13
ONTSPANNING ROND DE EEUWWISSELING
Grote Markt met ge
bouw De Oude
Vriendschap. Op de
foto het huis geheel
links. Foto ca I910.
Collectie
Gemeentearchief
Vlissingen.
de 's middags, omdat de mannen naar zee
moesten vertrekken voor de dagvisserij. Dit
pand was dus in de dertiger jaren tot een meer
algemener vergaderlokaliteit geworden, hoe
wel het tot het laatste toe bij vernieling door
een bom in handen is gebleven van een syndi
calist.
Het Leger des Heils stichtte al heel vroeg in de
Gravestraat een vergaderlokaal, waar men
naast de diensten van het Leger ook de school
jeugd met lichtbeelden-voorstellingen trachtte te
binden. Maar het bijwonen van deze middag
bijeenkomsten voor de jeugd uit visserskringen,
juist in deze wijk met de Prinsenstraat en de
Marinestraat, was voor burgerjongetjes niet te
harden. Er was in het duister geen orde, men
schreeuwde en gilde en floot. Het was de vijf
cent entree niet waard.
Het particulier initiatief ging behoefte aan gro
tere lokalen in Vlissingen zien. Omstreeks
1900 bouwde men aan de Rommelkade (later
Emmastraat) het beroemde Concertgebouw.
Dat was een echt pand met een grote zaal
voor ca 500 stoelen met een toneel, een paar
kleine zalen, accomodatie voor toneeldecors,
kleedkamers, een piano, een vestiaire met een
buffet. De exploitant, de gebr. Ots, afkomstig
uit Bergen op Zoom, waren vakmensen. Voor
die eerste jaren was het een uitstekende acco
modatie. Naar onze begrippen was het natuur
lijk primitief. Geschrobde houten vloeren, niet
comfortabele sterke houten stoelen, grote ko
lomkachels voor de verwarming met matige uit
straling. Een grote verbetering waren al ae toi
letten. De familie Ots moest het eigenlijk
hebben van het buffet. Bier en koffie waren
toen ook al de nationale volksdrank. En bij bier
behoren goede urinoirs!
Tegelijk bij dit wat uit het centrum li£
Concertgebouw was er ook de iets
Oude Vriendschap, aan de Breestraat. Ook
daar een grote zaal voor ca 400 stoelen. Dit
werd opgericht door een heer Kuipers. Deze
familie moet financieel krachtiger zijn geweest.
In klasse was de Oude Vriendschap iets min
der, doordat achterstallig onderhoud ontstond
aan het gebouw. Grote gezelschappen kwa
men Vlissingen nu bezoeken. In De Oude
Vriendschap kwam tijdens de Vlissingse kermis-
week het beroemde en wat deftige gezelschap
van Faveur. Daar gingen de elitekinderen stee
vast naar toe voor een toegangsprijs van enke
le kwartjes.
In het voorgaande zijn, zo voor de vuist weg,
wat herinneringen neergeschreven over de 'ont
spanning'. Er zijn genoeg gegevens om nader
in te gaan op data en feiten, wat echter veel
tijd kost. In Vlissingen is een bloeiend ontspan-
nings- en verenigingsleven ontstaan, en alles
op eigen kracht. Ik noem nog een paar din-