MIDDELEEUWSE
BEELDEN UIT
HET UTRECHTS
CATHARIJNE-
CONVENT
DE BOEKENSPIEGEL 7
25 JUNI - 9 OKTOBER 1994
WILBERT WEBER
lezer het gevoel geven dat hij zelf in Vlissingen
heeft rondgelopen. Er moet dan door zeelieden
wel heel boeiend en enthousiast over Vlissingen
zijn verteld. Behalve Vlissingen wordt ook de
Russische havenstad Tanganrog in het verhaal
genoemd. Dit is niet zo verwonderlijk, want het
is bekend dat Paustovski hier heeft gewoond en
gewerkt.
Zwarte netten is verschenen als deeltje in de
welbekende slibreeks, uitgegeven door de
Stichting Kunstuitleen Zeeland, Middelburg. In
het verhaal wordt een moord gepleegd op een
dag dat er een storm opsteekt. Die moord is een
gevolg van een gebeurtenis tijdens een andere
storm. De hoofdpersoon Semjonov, passagier
van het schip de 'Bolsjewiek', raakt in dit drama
verzeild doordat zijn schip in vlissingen opont
houd heeft door een mankement aan het stuur
rad. Noodlot, het accepteren van het onvermij
delijke en de tragiek van het leven zijn motieven
in het verhaal. Het taalgebruik is vaak heel poë
tisch, de sfeer melancholiek.
Paustovski werd in Nederland vooral bekend
door de vertaling van zijn zesdelige autobiogra
fie De geschiedenis van mijn leven in de serie
Privé Domein van de Arbeiderspers in een vert
aling Wim Hartog. Vorig jaar verscheen een
keuze uit zijn verhalen: Afscheid van de zomer
en andere verhalen, eveneens vertaald door
Wim Hartog. Deze bundel bevat verhalen uit
de periode 1924-1964. Veel verhalen uit deze
bundel zijn evenals het verhaal zwarte netten
heel spannend maar ook dramatisch en tra
gisch. Bij Paustovski moet de mens accepteren
dat de dingen in het leven zijn zoals ze zijn,
daarmee moet je door het leven je moet het
onvermijdelijke aanvaarden.
Van 25 juni tot en met 9 oktober is in
het Stedelijk Museum Vlissingen de
expositie "Middeleeuwse beelden uit
het Utrechts Catharijneconvent" te
zien. Deze expositie geeft een indruk
van de beelden die aan het eind van
de Middeleeuwen in de Noordelijke
Nederlanden in de kerken, kloosters
en woonhuizen stonden.
Het zijn met groot vakmanschap gemaakte beel
den, beeldhouwwerk dat een onderdeel vormde
van de achterwand van een altaar, losse beel
den uit een kerk of klooster en beeldjes en kleine
reliëfjes die bij de mensen thuis stonden. Een
mooi voorbeeld van een los beeld uit een kerk is
het beeld van de heilige Rochus, afgebeeld als
pelgrim met een pestbuil op zijn been.
Tot de opstand tegen Spanje waren in Zeeland
een groot aantal katholieke kerken en kloosters.
Vooral bij de bedijking en inpoldering, de wor
ding van Zeeland, speelden kloosters een
belangrijke rol. Ook cultureel was hun invloed
groot. De abdijen en kloosters waren centra van
wetenschap en cultuur en waren net als de ker
ken versierd met beelden. Na de beeldenstorm,
en vooral na de opstand tegen Spanje in l 572,
is nagenoeg al het beeldhouwwerk verdwenen.
Middeleeuwse religieuze beelden zijn dan ook
zeldzaam. Elk beeld in de expositie is voorzien
van achtergrondinformatie over de afgebeelde
gebeurtenis of heilige. Bij de expositie zijn bro
chures verkrijgbaar met informatie over
Middeleeuws beeldhouwwerk.
DEN SPIEGEL
