4-
^~/vf.<*.<H^ -\ ^yx-* -gs?f rZ^b t*1* £2*>-9±-fy &-■/'• ~<v- t
f#y%£}pfê&*4—* ^X&" <S-Hb-> hrwféfS*
V*aX ^^v'vljK^sr <*~^y '"l ƒ»-$t- KJ 't~J 2
*»4»{\±«w 3**x, y° -**•_ *e~Z'. X'f;r^
'«^iT .'.- -X Oi-i,' S-<:Ört> - WvtW
Wl^ Aott^ rV*wc.t-<5«eiSt -»®vi
*P~
5
Laatste gedeelte van de getuigenverklaring van Jan Broer, met onderaan het handmerk van
Jan Broer. (Gemeentearchief Vlissingen, handschriften, voorl. inv. nr 29).
Hem werpende te samen onder de voeten
ende hem met voeten trappende zoe dat hy
alnoch qualick gaen can (zoe hy sechte).
Ende continueerende hem te slaen, zoe zyn
daer eeneghe burghers toecomen loopen, die
den deponent uut hueren handen namenen-
de, leiden hem ten huuse van Grietken
Keysers, tegensover den deponents duere.
Ende de huusvrauwe van den deponent was
oic benoodicht uuten huuse te loopen. Haer
nemende ten huuse van haere dochter
gebracht. Uut wat oirsaek de soldaten zyne
huusvrauwe slougen secht [Commer
Antheuniszoon]dat den voorseiden soldaten
droncken ten huuse quam ende wilde by des
deponents huusvrouw bier gehaelt hebben, 't
welc zy nyet en begeerde te doen, maer wees
henlieden Pieter Hubrecht ende de 'Galeye',
twee herbergen daer men bier vercocht, om
daer te gaen drincken indien henlieden
beliefde. Besorgende indien zy henlieden bier
gehaelt hadde, dat zy meer ende meer zouden
willen hebben. Ende zy hadde henlieden
boter ende broot gegeven, 't welck zy omverde
staken makende het rumoer zoe voorseid is.
Affremerende zyn depositie warachtich te
zyn.
Een ander voorval gaat over de moeilijkhe
den in het huis van Jan Broer in de
Nieuwstraat, waar een zojuist ingekwartier
de soldaat voor de nodige problemen zorgt.
Deze Waalse soldaat nam de plaats in van
een Duitse soldaat, die daar samen met zijn
vrouw gehuisvest was. Het Duitse vendel
bestond uit 150 man, dat samen met vrouw
en kinderen (die kwamen ook mee) neer
kwam op ruim 700 personen. Het kwam
voor dat er twee vendels tegelijk in de stad
gehuisvest moesten worden. Voor een stad
met ongeveer 700 huizen was dat een enor
me belasting.
Hieronder het relaas van Jan Broer
Jan Broer, Scipper, poorter deser stede, oudt
zijnde omtrent 40 jaar, gehoort ende geëxa-
mineert by eede, op 't gene voorseid is, depo-
seert ende verclaert warachtich te zyn dat
ghisteren morghen, alzoe hy deponent [Jan
Broer] een van den soldaten toegesciet is
geweest om te logieren, ende den selven sol
daat hem deponent zyn biljet gegeven hadde,
soe is hy deponent gegaan ende heeft hem
geleit in het logement daer zynen Duytschen
soldaat, nu vertrokken wesende met zyn
vrauwe, geleglien ende gelogiert hadden
geweest, wesende een huisken neffens der
eerder met twee bedsteden ende twee spinden
ende heeft hem 't selve getoocht [getoond]
vragende of daer hy mede te vreden was.
Daerop den soldaat antwoorde seggende
bon logie', ende heeft zijn morillon [helm]
ende ander garde gehanghen ende geleyt als
den Duytschen crysman de zyne plach te doe-
ne. Ende hy deponent heeft zyn huusvrouwe
met noch een vrauwe gesonden in 't selve
logys ende 't selve doen reynegen, schoonma-
eken ende witten, serverende oic schoone
lakens als dat behoort. Ende soe hy deponent
van eenegen gebueren aldaer verstaen heeft,
zoe heeft den selven soldat daer gebanketeert
zynen tweeder ende op het bedde gelechen.
Maer naer noene [3 uur in de middag] is den
4
Den Spiegel, januari 1998