8. Luitenant-admiraal O.W. Gobius een
graag geziene figuur in Vlissingen.
(HTA Gemeentearchief Vlissingen)
gen, mij versterking had gezonden, meer
dan zijne middelen toelieten, dit district
zoude voorzeker reeds in handen der muite
lingen zijn gevallen.
In Vlissingen was Gobius (die in de Franse
tijd burgemeester van Montfoort was ge
weest) een geziene figuur, die velen met
raad en daad bijstond en waar hij kon een
bijdrage"leverde om de welvaart van de stad
te verhogen (afb. 8).
Monument Personeel
USS-fregat Franklin
Een zesde gedenkteken, een manshoge
pyloon (met graffiti beklad en onvoldoende
hersteld) vervaardigd door een Middel
burgse steenhouwer en destijds omgeven
door een ijzeren hekwerk, werd opgericht
om de herinnering levend te houden aan vijf
jonge zeelui van het Amerikaanse schroef-
fregat USS Franklin (afb. 9).
Het was op 19 juli 1870, dezelfde dag waar
op de Franse zaakgelastigde aan Bismarck
de oorlogsverklaring voor de Frans-Duitse
Oorlog van 1870/'71 had overhandigd, dat op
de rede van Vlissingen aan boord van de
Franklin de quarantaine-vlag werd gehesen
omdat een pokkenepidemie aan boord was
uitgebroken.
Nadat de Amerikaanse burgeroorlog
(1861/'65) in het voordeel van de noordelij
ken was beslecht ontwikkelden de Vere
nigde Staten zich al snel tot een grootmacht,
die zich ondanks de doorgaans isolationisti
sche politiek, met een Europees eskader
hier in 1870 liet zien. Het fregat Franklin
was het vlaggenschip van dit eskader en
had maar liefst 700 man aan boord.
Krachtige maatregelen waren daarom nodig
om de aan boord uitgebroken besmettelijke
ziekte te bestrijden. Een passagiersverbod
werd ingesteld en in overleg met de burger
lijke autoriteiten werden 58 pokkenlijders
naar de wal gebracht, waar zij onder toe
zicht van dokter Fokker uit Middelburg,
werden opgenomen in speciaal ingerichte
lokalen behorend tot het Vlissingse gasthuis
dat zich destijds in de Koestraat bevond en
waaraan de naam Gasthuisstraat nog herin
nert.
Door middel van dagelijkse 'berookingen'
(nu een verlaten methode) trachtte men het
schip te ontsmetten. Aan boord week de epi
demie al snel, waarschijnlijk omdat men
alle zeelui die aan deze besmettelijke ziekte
leden tijdig naar de wal had gebracht. Daar
was de toestand ernstiger. Begin augustus
overleden vijf van de patiënten: Fredrick
9. Pyloon voor de slachtoffers van de pokke
nepidemie aan boord van het USS-fregat
Franklin.
(foto L.J. Antonides)
Den Spiegel, april 1998
7
