3 h macht over de Westerscheldemonding. Via deze riviermonding waren de belangrijke ste den Gent, Brugge en Antwerpen bereikbaar. De (politieke) strijd om dit gebied is sinds die tijd een regelmatig terugkerend gebeuren. Tijdens de Tachtigjarige Oorlog kwamen de Zeeuwse en Hollandse steden in opstand tegen het Spaans gezag. Uiteindelijk kregen de Verenigde Nederlanden de zeggenschap over de monding van de Schelde en daarmee over de route over water naar Antwerpen. Een groot deel van het huidige België, inclusief de steden Antwerpen, Gent en Brugge, bleef in handen van de Spanjaarden. De Nederlanders waren nu in de gelegenheid om de handel naar de belangrijke havensteden in de Zuidelijke Nederlanden te beperken. In de praktijk kwam dat neer op een financiële blokkade van de haven van Antwerpen. Door middel van heffin gen op de doorvaart maakte de Republiek der Verenigde Nederlanden het voor schepen met massaprodukten onaantrekkelijk om Antwerpen aan te doen. Het leek of de problemen tussen beide gebieden werden opgelost toen de Zuidelijke en de Noordelijke Nederlanden, na de Franse bezetting door Napoleon, in 1815 werden samengevoegd tot het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Antwerpen en de Scheldemonding behoorden nu tot één land. Deze situatie hield stand tot 1 830. In dat jaar kwamen de Zuidelijke Nederlanden in opstand, wat uiteindelijk leidde tot het ontstaan van het huidige België. Hierdoor lagen de havens van Antwerpen weer in een ander land dan de Westerschelde, net als voor 1795. Tijdens de opstand werd dan ook prompt Antwerpen weer door de (Noord) Nederlandse regering afgesloten. De bereidheid om de pro blemen op te lossen ontstond pas toen België en Nederland in 1839 het vredesverdrag teken den. De twee landen erkenden elkaar als offi ciële staten. In het verdrag werd bepaald dat de een regeling moest worden getroffen voor de problemen rond de Westerschelde. Centraal stond een vrije vaart en daarmee ook het principe van een vrije loodskeus. In de vre desbesprekingen die in Londen plaats vonden, was voor de Belgen een vrije verbinding naar Antwerpen via de Schelde een zaak van funda mentele rechtvaardigheid. Model van het peilschip 'De Koperen Ko'. Dit scheep je werd ook gebruikt als inspectievaartuig door de Permanente Commissarissen tijdens hun werk in het kader van het Scheldereglement. Collectie Stedelijk Museum Vlissingen. Na vier jaar overleg werd uiteindelijk op 20 mei 1 843 het "Scheldereglement" van kracht. In dit Scheldereglement werd de dienstverlening aan de scheepvaart op de Schelde geregeld. De controle op deze dienstverlening kwam in han den van een commissie van vier Permanente Commissarissen: twee afkomstig uit België en twee uit Nederland. In 1 843 waren hun taken vooral gericht op de bebakening, beloodsing en het onderhoud van de vaargeul. Tegenwoordig komen in het overleg tussen de vier "Permanente Commissarissen" meer aspecten van de dienst verlening aan de scheepvaart op de Schelde, in nauw overleg met beide regeringen ter sprake. De commissie houdt zich naast het zorg dragen voor een goede markering van de vaargeul en het controleren van veranderingen van de rivier zich bijvoorbeeld ook bezig met de begeleiding van de schepen op weg van en naar een haven DEN SPIEGEL

Tijdschriftenbank Zeeland

Den Spiegel | 1994 | | pagina 3