19
EEN MYTHE DOORBROKEN
WILLEM VAN DER OS
EN ZIJN FAMILIE
W.I.M. WEBER
komen ook grotere schenkingen voor. Het mu
seum beschikt bijvoorbeeld over een complete
serie portretten van de familie Lampsins, een in
de zeventiende eeuw voor Vlissingen zeer be
langrijke familie, die de grondslag legde voor
een grote handelscompagnie. Deze Lampsins-
collectie is vlak voor de Tweede Wereldoorlog
in bruikleen aan het museum afgestaan. Na de
oorlog is deze bruikleen omgezet in een schen
king.
Het museum, hoewel al honderd jaar een ge
meentelijke instelling, heeft dus een collectie
die voornamelijk gegroeid is door schenkingen
en legaten. Terwijl mede-oprichter Willem van
der Os zeer nauwkeurig en met een duidelijk
doel heeft verzameld, zijn in de jaren daarna
ook wel eens voorwerpen aan de collectie toe
gevoegd waarvan de relatie met het museum
niet echt duidelijk is. Door handelscontacten
hebben in vorige eeuwen veel Vlissingers voor
langere of kortere tijd andere continenten be
zocht. De weerslag daarvan is bijvoorbeeld te
vinden in een omvangrijk legaat 1962) van
M.J.P. Renier. Hierdoor beschikt het museum
Een van de familieportretten uit de collectie
Lampsins. Collectie Stedelijk Museum Vlissingen.
over Japanse prenten en porseleinen voorwer
pen.
Zo heeft het museum ook enkele Aziatische
waaiers en Indonesische lontars in bezit gekre
gen. Dit zijn voorwerpen die nog wel in de
collectie ingepast kunnen worden, maar soms
komt men in een van de depots ook 'collectie-
vreemde objecten tegen, zoals een complete
verzameling schelpen. Het toont een verzamel
woede zoals die in het begin van deze eeuw
algemeen was.
Hoewel de gemeentelijke overheid de museum
collectie de afgelopen honderd jaar wel heeft
onderhouden, heeft die overheid zelf nooit ac
tief verzameld. De rol van het particulier initia
tief is altijd zeer groot geweest. Dat verklaart
ook waarom het museum nu over een zeer ge
varieerde collectie beschikt.
Willem van der Os werd op 10 december
l 864 in Vlissingen geboren. Zijn grootvader
had in l 838 een bedrijfje waar scheepsbrand
spuiten werden gemaakt, met name bestemd
voor de Koninklijke Marine. Deze brandspuiten
hadden een aantal verbeteringen waarop oc
trooi was aangevraagd. De pomp diende als
aanjager of als zuig- en perspomp om genoeg
waterdruk op een brandslang te krijgen. Met
de produktie van deze pompen kwam de fami
lie in goeden doen. Het was daarom mogelijk
dat de zoon van deze brandspuitenfabrikant,
Willem van der Os (de latere vader van
Willem van der Os jr.) rechten kon gaan stude
ren in Leiden. Hij werd later griffier bij het kan
tongerecht te Vlissingen.
Het was deze man die aan de toenmalige
Bierkade, thans Bellamypark, twee panden
kocht en op die plaats een nieuw huis bouwde
in eclectisistische stijl. Het werd in l 881 opge-
