5
HET GEMEENTEARCHIEF
pr-HCER
Foto onder: Gildeboek met de wapenschilden van
de Gildemeesters. 17e eeuw. Collectie Gemeente
archief Vlissingen.
sin i i&mmx -Twr
I h>"r^^ ï<ui-Ü£t-Sepr®e&#r
Wcüsers Si Bk
-* iSbt.
een onderdeel ervan is het nagenoeg complete
werk van Betje Wolff en Aagje Deken.
Naast de archieven en de bibliotheek is er ook
een zogenaamde Historisch Topografische
Atlas. Dit is een collectie kaartmateriaal, pren
ten, gravures, films en fotomateriaal. Deze ver
zameling bestaat ook uit speciaal verworven
bescheiden, die nodig zijn voor de bestudering
van de Vlissingse geschiedenis. Wegens de
vaak afwijkende afmetingen en de zorg die het
materiaal behoeft, wordt deze collectie apart,
dus los van de overige archiefstukken, be
waard. Het materiaal betreft kaarten van de
16e eeuw tot heden. De foto's ongeveer van
1 860 tot heden. Juist vanwege het continue
proces van veranderingen in de samenleving,
waf o.a. in het stadsbeeld tot uitdrukking komt,
is het noodzakelijk dit proces ook te blijven vol
gen. De archiefdienst tracht dit dan ook te
doen door het stadsbeeld van tijd tot tijd foto
grafisch vast te laten leggen. Het zal duidelijk
zijn dat vanwege de beperkte financiële mid
delen niet alles bijgehouden kan worden. Het
is dan ook verheugend dat vaak ook door der
den fotomateriaal ter beschikking wordt gesteld
of geschonken.
WAAROM ARCHIEVEN WORDEN BEWAARD
Laat ik eerst voor de duidelijkheid, en misschien
wel ter geruststelling, zeggen dat lang niet alles
bewaard wordt wat bij de overheid binnen
komt. Er moet geselecteerd, en dus vernietigd
worden. Anders zouden binnen de kortste ke
ren de stadhuizen of stadskantoren volledig ver
stopt zitten. Dan zou er ook niets meer geraad
pleegd kunnen worden. De ervaring leert dat
de aanwas van archieven per jaar per 1000
inwoners 1 strekkende meter archiefruimte is.
Voor Vlissingen houdt dat dus ongeveer 44 m
in. Gelukkig vindt er selectie en vernietiging
plaats, echter volgens vastgestelde spelregels.
Waarom die archieven bewaren? Allereerst
omdat ze bewijsstukken vormen van de hande
lingen, de rechten of verplichtingen van in dit
geval de gemeente Vlissingen. Dit is lange tijd
ae enige reden geweest. Denken we maar
aan het feit hoe zorgvuldig het stadsbestuur de
stedelijke charters en privileges bewaarde van
af de middeleeuwen. Dat een deel ervan verlo
ren is gegaan heeft een andere oorzaak: de
stadhuisbrand tengevolge van het bombarde
ment in 1 809 door de Engelsen. Die bewaring
vond plaats om tegenover iedereen, maar
vooral tegenover de landsheer (de graaf bijv.),
de bijzondere rechten van de stad ten opzichte
van bijv. het omringende platteland te kunnen
aantonen.
Het stadsbestuur stond echter niet toe, ook niet
aan de landsheer, dat iedereen zomaar in de
archieven van de stad snuffelde. Men zou er
eens iets kunnen vinden dat schadelijk was
voor de reputatie van het stadsbestuur! Aan be
trouwbaar geachte personen werd echter wel
inzage gegeven, maar het bleef een gunst. Het
gevondene kon ook niet zonder meer gepubli
ceerd worden.
De Franse revolutie bracht ook voor de archie
ven een ommekeer. In ons land gebeurde dat
in 1795. De heerlijke rechten en privileges
werden afgeschaft. Er kwam een ander stads
bestuur en de daden van hun voorgangers
