dam zijn herkenbaar omdat zij zich profile
ren met een aantal voor hun belangrijke ele
menten. Voor het Rijksmuseum is dat de
kunst uit de zeventiende eeuw met bijvoor
beeld de schilders als Rembrandt en het
Stedelijk staat bekend om de hedendaagse
kunst.
De afgelopen jaren heeft het museum in
Vlissingen diverse grotere exposities gehou
den, maar er was geen sprake van een stij
ging in het bezoek. Het afgelopen jaar is het
aantal bezoekers van het museum zelfs
gedaald. Daarom werd het noodzakelijk na
te denken over de toekomst van het muse
um. Er werd een publieksonderzoek uitge
voerd en hieruit bleek dat veel Vlissingers
het museum ooit wel bezocht hadden, maar
nooit terug kwamen. De reclame die het
museum maakt bereikt hen niet. Als oorza
ken werden onder andere de locatie op het
Bellamypark, een beetje aan de rand van het
centrum en een onduidelijk imago genoemd.
Het museum is van alles een beetje. En het
museum is te klein. Men heeft het te snel
gezien.
Nog los van een andere huisvesting is daar
om eerst bekeken of het Vlissings museum
zich niet kan profileren; om niet van alles
wat te laten zien, maar zich te concentreren
op datgene waar het museum sterk in is en
ook het meest bij het publiek aanspreekt. Als
uitgangspunten zijn genomen dat het muse
um de Vlissingse identiteit moest "uitstra
len". Het grootste deel van de thuiscollectie
zou moeten horen in dit nieuwe imago en het
moest voor het publiek een logische keus
zijn. Dus iets wat de bezoeker in Vlissingen
kan verwachten. Na veel praten, is het idee
gelanceerd om een typisch Vlissings element
als leidraad te nemen. Vlissingen ligt aan
het water en de geschiedenis van Vlissingen
is nauw verbonden met de zee. Vlissingen is
een havenstad en heeft altijd geleefd van
activiteiten die verbonden waren met de zee,
zoals het loodswezen, scheepsbouw, maritie
me handel, kaapvaart en marine. De collec
tie van het museum is juist in deze onder
werpen sterk. Daarnaast heeft het museum
een groeiende kunstcollectie, waarin de band
tussen land en water terug te vinden is,
zoals zeegezichten en schilderijen van de
kunstkring "Het Zuiden". Uit het uitgevoer
de publieksonderzoek blijkt dat juist dit
onderwerp, "de relatie tussen zee en land",
het meest bij de ondervraagden aanspreekt.
Met dit thema als uitgangspunt is door een
HEAO-stagiaire een voorontwerp bedrijfs
plan geschreven. Hierin wordt voorgesteld
om het museum een duidelijk gezicht te
geven en zich vooral te richten op maritieme
onderwerpen. Ik zelf zou het het liefst een
maritiem georiënteerd museum willen noe
men. Dus geen museum met een overzicht
van scheepsmodellen, maar een museum
waarin alle aspecten getoond worden van
het spanningsveld tussen zee en land. Dus
ook schilderijen en ook de manier van leven
aan boord en een havenstad als Vlissingen.
Gelijktijdig met deze heroriëntatie van het
museumbeleid zijn er een aantal andere pro
jecten gaande, waarin gekeken wordt hoe
het produkt Walcheren en Zeeland beter aan
de toerist kan worden aangeboden. De laat
ste jaren neemt het aantal toeristen af. Uit
onderzoek blijkt dat Zeeland een eenzijdig
imago heeft: zee zon en strand. Mensen wil
len wel eens wat anders. Vooral Vlissingen
komt in veel onderzoeken er slecht van af.
Toeristen kunnen zich iets voorstellen bij
Middelburg en Veere, maar van Vlissingen
kan men zich geen beeld vormen. Een aantal
rapporten, die nu bijna gereed zijn, advise
ren allemaal om in Vlissingen het element
"maritiem" te concentreren. In Vlissingen is
immers het water heel duidelijk aanwezig.
Het is een open deur intrappen. Maar omdat
het zo gewoon is, zien veei Vlissingers het
potentieel van deze ligging niet.
Het idee om het museum in Vlissingen te
veranderen in een maritiem georiënteerd
museum wordt op dit moment ondersteund
door steeds meer maritieme verenigingen en
stichtingen in Vlissingen, de provincie
Zeeland en diverse ministeries. In de wan
delgangen van de provinciale griffie wordt al
gesproken over het Zeeuws maritiem muse
um in Vlissingen.
Ik denk daarom dat het verstandig zou zijn
om een duidelijke keuze voor het museum te
maken. In dit geval een keuze voor een cul
tuurhistorisch museum: een museum met
een maritiem-historisch verhaal en dat mag
24
Den Spiegel, juli 1995