21
vaste collectie die eenmaal met veel zorg werd
opgezet en beheerd. Het vergt in het alge
meen veel onderhoud en tijd. Veranderingen
werden ook daarom weinig gepleegd. Het na
deel van zo'n presentatie is dat bezoekers het
na een of twee keer wel gezien hebben en niet
meer terug komen.
Een modern museum heeft behoefte aan flexibi
liteit, wil de bezoekers telkens andere aspekten
van, in dit geval, de stadsgeschiedenis laten
zien of snel op aktuele gebeurtenissen kunnen
inspelen. In de praktijk wordt deze behoefte
aan flexibiliteit vaak gevonden in kleine "pre
sentatie-eenheden". Men noemt dit wel "eiland
presentatie". Meestal bestaat dit uit enkele voor
werpen, foto's of maquettes die tesamen één
bepaald aspekt uit de geschiedenis belichten.
Meestal is dit in een compakte vormgeving van
een of enkele vierkante meters. Deze "eilanden"
kunnen snel worden gewisseld en op die ma
nier kunnen stelselmatig alle voorwerpen uit het
depot of bijzondere schenkingen getoond wor
den. Samenvattend komt de moderne museolo
gie tot een drietal randvoorwaarden voor een
presentatie:
Het touwslagerswiel van Michiel de Ruyter, De Ruyterkamer, l e ver
dieping. Een curieus voorwerp verbonden met een persoon of een
voorwerp uit het vroege industriële verleden van Vlissingen: de 17e
eeuwse timmerwerven en touwslagerijen. Ansicht S.M.V.
1de presentatie moet flexibel zijn, waarmee
de mogelijkheid ontstaat de vaste collectie toch
regelmatig te wisselen en voor het publiek aan
trekkelijk te houden;
2. voorwerpen moeten niet meer als kunstvoor
werp worden getoond, maar in hun (histori
sche, technische of stylistische) contekst. Hierbij
kan gedacht worden aan een reeks van kleine
thema's;
3 deze reeks van thema's moet in een breder
verband zijn geplaatst, dit om niet te verzan
den in en chaos van thema's. Dit bedoelen we
met een "masterplan" of rode draad door de
hele presentatie heen.
Hoe kan de geschiedenis nu gevat worden in
zo'n masterplan. Hiervoor kunnen we een be
nadering gebruiken on tleend aan andere vak
gebieden als de antropologie en economie.
Vroeger werd de geschiedenis gepresenteerd
als een opeenvolging van beslissingen en han
delingen van belangrijke personen, oorlogen
en opstanden.
Een meer wetenschappelijke benadering is een
opeenvolging van verschillende "maatschappij
typen" te onderscheiden, zoals primitieve groe
pen van jagers, vissers en verzamelaars, een
agrarische samenleving, vroege stedelijke sa
menlevingen, grootschalige verstedelijkte en
geïndustrialiseerde technologische samenlevin
gen. Al deze samenlevingsvormen kan men ka
rakteriseren al naar gelang de georganiseerd
heid van de mensen en de wijze waarop
produktiemiddelen als grond, arbeid en kapi
taal worden aangewend. Dit laatste is een eco
nomische benadering.
Op deze manier kan ook de geschiedenis van
Vlissingen bekeken worden en dit karakteristiek
van maatschappijvormen kan een leidraad vor
men voor de presentatie van de museumcollec
tie. Hierbij kom ik tot de volgende indeling.
Bewust zijn er geen exakte jaartallen bij gezet;
de stadsgeschiedenis vormt immers een vloeien
de overgang van verschillende periodes:
1VLISSINGEN ALS V1SSERSTAD
Tot het eind van de middeleeuwen werd de
economie voor een belangrijk deel bepaald
