16 POSTMERKEN C/tan eJUn 5/ee-r fo Wttr 9?/,* DE EERSTE WERELDOORLOG c/^fü ■jy/rfrfc f/'er c/fta e A4"/" oc-f- „y- y- nj¥er<Z e<>z /a c,*^. Q/uuy/j /cu-f- Afb.4. Brief van 3 sep tember I 809 buiten de normale postdienst om verzonden met ex- gevangenen die op de boot naar Breskens werden gezet. - op 9 juli 1810 wordt het Koninkrijk Holland ingelijfd bij Frankrijk Laat in 1813 begint de aftocht van de Fransen uit het Nederlandse grondgebied. Postaal is de Franse bezetting van grote betekenis: de centra lisatie van het postwezen, al begonnen in 1 752, wordt voltooid. De Staat regelt voortaan het postverkeer en stelt uniforme reglementen, stempels en tarieven in. Na de moord te Serajewo op aartshertog Frans Ferdinand, troonopvolger van Oostenrijk- Hongarije, verklaart Oostenrijk op 28 juli 1914 Servië de oorlog. In de loop van de volgende dagen breidt het conflict zich snel uit. Duitsland verklaart de oorlog aan Rusland (1 augustus 1914), aan Frankrijk (3 augustus 1914). Het binnentrekken van Duitse troepen in België heeft de oorlogsverklaring van Engeland aan Duitsland tot gevolg (4 augustus 1914). Op 5 augustus 1914 verklaart Oostenrijk de oorlog aan Rusland en op 23 augustus voegt Japan zich bij de tegenstanders van Oostenrijk en Duitsland. Nog meerdere landen voegen zich bij de strijdende partijen (USA op 2 april 1917) en pas op 1 1 november 1918 wordt een wapenstilstand getekend. Nederland blijft neu traal, maar als gevolg van de internationale spanningen wordt op 31 juli 1914 een algehe le mobilisatie afgekondigd. De Eerste Wereldoorlog gaat Zeeland niet ongemerkt voorbij. Onze provincie ligt aan de grens van de oorlogvoerende landen. Bovendien is de bootverbinding van de Maatschappij Zeeland met Engeland een scha kel in het postverkeer tussen de oorlogvoerenden onderling en tussen hen en de vrije wereld. Met uitzondering van twee onderbrekingen - 25 april 1915 tot 2 mei 1915 en 1 februari 1917 tot 30 september 1918 - verzorgen de lijnboten van de Maatschappij Zeeland in de Eerste Wereldoorlog vanuit Vlissingen de enige nog dienstdoende postverbinding tussen centraal Europa en Engeland. Om de via Vlissingen verzonden post te controle ren is in een bijgebouw van de zogenaamde Bomvrije Kazerne het Centraal Censuurbureau Vlissingen ingericht. Hier wordt post uit heel Nederland gecensureerd. Met lakzegels en inkt- stempels worden censuurmerken op de post aan gebracht; geopende post wordt met speciale stroken weer gesloten (afb. 5). Opmerkelijk is dat buitenlandse post die in Vlissingen arriveert over het algemeen in Roosendaal gecontroleerd wordt. In het hoofdstuk "De Bomvrije" van het boek "Twee vorstinnen en een vorst" beschrijf G.A. DEN SPIEGEL

Tijdschriftenbank Zeeland

Den Spiegel | 1995 | | pagina 16