1Vliegend Verleden een studie
over de luchtvaart in Vlissingen.
A. Ceelen
(Ary Ceelen is publicist 'lichte luchtvaart')
Er is geen plaats in Nederland waar een vliegterrein uit 1911 doorlopend in
gebruik is gebleven tot 1940, zoals in Vlissingen. Het veld uit 1911 is steeds uitge
breid en werd van noodlandingsterrein een echt vliegveld voor de algemene lucht
vaart.
Het is alweer 86 jaar geleden dat Walcheren
in nauw contact kwam met de toen nog pri
mitieve aviatiek. Het leek de redactie van
Den Spiegel zeker nuttig om het begin van
deze Zeeuwse en Vlissingse luchtvaartge
schiedenis vanaf 1911, met de daarop vol
gende ontwikkelingen tot 1940, eens op
papier te doen zetten.
Er zitten veel interessante Vlissingse ele
menten in deze historie, want behalve kran
tenverslagen over de Vlissingsche
Vliegweek in 1911 zijn er toevallig ook ande
re details gevonden, zoals een verslag van
Aviateur Adriaan Mulder, die toen de eerste
Zeeuwse overlandvlucht maakte van
Vlissingen naar Domburg. En niet te verge
ten het vele 'lobbywerk' van de grote lucht
vaartpropagandist, Burgemeester C.A.van
Woelderen, die er in 1920 bijna in slaagde de
Fokker Vliegtuigenfabriek naar Vlissingen
te halen. Maar ook op het gebied van de
luchtvaartwetgeving liep het Vlissingse
bestuur voorop, want in 1921 werd er zelfs
al een Verordening op het Luchtverkeer
aangenomen door de gemeenteraad.
Waarschijnlijk de eerste gemeentelijke
luchtvaartwetgeving in Nederland, naast de
Algemene Politie Verordeningen!A.P.V.) Wat
meer gedetailleerd volgt hieronder een over
zicht van de Vlissingse luchtvaart van het
begin in 1911 tot het einde in 1940.
Daring young men...
In het jaar 1909 ontstond er een sterk groei
ende internationale belangstelling voor de
nog jonge motorvliegerij. In vele landen en
vooral in Frankrijk en Engeland, werden
'vliegmeetings en luchtraces' gehouden met
soms aantrekkelijk prijzengeld voor de avia-
teurs, door de één waaghalzen en door ande
ren luchthelden genoemd. Het was de tijd
van the daring Young Men in their Flying
Machines!. Overal nam de vliegkoorts toe en
ook in Nederland raakte het publiek onder
de indruk van dit nieuwe fenomeen. De
kranten brachten sensationele berichten
over de 'vliegkunst door aviateurs met vlieg
machines' (inclusief de vele ongelukken) en
dat sprak tot veler verbeelding. Men noem
de de aviateurs in hun primitieve 'aerop-
laans' hemelbestormers en luchthelden!
Daar zat spanning en sensatie in, want het
ging wel eens verkeerd! De luchtvaartpropa-
ganda was nu goed op gang gekomen en de
tijd was rijp om ook in Nederland met vlieg
tuigdemonstraties te beginnen.
Opkomst van de aviatiek
Met de historische vlucht van Graaf Charles
de Lambert op 27 juni 1909 boven de heide
van de Brabantse dorpen Etten en Leur,
begon in feite de motorvliegerij in
Nederland. De gemotoriseerde luchtvaart
was toen nog jong. Een kleine zestal jaren
daarvoor, op 17 december 1903, hadden de
gebroeders Wright aan de lege kust van het
Amerikaanse Kitty Hawk(North Carolina),
een aantal succesvolle vluchten gemaakt
met hun vliegmachine en deze datum geldt
als het officiële begin van de luchtvaart met
motorvliegtuigen. Toch duurde het nog een
aantal jaren alvorens de motorvliegsport in
Europa op gang kwam. Mede door het
enthousiasme dat -rond 1907- in Frankrijk
ontstond voor deze uitdagende en soms
gevaarlijke tak van luchtvaart werden daar
de eerste vliegscholen gesticht. Bekende
2
Den Spiegel, oktober 1997