19 EXPOSITIENIEUWS BERGEN OP ZOOM, MARKIEZENHOF UTRECHT, CENTRAAL MUSEUM AMSTERDAM, RIJKSPRENTENKABINET EXPOSITIE ZUIDNEDERLANDSE VOLKSCULTUUR Onder de titel "Rijke oogst van schrale grond" is van 21 december tot en met 23 februari in het Markiezenhof een grote expositie te zien over de Zuidnederlandse volkscultuur tussen 1700 en 1900. Aan de hand van landbouw werktuigen en gebruiksvoorwerpen geeft deze tentoonstelling een overzicht van het volksle ven in Noord-Brabant en het noordelijk deel van Limburg in de 18e en 19e eeuw. "Rijke oogst van schrale grond" toont gereedschap pen, huisraad, produkten van huisvlijt, religieu ze voorwerpen en volkskunst uit een periode waarin de bevolking van Zuid-Nederland nog aangewezen was op arme zandgronden om in het levensonderhoud te voorzien. Armoede en povere oogsten waren kenmerkend voor de leefomstandigheden van deze mensen. Hoe de bevolking zich aan deze omstandig heden wist aan te passen, wordt getoont op deze expositie. Bij de tentoonstelling verschijnt een boek met bijna tweehonderd illustraties. Gedurende de periode, waarin de tentoonstel ling te zien is, is dit boek bij het Markiezenhof verkrijgbaar voor f 45,-. Het Markiezenhof, Steenbergsestraat 8 te Bergen op Zoom is dagelijks geopend van 14.00-17.00 uur, 's maandags gesloten. EXPOSITIE 'STRAATRUMOER' De expositie 'Straatrumoer in het Utrechtse Centraal Museum heeft als ondertitel: Rome gezien door Nederlandse schilders in de Gouden Eeuw: Pieter van Laer en de Bamboccianti. De schilder Pieter van Laer 11599-16421 was een van de vele Nederlandse schilders die in de 17e eeuw naar Italië trokken. Daar was hij, vanwege zijn gebochelde gestalte, beter bekend als 'Pietro Bamboccio': Pietro de voddenpop. Van Laer ontwikkelde tijdens zijn verblijf in Rome een nieuw genre. Romeinse straattaferelen, bevolkt met in donkere tinten geschilderde volkstypes in hun dagelijks bestaan. Zowel met dit soort afbeeldingen als met landschap pen kreeg Van Laer vele navolgers, de 'Bamboccianti'. De Nederlandse schilders in Rome vormden een hechte gemeenschap. Aan het begin van de 1 Ze eeuw kwamen de Nederlandse kunstenaars in conflict met de Academia di San Luca. De Academia stond onder pauselijk gezag en beheerste het leven van de kunstenaars in Rome. De wereldse, weinig verheven onderwerpen van de Nederlanders druisten geheel in tegen de normen en waarden van de respectabele Academia. Waarschijnlijk ontstond als gevolg van deze botsing de 'Schildersbent'. De leden van dit illustere gezelschap namen het niet zo nauw met de leer van ae Rooms-Katholieke kerk. Nieuwe leden werden ingewijd tijdens een feest met de dikke Bacchus als hoofdper soon: Elke nieuwe 'Bentveughel' werd voor zien van een cynische bijnaam. Aan de 'vod denpop' Pieter van Laer en zijn navolgers is in samenwerking met het Wallraf-Richartz Mu seum te Keulen deze tentoonstelling gewijd. Bij de expositie verschijnt een Duitstalige cata logus, alsmede een kleine Nederlandstalige uitgave verzorgd door het Centraal Museum. Tot en met maart 1992 toont het Rijksprentenkabinet te Amsterdam een rijk ge schakeerde tentoonstelling van recente aan winsten. De prentenverzameling werd verrijkt met aanwinsten die opvallen door een grote verscheidenheid. Enkele 16e eeuwse gravures behoren tot de vroegst te dateren aankopen. Van iets later datum zijn fraaie werken van Giorgio Ghisi 1520-15821 en Hendrick Goltzius (1558-16171, meesters van wie het prentwerk vrijwel compleet in het prentenkabi net aanwezig is.

Tijdschriftenbank Zeeland

Den Spiegel | 1992 | | pagina 18