ALHAMBRA, BIJNA TACHTIG JAAR
6
L. WOLTERBEEK-VAN DER VLERK
Op woensdag 23 oktober 1912 ver
schijnt in de 'Vlissingsche Courant' de
eerste advertentie met een filmprogram
ma in het Alhambra-theater. Bijna tach
tig jaar later kan het publiek nog steeds
iedere woensdag in de 'Vlissinger' le
zen wat er op filmgebied te verwach
ten valt. Ook de Tokatie, hoek Spui
straat - Oprit, is in al die jaren
hetzelfde gebleven, al werd het ge
bouw af en toe grondig vertimmerd.
Een continuiteit, die zeldzaam is in het
Vlissingen van deze eeuw.
Voor 1912 was in het huidige Alhambra een
minder frivole instelling gehuisvest. De
'Nationaal Christelijke Geheelonthouders Ver-
eeniging' (NCGOV) was aan het eind van de
vorige eeuw ook in Vlissingen aktief geworden.
Op zoek naar een eigen plek was het oog ge
vallen op het failliete timmerfabriekje van aan
nemer Ganderheijden. Na een grote verbou
wing kon in september 1900 net christelijk
verenigingsgebouw 'Elim' als geheelonthou
ders-lokaal en -logement worden geopend.
Christelijke organisaties konden voortaan ver
gaderen in een zaal waar geen alcoholische
dranken werden geschonken. Ook de werklie
den van 'De Schelde' kregen zo een plaats om
het middagbrood op te eten zonder verleid te
worden daar een glaasje bij te drinken.
Al na ongeveer tien jaar veranderde echter
deze 'blauwe knoop'-instelling van eigenaar en
begon de Vlissingse hotelhouder A.W. Smits
"Elim1 te gebruiken voor de vermaakindustrie.
Hij startte met de aanleg van een rolschaats-
baan in het gebouw. De materialen hiervoor
werden uit Engeland aangevoerd. Het is niet
duidelijk of hij daarnaast of daarna films be
gon te draaien. Hij noemde het gebouw in elk
geval 'Cosmopolitain', een naam met een bios-
coop-achtige klank. Het rolschaatsen schijnt in
Interieur gebouw
ELIM ca 1900. Hei
buffet heeft ook in de
Alhambra-periode
nog dienst gedaan.
Houten vloeren en
gasverlichting, de
sfeer van rond de
eeuwwisseling. Foto
partikuliere collectie.