1952 in de bewaarplaats bij de Rechtbank
liggen en dat de vanaf 1953 gepasseerde
akten op het notariskantoor in de kluis lig
gen. De akten in het Gemeentearchief zijn
voor iedereen in te zien, en de akten na 1915
alleen voor "belanghebbenden". In zijn alge
meenheid zijn dat degenen die de akten heb
ben ondertekend of hun rechtstreekse erfge
namen.
Behalve de akten zijn er ook de namenregis
ters. Het oudste register op kantoor begon in
1892 en dat register is enige tijd geleden
overgedragen aan het Gemeentearchief,
zodat de akten vanaf 1892 tot 1915 beter toe
gankelijk zijn geworden.
De aard van de akten is aanzienlijk veran
derd in de loop der jaren. Zo zult U nu geen
akten van plaatsvervanging bij de militie
meer vinden, geen akten van bodemerij (ter
financiering van schade aan een schip) of een
wisselprotest. Ook een verklaring zoals die
van 27 januari 1808 zal niet gauw meer wor
den opgemaakt:
"Dat zij gedurende circa een tijd van twee
jaar bij de requirant als dienstmeid heeft
gewoond, dat zij nimmer enige vleselijke
conversatie met dezelve heeft gehad en dus
ook niet bij dezelve Zwanger bevindt of kan
bevinden, zoals de laster alhier verspreid
heeft." De akte was opgemaakt: tot stuiting
van de snode kwaadsprekerij.
Thans vormen de akten van levering en
hypotheek het grootste aandeel in de nota
riële akten, gevolgd door de testamenten. De
teksten wijken qua strekking niet af van wat
nu gebruikelijk is. In 1878 staat er in een
leveringsakte: "Aan de koper voegt bij en
met zijn gekochte al wat daaraan en in aard
nagel- en wortelvast is, alsmede de daarbij
behorende losse goederen, bestaande in
schoorsteen en kast, boorden, bedstede plan
ken, droogstokken en andere dergelijke,
voorzover dit een en ander bij het gebruikko-
men daarin aanwezig zal bevonden worden."
Nu: "Het verkochte wordt aanvaard in de
feitelijke staat, waarin het zich ten tijde van
het sluiten van de koopovereenkomst
bevond. Het voortgezet gebruik van verko
per als zorgvuldig schuldenaar na het tot
stand komen van de koopovereenkomst tot
aan het tijdstip van aflevering wordt geacht
geen wijziging te hebben gebracht in de staat
van het verkochte."
In 1842 staat in een testament: "Dewelke
verlangende om over hare goederen te
beschikken, alvorens door den dood verrast
te worden, aan mij, notaris, zakelijk heeft
opgegeven haar testament en uiterste wil
hetwelk ik Notaris eigenhandig heb geschre
ven, luidende alsvolgt:"
Nu: "Ik herroep alle vóór heden door mij
gemaakte uiterste wilsbeschikkingen en ter
zake des doods gedane aanstellingen en ver
klaar thans opnieuw te beschikken als volgt:
etc....
Alvorens de voorlezing daarvan is geschied
heeft de comparant zijn wil nader zakelijk
aan mij, notaris, in tegenwoordigheid van de
getuigen opgegeven."
Tot slot een sprong naar het heden.
Het "produkt" van het notariaat is in feite
rechtszekerheid. Als U een akte laat opma
ken, moet U erop kunnen vertrouwen dat de
akte Uw bedoeling juist en volledig weer
geeft. Daartoe hebben de notaris en zijn
medewerkers opleidingen gevolgd, en vinden
steeds bijscholingen plaats.
Op een gemiddeld notariskantoor werken
één of twee notarissen, één of twee kandi
daat-notarissen, enige notarisklerken en
enige -secretaressen.
Per notaris zijn er gemiddeld zeven werkne
mers, zodat er voor de notaris ook sprake is
van een management-taak.
Tekstverwerkers zijn al jaren heel gewoon,
en het notariaat was de eerste beroepsgroep
die collectief faxapparaten aanschafte.
De notariswet is al oud, maar het notariaat,
zeker ook in Vlissingen, flexibel genoeg om
alle goede ontwikkelingen te volgen.
mr. A.J. Sauer
6
Den Spiegel, juli 1995