Maar Naerebout schuwt ook kleine kunstui
tingen niet. Bij veel Nederlanders is een
werkje van de schilder te vinden. Filatelis
ten, die in 1970 bij het 25-jarig bestaan van
de Vlissingse Filatelisten Vereniging en in
1973 bij de grote nationale postzegeltentoon
stelling in de Vlissingse Baskensburg sport
hal een door Naerebout ontworpen, fraai
getekende enveloppe verkrijgen, kijken nu
met veel plezier naar deze kleine kunstcre
aties. Op deze briefomslagen zijn duidelijk
de stijlkenmerken van Naerebout zichtbaar:
verschillende monumentale bouwwerken
worden in een boeiende schets bijeenge
bracht (afbeelding 6).
Vele fans van de scheepvaart koesteren het
werk van Naerebout ook. Toen in de jaren
vijftig en zestig de plaatjesalbums in
Nederland grote populariteit genoten, heeft
hij acht albums over de scheepvaart ontwor
pen. De plaatjes worden stuk voor stuk klei
ne meesterwerken, vervaardigd in gouache
techniek (afbeelding 8).
Ook grotere kunstwerken verfraaien menig
interieur in de geboortestad Rotterdam, in
de tweede liefde Vlissmgen en verder, in
Nederland en buitenland.
Dit artikel tracht, tien jaar na zijn dood, een
overzicht te geven van de vele zaken die
Gerrit Jan Frans Naerebout als kunstenaar
aangeraakt heeft.
Zijn leven en werk
Voor de Tweede Wereldoorlog werkt
Naerebout een korte tijd als bouwkundig
tekenaar in Rotterdam, eer hij als tekenaar
en illustrator in dienst komt bij de Nieuwe
Rotterdamse Courant en bij de Rotterdamse
uitgeverij Nijgh en Van Ditmar.
In de avonduren volgt hij een studie aan de
Rotterdamse kunstacademie. In 1969 zegt
hij zelf in een interview over zijn afkomst en
opleiding: "Ik kom uit een totaal a-kunstzin-
nige familie. Generaties lang zit mijn familie
al in de scheepsbouw. Zelfben ik bij toeval in
het kunstenaarswereldje gerold en het bevalt
me best. Mijn afkomst is trouwens niet
belangrijk. Ik troost me met de gedachte dat
Rembrandt de zoon van een gewone mole
naar was. Maar als telg uit een scheepsbouw-
geslacht vond mijn vader het beter dat ik
eerst voor technisch tekenaar ging leren. Toen
ik met die studie klaar was, mocht ik naar de
kunstacademie in Rotterdam"
De combinatie van deze twee opleidingen
bepaalt Naerebouts carrière. Hij is bekend
- 'V
GfiBB
Een blad uit het plaatjesalbum Oceaanreu
zen, links onder het m.s. Willem Ruys (afb.
geworden door zijn schilderijen van schepen,
haven- en riviergezichten.
De Duitse bezetter pakt hem in 1941 op en
hij wordt met vele andere Nederlanders per
rijnaak afgevoerd naar een Duits werkkamp.
Zo bepaalt "der Arbeitseinsatz" deze periode
van zijn leven. Toch hanteert hij nog het
tekenpotlood: hij stuurt geschetste groeten
naar huis. De kampcommandant is onder de
indruk van die tekenvaardigheid van
Naerebout en staat hem een bezoek aan huis
toe, een grote uitzondering voor de
Nederlandse dwangarbeiders, om verf,
kwasten en linnen op te halen. Want de
dochter van de commandant moet geportret
teerd worden. Ondanks het dreigement dat
zijn familie gearresteerd zal worden, als hij
niet naar het kamp terugkeert, duikt
Naerebout in 1943 met het hele gezin onder
in eendenkooien bij Harderwijk.
Na de Tweede Wereldoorlog werkt hij als
zelfstandig kunstenaar in Rotterdam. Door
de naoorlogse opgang van de Nederlandse
economie krijgt hij daar vele opdrachten van
het bedrijfsleven. Zo ontstaan de grote
wandschilderingen voor de tentoonstellin
gen "Rotterdam Ahoy" en "E 55" en voor het
Rotterdamse havenbedrijf. Zijn "Artist
Impressions" voor de Dok- en Scheeps
werfmaatschappij Wilton-Feyenoord N.V.
(o.a. voor een nieuwe walvisvaarder) bevesti
gen zijn naam als kunstenaar. De opdrach
ten voor plaatjesalbums (Hooimeyer
beschuit en Captain Grant sigaretten) bren
gen zijn kunstenaarsschap onder de ogen
van tienduizenden.
De watersnood van 1953 is oorzaak van de
verhuizing naar Vlissingen. Door de hoge
waterstand overstroomt de Maashaven in
zijn woonplaats Rotterdam. Via het riolen-
stelsel loopt ook zijn atelier in een souterrain
in het tuindorp Bloemhof onder water. Zijn
archief, vanaf 1930 bijgehouden, een aantal
voltooide werken en de daar aanwezige gou
aches voor een plaatjesalbum van de
Hooimeyer fabriek worden geheel waarde
loos. Enige jaren werk zijn door het water in
enkele momenten totaal vernietigd.
Den Snieeel, oktober 1998
15
