MUSEUMBIBLIOTHEEK
24
LEERDAM, NATIONAAL
GLASMUSEUM
MUSEUMBIBLIOTHEEK
ELLEN OOMENS-PALS
EXPOSITIE 'GEPERST GlAS UIT LEERDAM
Op de expositie Geperst glas uit Leerdam'
wordt uitvoerig aandacht besteed aan het laat
19e en vroeg 20e eeuwse persglas waarmee
men probeerde geslepen kristal te imiteren.
Veel aandacht krijgen de vernieuwingen die
de directeur van de Glasfabriek Leerdam,
P.M. Cochius in de periode van 1912 tot aan
de Tweede Wereldoorlog heeft doorgevoerd.
Cochius gaf beroemde architekten, ontwer
pers en beeldhouwers opdrachten om goed
vormgegeven glas te ontwerpen. Hiermee
hoopte hij enerzijds de fabriek voor de terug
lopende economie te beschermen. Anderzijds
beoogde Cochius een maatschappelijke her
vorming door het gewone volk een esthetisch
verantwoord produkt tegen een lage prijs aan
te bieden. Voorbeelden hiervan zijn uitgebrei
de ontbijtserviezen van architekten zoals
K.P.C. de Bazel, dr. H.P Berlage en ontwer
pen van de Amerikaan F. L. Wright.
Op de tentoonstelling zal verder voor hei eerst
uitgebreid aandacht worden besteed aan de
glazen plastieken uit de jaren twintig van be
kende beeldhouwers. De uitvinding van het
materiaal Graniver, dat een steenachtig uiter
lijk heeft, zou nieuwe impulsen aan de produk-
tie van geperst glas bewerkstelligen. Bekend
zijn de cactuspotten van Copier, minder be
kend is dat er van dit materiaal vooral mo
zaïeken en vloeren zijn gemaakt.
De naoorlogse periode is met persglas van
o.a. W. Heesen en F. Meydam vertegenwoor
digd. Zeer belangrijk voor de Glasfabriek
Leerdam is A.D. Copier geweest die zowel
voor als na de oorlog een duidelijk stempel
op de produktie heeft gedrukt.
Opvallend is de rijkheid aan kleuren en vor
men. Veel van de voorwerpen hebben betrek
king op het dagelijks leven zoals ontbijtservie
zen van Copier. Een groot aantal serviezen
zal in gedekte tafel opstelling worden gepre
senteerd. Naast het persglas uit Leerdam zul
len ook enkele voorbeelden uit andere fabrie
ken in binnen- en buitenland worden getoond.
Naast de voorwerpen zullen ook ontwerpteke
ningen, voorstudies in hout en gips, persmal-
len en een persmachine, foto's, verkoopcatalo
gi en ander dokumentatiemateriaal worden
geëxposeerd.
Bij de tentoonstelling hoort ook een uitvoerige
catalogus, Geperst glas uit Leerdam', 150
pagina's, 130 illustraties waarvan 9 in kleur.
Prud'homme van Reine, R.B.;
Jan van Kinsbergen 1735-1819:
Admiraal en filantroop. Amsterdam: De
Bataafsche Leeuw, 1991
Het voorwoord van dit boek begint aldus: "In
1756 stond een 21-jarige jongeman te
Vlissingen onder de indruk stil bij het touwsla-
gerswiel waaraan de beroemde 17e eeuwse
zeeheld Michiel Adriaanszoon de Ruyter in zijn
jeugd had gedraaid. De aanblik sterkte hem in
zijn voornemen om in dienst te treden bij de
marine. In 1967 stond een zevenjarige iongen
stil bij hetzelfde touwslagerswiel. De aanblik sti
muleerde hem in zijn belangstelling voor de le
vensgeschiedenis van zeeofficieren als De
Ruyter. De jongeman uit 1756 was Jan Hendrik
van Kinsbergen, de jongen uit 1967 de auteur
van dit boek."
De kleine Prud'homme van Reine bevond zich
toendertijd voor de eerste maal in zijn leven in
een museum en wel in het Vlissingse Museum!
Nu, 24 jaar later, ligt voor mij het lijvige proef
schrift over Van Kinsbergen, een zeeofficier die
zich niet neerlegde bij net voortgaande verval
van de Nederlandse marine in ae 1 8e eeuw.
Hij was een man van woorden en daden, met
een grote kennis van zaken. In verscheidene
zeeslagen voerde hij succesvol het opperbevel.
Als adviseur van stadhouder Willem V bemoei-
