15
MARITIEME AFDELING
zeeloods Peter van Leeuwen, ook sinds jaren
een van de modelbouwers van de VNLS. De
Capella werd in 1968, direct na oplevering,
op de kruispost Oostgat ingezet en in 1985
verkocht. Hoewel de later in dienst gestelde
loodsboten op meerdere punten anders werden
uitgevoerd, gold de Capella als prototype voor
de andere schepen. Die latere loodsboten zijn
ook bekende verschijningen in Oostgat en
Rede van Vlissingen. Enkele jaren geleden, na
de privatisering van het Loodswezen, werd op
de zijden van die schepen het woord 'Pilot" en
op de schoorstenen een blauwe loodsvlag ge
schilderd.
Zijdelings mag hier worden opgemerkt dat de
blauwe loodsvlag al sinds enkele eeuwen in
gebruik is. Zo valt in het Reglement op de
Lootsluyden van de Stad Middelburg uit 1715
te lezen: "Dat in het loodshuisje Dij het Fort
Rammekens ter waarneming en bediening der
inkomende schepen iedere dag twee loodsen
aanwezig moeten zijn en vanuit dat loodshuis
je een blauw vlaggetje moet waaien".
In het museum valt nu voor vier soorten vaartui
gen de ontwikkeling vanaf vroeger tot heden te
bekijken: de redeboten vanaf galley tot en met
de huidige 'Walvis'; de betonningsvaartuigen
vanaf schokker en 'Koperen Ko' tot en met de
vijfde 'Frans Naerebout'; de loodsvaartuigen
vanaf galjoot, hoeker en rinkelaar tot en met
de 'Capella'.
In de reeks loodsvaartuigen nemen de galjoot
en het stalletje een enigzins bijzondere plaats
in: zij waren tevens verbindingsvaartuig. De
galjoot was in gebruik bij de VOC. Het stalle
tje was een zeilloodskotter, die vanaf de twee
de helft van de vorige eeuw tot in de twintiger
jaren de verbinding tussen wal en de buiten
gaats kruisende loodsvaartuigen onderhield.
Soms gebeurde het dat loodsen die naar de
wal moesten met het stalletje naar een steiger
bij Westkapelle werden gebracht. Op oude
zeekaarten is dat steigertje nog te zien. Die
zeeloodsen liepen dan onderlangs de duinen
naar Vlissingen, de zeezak over de schouder.
Bij gelegenheid werd bij een boer te Biggeker-
ke een paard en wagen gecharterd. Vanaf
1905 werd met het stoomtrammetje van West
kapelle naar Koudekerke gereisd, waar dan bij
Herberg Lampe werd aangelegd. Soms ge
kleed in oliekleding met zuidwester en zeelaar
zen waren ze in het dorp een opvallende ver
schijning.
Van kotters en stalletjes zijn verschillende, ook
nu nog bekende foto's gemaakt. Zij zijn ook te
Model van loodsvaartuig
Capella. Vervaardigd
door P. van leeuwen.
Collectie VNLS.
