28
Het cahier is voorzien van vele foto's en een
uitgebreide literatuurlijst. Wederom een uitga
ven die, vooral voor bezoekers van de
Zeeuwse musea de moeite waard is.
Verbeek, J.R.;
Kustversterkingen 1900-1940: de plan
ning, constructie en bewapening van
Nederlandse kustforten en batterijen.
Haarlem: Schuyt Co, 1989.
Onlangs wees de heer Van Dijk mij op deze ti
tel. De noodzaak voor het museum om dit boek
aan te schaffen verviel omdat bleek dat het ar
chief reeds plannen in deze richting had.
Aangezien deze "Spiegel" aan het archief ge
wijd is, wilde ik dit gedegen boekwerk toch
even onder uw aandacht brengen. Het is alles
zins de moeite waard.
De auteur studeerde geschiedenis aan de Rijks
universiteit van Leiden. Zijn belangstelling gaat
vooral uit naar de geschiedenis van de kolonia
le expansie, zee- en krijgsgeschiedenis, met
name de technologische aspekten daarvan.
Zijn boek behandelt de planning, constructie
en bewapening van de Nederlandse kustver
sterkingen van 1900 tot en met 1940. Tevens
wordt beoogd een inzicht te geven in de poli
tieke en administratieve verwikkelingen waar
mee de landsdefensie in deze periode worstel
de. De wapentechniek maakte een snelle
ontwikkeling door. De verdedigingswerken van
voor 1 880 konden geen weerstand meer bie
den tegen de uitwerking van het verbeterde ge
schut. De vestingbouwers moesten naar andere
wegen zoeken. Dit had tot gevolg modernere
maar vooral duurdere technieken.
Na afloop van de Tweede Wereldoorlog was
Nederland bezaaid met meer dan 20.000
verdedigingswerken. Deze verloren als gevolg
van de veranderde politieke situatie, de steeds
voortschrijdende techniek en de daarop afge
stelde verdedigingsdoctrine hun waarde voor
de landsdefensie. Verloedering en sloop was
hun lot. Tegenwoordig is het besef gekomen
dat zich onder de nog resterende Nederlandse
verdedigingswerken monumenten van historisch
en architektonisch belang bevinden. Verbeek
vestigt met dit mooi uitgevoerde boek de aan
dacht hierop.
Het Fort De Ruyter aan de
Buitenhaven te Vlissingen. De bouw
is nooit verder gekomen dan de be
gane grondlaag. Gebouwd 1914.
De bestelde kanonnen van de Fa.
Kmpp uit Essen zijn nooit geplaatst
i.v.m. het uitbreken van de Eerste
Wereldoorlog, luchtfoto van de
twee wereldoorlogen. Merkwaardig
is dat het Fort De Ruyter uit de Eerste
Wereldoorlog nog tot de Tweede
Wereldoorlog op stafkaarten werd
aangegeven in de vorm van het
Napoleontische Fort De Ruyter.
Kennelijk waren daar toch militaire
belangen in het spel.
Foto particuliere collectie.