Herinneringen aan Mozart. Geheel boven: de keuken
van het huis te Salzburg, waar de groote toon
kunstenaar geboren werd. Daaronderhet z.g. Toover-
fluithuisje op den Kapuzinerberg, waar Mozart zijn
opera Die Zauberflóte schreef. Aan den wand van
dit huisje vindt men reproducties van gedeelten
der oorspronkelijke Zavberflöte-partituur. De laatste
foto toont kunstig roeoco-smeedwerk in de straat,
waarin Mozart woonde.
muzikale kinderen een uitgelezen
bezit was geschonken, en hij
meende het zijn plicht, dit wonder
aan de wereld te openbaren.
Toen begon een serie kunst
reizen door geheel Europa ook
Nederland werd niet vergeten
waarop het kunstzinnige kinder-
paar de grootste triomfen vierde,
en waarvan de anecdoten legio zijn.
Den Haag, Amsterdam, Utrecht en
Haarlem bewaren nog altijd de her
innering aan het optreden van
den gevierden jeugdigen virtuoos.
In Italië, waar ieder componist uit
dien tijd moest hebben gestudeerd,
om voor vol aangezien te worden,
vierde de jonge Mozart triomf op
triomf. Van dag tot dag groeide,
bij 't contact met de Italiaansche
muziekcultuur dier dagen, in Mo
zart de wetenschap op alle gebieden
der toonkunst. Door den paus tot
Cavaliere benoemd, door de Phil-
harmonisehe Academie van Bolog
na tot „magister" verheven, was de
Br-J kleine Mozart in Italië de beroemd-
heid van den daggeworden. Met zijn
buitengewone werkkracht had hij
tijdens z'n eerste kort verblijf aldaar
kans gezien om vier symplionieën
te schrijven, verscheidene aria's
en e« otct. Ook Mozart's eerste opera van grootere
en, „Mitridate", voor het Milaneesehe Insti-
d er onder reusaclitigen bijval twintigmaal
le huizen opgevoerd. De knaap was toen
nauw|ts vijftien jaar! Andere reizen naar Italië
En weer ontstonden tal van werken op ver-
gebied, divertimento's, opera's en svm-
Honderdveertien werken van grooteren of
omvang waren reeds door den zestien-
jarigelnaap geschreven. Men mag dus gerust aan-
nememt Mozart geen oogenblik van zijn kostbaar.
er de
lift (2)
tie 1 iltlerij van Joh. Nep. de la Croee, in 1781. in het Mozar-
vaéH 'etypold Mozart, met Wolfgang Amadeus en diens zuster,
achtergrond het portret der moeder, Anna Pertl.
las kort leven verbeuzeld heeft. Vier jaar
bleef Mozart in zijn geboortestad Salzburg
■anger zou hij het er niet uit kunnen houden,
kleinsteedsche omgeving en de geringschat-
de zijde van den toen regeerenden aarts
waren oorzaak dat Wolfgang, in gezelschap
■edcr, de wijde wereld introk. De reis voerde
n zoon naar München, korten tijd later naar
en naar Mannheim. Van Mannheim begaf
MoöO ach naar Parijs, waar nieuwe werken ont
haar verloor hij echter, na een kortstondige
ziekte, zijn innig geliefde moeder. Van dien tijd af
schenen de moeilijkheden zich voor Mozart op te
stapelen. Wolfgang wilde ontslag nemen uit den
dienst van den aartsbisschop en kreeg daarover
onoenigheid met zijn vader. Maar Mozart schreef
zijn vader uit Weenen, waar hij zich toen bevond,
dat hij liever zou gaan bedelen dan nog langer in den
dienst van graaf Areo te blijven.
Verlost van do ondraaglijke dienstbaarheid aan
den prelaat, genoot Mozart met volle teugen van het
opgewekte kunstleven in het Weenen dier dagen. Hij
vatte genegenheid op voor Constance Weber, en
trouwde er mee, zeer tegen den zin van zijn vader.
Rijk had Mozart het in die periode met zijn jonge
bruid niet. Het werd een tijd van voortdurende geld
zorgen, maar de muzikale bron in Mozart vloeide
rijker dan ooit. Tientallen werken, het eene al rijker
van inspiratie dan het andere, ontstonden in die
jaren. Een borstlijden maakte evenwel in een kort
tijdsbestek een einde aan het leven van den kunste
naar bij Gods genade, wiens kunstuitingen eerst
langzamerhand liet noodige begrip bij de menigte
begonnen te vinden.
Op de droevige omstandigheden, waarin Mozart
het tijdelijke met het eeuwige verwisselde, zullen wij
hier niet dieper ingaan. De onbetwiste grootmeester
uit het rijk der tonen had zeker een waardiger lot
verdiend.
Aan geen der groote mannen uit de muziek
geschiedenis was intussclien een zoo korte levensduur
beschoren, maar geen hunner ook heeft in het gering
aantal zijner levensjaren zulk een reusaclitigen schat
van meesterwerken tot stand gebracht.
Eerst het nageslacht, zou in staat zijn, te erkennen,
wat Mozart voor de komende geslachten heeft te
beteekenen, welken invloed van zijn kunst uitgaat.
Vooral sedert enkele tientallen jaren is Mozart's
groote kunst gemeengoed geworden van de geheele
beschaafde wereld, en een nooit ophoudende bron
van ideale genieting.
Zonder twijfel heeft het vorstelijke, ideaal gelegen
Salzburg, hoezeer Mozart liet verblijf daar in latere
jaren, wegens allerlei minder prettige ervaringen en
levensomstandigheden, ook tegen
stond, toch grooten invloed gehad
op geest en gemoed van den com
ponist. Mozart moet de stad, op
enkele veranderingen na, gekend
hebben zooals de toerist haar nog
heden ziet. Een roeoeo-compositie
in grootschen, poinpeuzen stijl,
prachtig aangepast aan de natuur
lijke omgeving. De berg met de
vesting, de heuvel mot, de kerk
bekroond ter rechter- en linker
zijde, de, levendig stuwende Salzach-
rivier, de rijk versierde kerk
gebouwen met hun koepels en to
rens, het harmonieus afgesloten
marktplein, de charmante omstre
ken, en dit alles vereenigd en saam-
gegroeid tot een prachtig gepropor-
tionneerd en evenwichtig geheel en
verrijkt door de sierlijke lijnen en
speelsche krullen der rococo-orna-
menten, ze moeten hun indruk op
het ontvankelijke gemoed van den
jongen musicus niet hebben gemist
Wanneer wij dan ook deze her-
denkingsregelen aan den onster-
felijken Mozart verluchten met
enkele fraaie opnamen uit de vor
stelijke residentie, waar hij op
groeide als wonderknaap en als
muzikaal genie, dan is het, wijl
een en ander een zoo volkomen af
spiegeling is van den speelschen,
sierlijken en natuurlijken geest van
het, oeuvre van den voor honderd-
vijftig jaar gestorven meester, die
hier zijn eerste schoonheidsinspira
ties moet hebben opgedaan. Een
schoonheid, waarvan wij in zijn talrijke scheppingen
nu nog dankbaar geniete,n. Sch.