OPTISCHE TELEGRAFIE
IN VLISSINGEN
11
I.T.H.C. SCHEPMAN
In mei 1794 nam stadhouder Willem V het
initiatief om langs de kust van Terschelling
tot aan Vlissingen kustwachtstations in te
richten om te kunnen waarschuwen tegen
Franse invallen. De posten langs de
Hollandse kust werkten met zeer eenvoudi
ge vuursignalen en kanonschoten. Het was
meer een alarmsysteem. In Zeeland ge
bruikte men drie vlaggen, eveneens onder
steund door kanonschoten. Op Walcheren
werden tussen Fort de Haak en Vlissingen
15 posten ingericht. In 1795, na de pro
clamatie van de Bataafse Republiek ging
Zeeland gebruik maken van meer vlaggen.
De berichtgeving werd steeds aangepast,
zodat er op den duur 87 berichten overge-
Nationale telegraaf van de Bataafse Republiek op
de Hoge Hill te Domburg. Collectie Rijksarchief
Middelburg.
seind konden worden.
Men seinde overdag van het stadhuis aan
de Grote Markt en 's nachts van de Nolle,
in verband met brandgevaar als men ge
bruik maakte van vuurpotten. In 1801
werd de Nationale Telegraaf van de
Bataafse Republiek op het stadhuis in
Vlissingen geplaatst. Deze werkte met drie
witte ballen en twee seinvleugels, aange
vuld met drie vlaggen. Door een betere
zichtbaarheid waren er minder posten no
dig. In 1 804 werd de Nationale Telegraaf
vervangen door de Hollandse. Die werkte
met vijf zwarte ballen aan zeezijde en met
drie aan landzijde. De aanwezigheid van
de telegraaf op het stadhuis is wellicht de
reden geweest om het tijdens de aanval
door de Engelsen in 1809 in brand te
schieten. De Royal Navy had speciaal op
geleide troepen om kusttelegrafen te ver
nietigen.
In 1795 werd de Franse kustbeseining,
die ook met vlaggen werkte, vanaf
Duinkerken en de Belgische kust, doorge
trokken naar Breskens en in 1798 naar
Vlissingen. De plaats van de Franse post in
Vlissingen is niet bekend, maar er waren
twee extra posten bij Zoutelande en
Dishoek. De Franse posten zijn in 1 800-
1801 opgeheven wegens de vrede met
Oostenrijk en Rusland. In 1 803 brak de
Frans-Engelse oorlog uit, met alle desastreu
ze gevolgen voor Vlissingen. De posten op
het eiland Cadzand en in Vlissingen wer
den weer ingericht.
Omstreeks 1 806 werden de vlaggeseinen
langs de Franse en Belgische kust tot in
Vlissingen vervangen door snellere en veel