Adriaen van de Venne: De aankomst van Frederik V van de Palts en Elisabeth Stuart te
Vlissingen, 1613 Rijksprentenkabinet, Rijksmuseum Rotterdam
lijk in 1623. Niet bekend is in wiens
opdracht of voor welke gelegenheid dit is
geschied. De herkomst van het schilderij
valt slechts terug te voeren tot circa 1750
wanneer het wordt vermeld in een manu
script van Pieter Langendijk, waarin hij een
beschrijving geeft van de schilderijen in het
Prinsenhof te Haarlem. Hij noemt het fou
tief de 'Aankomst van de Graaf van
Leycester te Vlissingen'. Na wat omzwervin
gen komt het schilderij in 1913 in het Frans
Halsmuseum, waar het zich nog steeds
bevindt.
Voor 1750 is nog geen spoor van het schilde
rij gevonden. Opmerkelijk is echter dat bij
de restauratie die plaats vond van 1979 tot
1983 is gebleken dat de vlag van de stad
Haarlem op een van de kleinere schepen een
overschildering is die uit de tijd zelf dateert.
Hetzelfde geldt voor de sloep met het stads
wapen van Haarlem. Onder de vlag met het
stadswapen van Haarlem blijkt de vlag van
Vlissingen te zijn geschilderd. Het overschil
deren van de stadsvlag van Vlissingen met
het wapen van Haarlem zou kunnen wijzen
op een doelbewuste verandering die door
Hendrick Vroom of een ander, kan zijn aan
gebracht om de stad Haarlem bij deze voor
stelling te betrekken. De vlag is op een dui
delijk in het oog springend schip op de voor
grond geschilderd. Daar zit wel degelijk een
bedoeling achter.
Is het schilderij door de stad Vlissingen als
geschenk bedoeld geweest maar nooit afge
leverd Er komen namelijk zoveel kleine
schepen met de vlag van Vlissingen op voor.
Dit is echter niet meer na te gaan in de
archieven van Zeeland, aangezien die verlo
ren zijn gegaan bij het bombardement van
Middelburg in de tweede Wereldoorlog.
Zouden de koning en de koningin van
Bohemen die in 1623 als ballingen in Den
Haag verbleven Hendrick Vroom de
opdracht hebben verstrekt, om de stad
Vlissingen te danken voor de eervolle ont
vangst
Zouden zij Vroom, toen het schilderij vol
tooid was niet hebben betaald Ze hadden
immers grote schulden
Mogelijk heeft een Haarlemse instelling het
schilderij toen aangekocht en zou voor dit
doel een sloep met het wapen van Haarlem
zijn ingeschilderd en een Haarlemse vlag op
het schip in de voorgrond zijn aangebracht.
Zo zijn er nog een aantal andere vragen en
vermoedens, maar een definitief antwoord
hierop kan pas worden gegeven indien er
documenten worden gevonden waaruit
onomstotelijk valt op te maken voor wie het
schilderij bestemd was.
Bron:
uitgave 'Kijken in het Frans Halsmuseum en
de HallenExtra.
dec. 1983 - no.9.
10
Den Spiegel, juli 1998
