk aan, thans vindt
de Russische beer een geweldig front, tegenover zich.
Zal deze strijd nu éindelijk voor het nageslacht der
Finnen de zoozeer begeerde rust en vrede brengen?
In Karelië ligt aan het Ladogameer een oude
Finsche stadSortavala, Op een plein in deze stad
staat een groot steenen standbeeld. Dit beeld stelt
den laatst,en grooten Finschen Kalevala-zanger
Tschemeika in zittende houding voor. Achter hem
ligt het marktplein, waar in den Finschen tijd de
omnibussen zich verzamelden om de boeren naar
hun wijd uit elkaar liggende dorpen te brengen.
In Suistamo, een van die dorpen, staat het. huis
waar Tschemeika geleefd heeft en gestorven is.
Het werd naderhand als museum ingericht. Het
steenen beeld keek tot voor kort tegen de moderne
'huizen op aan den straatweg: banken, winkels,
particuliere huizen. De woning in Suistamo ligt
eveneens aan den grooten weg, door een groep
boomen beschut tegen den wind,
tegen regen-en sneeuwstormen. En
over den weg reden tot voor kort
de vreedzame Finsche boeren met
hun hooge karretjes naar hun markt
te Suistamo. Langs het huis van
Tschemeika. Ze gingen niet naar
binnen om hot runseum te bekijken.
Ze kenden den inhoud immers uit
eigen ervaring: houten gebruiks
voorwerpen, schommelstoel, spinne
wiel, visch- en jachtgerei, gereed
schappen en de kantele, het snaren
instrument, waarmee de oude bard
zijn liederen begeleidde. Ze keken
er zelfs niet naar, wanneer ze er
langs kwamen, want iedere Ka
relisclie boer weet waar Tschemeika
woonde. Maar naar het beeld in
Sortavala keken ze wel. Dat was
nieuw. Dat was ook niet van hout.
Zooals Tschemeika uit steen is
gehouwen met zijn machtigen grij
zen kop boven de fijne handen,
die de kantele bespelen, zoo wordt
ook Vainamoinen voorgesteld door
schilders, beeldhouwers en dichters.
Zoo leeft hij ook in de gedachten
van liet volk. De duizenden en nog
eens duizenden liederen, die hij
heeft gezongen en die aan de Finnen
zijn overgeleverd als het waarde
volste bezit, dat zij nooit zullen ver
liezen, drukken uit wat er leeft in dit kleine, zwaar
beproefde volk. Vele zangers zijn er na hem gekomen,
maar hij is de centrale figuur gebleven waarom
heen zich een geheel epos heeft gevormd. De oude,
wijze (ernstige) Vainiimöinen (vaka, vanha Vainii-
möinen), zooals hij in de Kalevala wordt genoemd.
Karelische jongen met hoorn
van berkebast.
Om iets van een volk
te begrijpen, moet men
zijn geschiedenis kennen.
En de ware geschiedenis,
de eenig ware, wordt
door de dichters geschreven.
II el m iddel eeuirne he kanteel
van Viipnri (Viborg) in
Finland.
