Het Koopmansvoetpad
G.J.C. Uijt de haag
Op de kaart van Jacob van Deventer van circa 1550, waarop Vlissingen uit die tijd
staat afgebeeld, zien we dat het Koopmansvoetpad al bestaat. Vanaf de, ook in het
jaar 1540 gebouwde Middelburgse poort, verlaat dit pad de stad in noordelijke
richting, dus op beide Souburgen aan.
De Oude Vlissingseweg naar Middelburg is
op genoemde kaart echter nog in aanleg,
vanuit de Rammekenspoort. Deze zal dus
iets later gereed gekomen zijn.
Langs het Koopmansvoetpad of Gapadlje)
zijn westelijk hiervan een viertal en ooste
lijk een tweetal gebouwen, vermoedelijk
boerderijen afgebeeld. Bovendien kruist een
flinke brede watergang het pad.
Het Koopmansvoetpad is na de aanleg in het
jaar 1540 de kortste verbindingsweg tussen
twee belangrijke steden op Walcheren:
Middelburg en Vlissingen. In die tijd waren
er, en zéker niet uitsluitend op Walcheren,
meerdere gelijksoortige paden te vinden.
In dit artikel zal ik me echter beperken tot
het belangrijkste (voet)pad, waarvan nu nog
een behoorlijk gedeelte aanwezig is binnen
de huidige gemeente Vlissingen.
Pad aanleg
We schrijven het jaar 1540 wanneer:
- het Steenhuis of kasteel van Oud-
Vlissingen reeds verdwenen is; de stenen
uit de voetweg hierlangs lopend worden
gebruikt nabij de pasgebouwde Middel
burgse poort voor het in aanleg zijnde
Koopmansvoetpad. Verzet hiertegen kwam
van de heer van Phalais, Karei van Bour-
gondië, omdat:
a. de oude voetweg, die langs het voormalig
kasteel liep, op zijn ambachtsheerlijkheid
gelegen was.
b. die voetweg reeds was opgebroken en de
nieuwe nog niet voltooid. Dit zou onge
mak veroorzaken in de aankomende win
ter voor kooplui en landlieden.
Het nieuwe pad zou een rechtlijnig en
bestraat voetpad worden, beghinnende van
der poorte der stede van Vlissingen ende
streckende tot ende voorbij 't eapelleken van
den Abeele. Vanouds liep het pad achter de
buitenplaats Het Park om, dwars door West-
Souburg.
Benaming
Wanneer men de blik laat dwalen over ver
schillende oudere kaarten binnen dit gebied,
valt onmiddellijk de verscheidenheid aan
benamingen op met een gelijksoortige strek
king. Voorbeelden hiervan zijn: Steene
gaanpad, Steenen Voetpad of Steenen foet
padt. Rond 1750 komen we op de welbeken
de kaart van de gebroeders Hattinga de
meest welluidende benaming tegen van:
Steene gaanpat van Vlissingen op
Middelburg. Uit deze kaart blijkt tevens,
dat dit pad toen inderdaad de kortste ver
binding vormde tussen beide steden.
Een vrijwel kaarsrecht pad liep vanaf de nog
in die tijd bestaande Middelburgse poort.
Deze bevond zich ongeveer naast de huidige
Edah-winkel te Vlissingen tot aan een afbui
gend pad nabij de Grote Abeele. In enkele
oude rekeningen met betrekking tot repara
ties aan het Koopmansvoetpad in de jaren
1631 en 1643 werd er zelfs gesproken over
den voetwech geseijt 't schoenlappersstraet-
je en ook ...leggen van de klinkers op het
voetpad van Vlissingen, beginnende
omtrent de sprink bij het schoenlappers-
straetje tot bij de bleekerij. (Een blekerij
was een gemeenschappelijk bleekveld voor
de plaatselijke bevolking).
Ook vond ik nog de aanduiding Monsterpad
en Ventweg. Vermoedelijk behoorde het
genoemde bleekveld thuis onder Souburg.
Met de sprink zal wel de brede sloot bedoeld
zijn, waarover van ouds al een bruggetje liep
vanuit Souburg naar Abeele. Dit is echter
niet geheel zeker.
Den Spiegel, juni 1997
15
