23
TIN
Afb.2 Detail van de veldfles met
meesterteken (links) en kwali
teitsmerk rechts
De veldfles maakte sinds 1934
deel uit van de Vlissingse museum
collectie. In dat jaar werd ze van
een visser gekocht voor de kapi
tale som van 2,50.Aan het jaar
verslag van 1934 ontlenen we het
volgende: "Tot de belangrijkste
aanwinsten moet gerekend worden
een tinnen z.g. pelgrimsfles uit
de 16e of 17e eeuw,die opgevischt
is uit de Schelde, in de Deurloo
dwars voor Westkapelle, bij zwarte
boei nr. 4.
Een afbeelding van een dergelijke
"pelgrimsfles" treft men aan in
het werkje van A.J.G. Verster;
"Oud Tin". Deze flesvormige krui
ken waren van tinnen of ijzeren
kettingen voorzien; ze werden ook
als kruitflesschen gebruikt, maar
werden ook pelgrimsflesschen ge
noemd. Dankbaar zijn we aan den
visscher, die dit voorwerp niet
als waardeloos weer in zee heeft
geworpen maar het voor een rede
lijke prijs afstond aan het museum.
Weder een bewijs dat er op de bo
dem der Schelde zowel op histo
risch als op praehistorisch ge
bied nog heel wat verborgen is."
Met de laatste zin zijn we het
volkomen eens. Uit welke eeuw de
opgeviste fles werkelijk stamt en
voor welk doel ze werd gebruikt,
hoop ik hierboven duidelijk uiteen
te hebben gezet.Rest nog de vraag
wat men aan boord van een schip
aan moest met een veldfles; was
er misschien een opvarende die
dacht een deel van de weg naar
het bedevaartsoord per schip te
kunnen afleggen?
Bij het bekijken van de fles zien
we, dat de in het jaarverslag ge
noemde visser een natuurlijk ge
voel voor marketing moet hebben
gehad. Hij moet dagenlang met
schuurpapier in de weer zijn ge
weest, teneinde zijn koopwaar in
een, naar zijn mening, perfecte
conditie te krijgen. Jammer genoeg
heeft onze visser bij deze grote
schoonmaak ook het eeuwenoude pa
tina weggeschuurd. Mag ik dit ar
tikeltje besluiten met de heer
Weber hartelijk te danken voor het
speurwerk naar en het kopiëren
van de oude jaarverslagenOok was
hij zo vriendelijk het tin te foto
graferen
Literatuur
J.F.H.H.Beekhuizen, Tin uit Euro
pese landen. Amsterdam, 1979.
B. Dubbe, Tin en Tingieters in
Nederland. Deventer, 1965.
Idem, tweede geheel herziene en
uitgebreide druk. Lochem, 1978.
C.P.I. Dommisse, De Oudheidskamer
in den Gevangentoren der voorma
lige Westpoort te Vlissingen.
Vlissingen, 1903.
Ludwig Mory, Schönes Zinn-Ge-
schichte Formen und Probleme;
onder de titel "Oud Tin" bewerkt
naar de 5e druk door E.G.G. van
Amstel-Bos. Haarlem, 1975.
A.J.G. \/erster,Tin door de eeuwen
Amsterdam, 1954.
