meringen en klederdrachten. In 1 898 werd het
inmiddels uitgebreide boekenbezit in bruikleen
afgestaan aan de Provinciale Bibliotheek - nu
Zeeuwse Bibliotheek - waar het nog steeds is
ondergebracht.
DE ONTWIKKELING IN DE 20E EEUW
De twintigste eeuw heeft vele turbulente perio
den gekend. Dat heeft uiteraard zijn weerslag
gehad op de activiteiten van het Genootschap.
Het beleefde vooral in de eerste decennia een
grote bloei. De verzamelingen werden enorm
verrijkt en er was een grote publicatie-activiteit.
De tweede wereldoorlog is echter voor het
Genootschap een ware ramp geweest. In de
eerste plaats ging een groot deel van de verza
meling door het bombardement op Middelburg
verloren. Veel schilderijen, geïllustreerde hand
schriften, porselein e.d. gingen geheel verloren.
De boeken en handschriften werden vernietigd
of zwaar beschadigd. De houding van het
Genootschap tegenover de bezetter was heel
wat principiëler dan in de Franse tijd het geval
was geweest. Het bestuur besloot dat van enig
vrijwillig contact met de Duitsers geen sprake
kon zijn en men weigerde een uitdrukkelijk
Duitsgezinde persoon op te nemen (13). Men
staakte het opnemen van een ledenlijst om de
hatelijke jodenmaatregelen te ontgaan.
Na de oorlog kampte het Genootschap met
een tekort aan mankracht en financiële midde
len. De tijd dat velen beschikten over vrije tijd
was in deze opbouwperiode voorbij en familie
kapitalen waren niet zelden sterk geslonken.
Deze ontwikkeling gaf aanleiding tot plannen
voor een reorganisatie van het Genootschap,
om de pretentie van wetenschapsbeoefening
weer waar te maken. Deze reorganisatie
bracht niet wat men ervan verwachtte, zodat
besloten werd tot een andere inrichting van het
Genootschap. Een inrichting, die het gestelde
doel wel degelijk bereikte.
Het Genootschap maakte in de jaren 80 en 90
een periode van grote bloei door. Het was
daarbij te betreuren dat het gebouw aan de
Wagenaarstraat moest worden verkocht omdat
ook het Genootschap veel van zijn vermogen
had verloren. Thans zijn plannen in uitvoering
Gravure na de titelpagina van de Verhandelingen
van het Zeeuwsch Genootschap. Collectie
Zeeuwsch Genootschap
om een ander gebouw te verwerven. Plannen,
die waarschijnlijk nog dit jaar zullen worden
verwezenlijkt.
Van de activiteiten na de oorlog moeten wor
den vermeld de productie van een reeks boek
werken, waaronder twee dissertaties en een
muziekuitgave van composities van Jacob Bus-
tijn, verder de Zeeuwse Encyclopedie, terwijl
sinds kort ook een eigen tijdschrift, het Tijd
schrift Zeeland, wordt uitgegeven.
DEN SPIEGEL 1994
6
