ZOMERTENTOON-
STELLING "KAPERS
OP DE KUST"
11
KAPERS OP DE KUST - EDUCATIEF
WILBERT WEBER
Bij de tentoonstelling is materiaal ontwikkeld
voor kinderen. Aan ae hand van dit materiaal
kunnen zij een reis maken langs de tentoonge
stelde objekten. Per onderdeel van de tentoon
stelling wordt een aantal opdrachten gegeven,
op papier en in de presentatie.
Alle kinderen krijgen een 'reisjournaal' met tekst
en opdrachten. Er zijn kijk-, lees- en doe-op-
drachten. Met hun journaal reizen de kinderen
als het ware langs de min of meer chronolo
gisch geordende onderdelen van de tentoon
stelling. Thema's die aan de orde komen zijn:
Piraten
Grote Pier, een Friese piraat
Geuzen als kapers
Piet Hevn
Duinkerker kapers
Barbarijse kapers
Kaapvaart als bedrijf
Spaanse successie-oorlog
Vierde Engelse oorlog
Einde kaapvaart, Franse tijd en beschieting
Algiers.
Behalve de opdrachten via het journaal is er
ook materiaal waarmee een gedeelte van een
grote groep aan de gang kan gaan, terwijl het
andere gedeelte van de groep begint aan de
reis over de tentoonstelling. Hiervoor is een
aparte ruimte ingericht waar ook plaats is voor
de verwerking van het een en ander na be
zoek aan de tentoonstelling.
Het materiaal is gericht op de bovenbouw van
de basisschool, maar met enige aanpassing
ook te gebruiken voor jongere kinderen. Ook
de Openbare Bibliotheek Vlissingen heeft mee
gewerkt door hulp te verlenen bij de samenstel
ling van een boekenlijst en het uitlenen van
boeken.
Alle Vlissingse basisscholen hebben eind april
bericht ontvangen over de tentoonstelling en
een groot gedeelte hiervan heeft zich aange
meld voor een bezoek aan de tentoonstelling.
Deze scholen krijgen materiaal toegestuurd, zo
dat zij vooraf aandacht aan het onderwerp
'Kaapvaart en Piraterij" kunnen besteden.
Na afloop van de tentoonstelling, na 22 sep
tember, worden alle scholen die een tentoon
stelling bezocht hebben in de gelegenheid ge
steld een verwerking van het geheel in te
leveren bij het museum, bijvoorbeeld een pi
raat, een bloedvlag etc. Hiervan kan eventueel
in de herfstvakantie een kleine tentoonstelling
worden ingericht.
Kaapvaart is eigenlijk een Middel
eeuwse vorm van oorlogvoering. Parti
culieren, die met recht op buit, de vij
and schade berokkenen. Op land was
deze vorm in de Nederlanden al ver
dwenen. Op zee werd hef laatste ka-
perbedrijf pas in l 810 geliquideerd.
De financiering van een oorlog, zowel op land
als op zee, is altijd een kostbare zaak ge
weest. Voor oorlogvoering op zee zijn schepen
nodig, en de uitrusting hiervan was nog kost
baarder dan een leger. Om oorlog te kunnen
voeren had in de middeleeuwen een vorst een
aantal mensen om zich heen verzameld, die
hem daarbij hielpen. Als compensatie werd
men in de adelstand verheven en kreeg men
een aantal gunsten, zoals het recht om tol te
heffen of een stuk land. Of men mocht als belo
ning een deel van de oorlogsbuit behouden.
Uit deze inkomsten kon een edelman, als de
vorst daarom vroeg, zijn bijdrage leveren aan
het oorlogsbedrijf. Deze edelman moest zich
aan duidelijke regels houden. Zo niet, dan
werd het een roofridder. In maritieme termen
werd dan gesproken over een piraat.
In de loop van de eeuwen is er sprake van
staatsvorming waarbij niet meer de vorst eind
verantwoordelijk is voor het oorlogsbedrijf,
maar een staat. Er werd een regulier leger of