PLAATS
BESCHRIJVING
VLISSINGEN UIT
1584
9
hoopt zij zich aan het begin van de zomer op
deze unieke plaats te kunnen vestigen. De
watertoren kan gelukkig niet worden geplaatst
op de lijst van 'Ooit gesloopt in Vlissingen'.
Dhr. A. van Dijk maakte ons attent op een
plaatsbeschrijving van Vlissinqen uit 1584.
Het betreft hier een handschrift met een
latijnse tekst dat zich bevindt in de collectie
van de Rijksuniversiteit Utrecht. Een opmerke
lijke passage is de vermelding dat veel
bewoners bezig zijn met de studie van de
zee. Betreft het hier slechts een 'wollige'
beschrijving of zou Vlissingen in de 16e
eeuw toch iets van nautisch onderwijs heb
ben gehad. Een aardig aanknopingspunt
voor verdere archiefstudie. Op de pagina
hiernaast staat het geïllustreede handschrift
afgedrukt, hieronder de Nederlandse verta
ling.
door Nassonius Aurantius (Oranje-
Nassau) met muren omringd, vervolgens ver
sterkt en bewaakt door een toegewijd garni
zoen. Waarschijnlijk vanwege ae goede toe
stand van de haven en de talrijke schepen,
die van hier naar alle delen van Europa va
ren, een zeer belangrijke plaats met veel in
woners; deze stad ligt op 18 mijl van
Dordrecht; wij zagen hier twee torens met ste
nen toppen zoals de pyramides uit de zee op
reizen. Tegen de avond vermoeid hierdoor,
hebben wij de nacht doorgebracht op het
schip vlakbij het lort Rammekens, de meest
versterkte plaats van heel Walcheren, zowel
van nature als kunstmatig. Vroeger in opdracht
van Keizer Karei V versterkt ter verdediging
van de monding van de rivier, waarvan ik hier
een beschrijving geef. Hier lagen erg veel
oorlogschepen voor anker, die op alles voor
bereid waren. Men had gedacht dat het hier
door gemakkelijk was net gezag over de
Belgische zee in handen van Walcheren te
brengen (houdenj. (Ij. De volgende dag, de
20e van de maand, gaan we in Vlissingen
aan land, de meest versterkte stad van heel
Walcheren. Door natuur en bouwwerken
scheen men hier niets ter verdediging te kun
nen uitrichten, de zee zelf bespoelt ae stads
muren, die bestand zijn tegen het grootste oor
logsgeweld; zij laat geen enkele vijand daar
overheen trekken. Zowel de burgers als de
bewoners (uitheemse?! dragen, zoals Manlius
zegt, zorg voor de zee, bekend zijnde met de
dienst aan Neptunus en allen geschikt voor
een zeeoorlog. Bijna alle zijn zeelui of zijn
bezig met een studie van de zee. Er zijn hier
geen mooie gebouwen, behalve dat met de
keizerbeelden, zo zeggen de vrienden van
versierd met slechts borstbeelden van
Tulius, Augustus, Vespasianus en Titus. Hier liet
Aurantius Oranjej zich een huis bouwen, dat
ik nog niet heb gezien als het af was, een
huis zoals hierboven beschreven. (2) Men
zegt dat hij met medewerking van de gelede
ren de zeggenschap over de stad heeft ge
kocht die van Marchro Verranus was geweest.
Deze stad was 60 jaar geleden ommuurd
door toedoen van Adolf van Bourgondië,
wiens zoon Maximiliaan ook de zeggenschap
over de stad bezat. 2 Mijl hiervandaan ligt
Middelburg, als Metelloburg door een zekere
Metellus, een Romein in het kamp van Mattias
gesticht, naar ik geloof.
1Waarschijnlijk vanwege de piraterij en plun
deringen van de bewoners van Sluis die in
1489 Wouter van Domburg, burgemeester van
Vlissingen, in de sacristie van de kerk hadden
gedood.
(2) Waarschijnlijk slaat dit op het Prinsenhuis,
dat op de plaats van de huidige Simon Sfevin-
straat stond. De eerste steen van dit gebouw
werd op 24 maart 1582 gelegd door
Alexander de Haultain, gouverneur van
Vlissingen.
Handschrift uit: Diarium van A. Buchelius,
1584. Deel I, folio I4l recto. Bezit van de
universiteitsbibliotheek van de Rijksuniversiteit
Utrecht.
