enkele door de rovers gevangen genomen
Javanen. Na het gevecht bleek dat ruim
zeventig zeerovers waren omgekomen en
twintig gevangen genomen. Slegt ontving
voor zijn aandeel in de strijd een Eervolle
Vermelding bij Dagorder.
De Phoenix keerde op 20 december 1844
naar Nederland terug. Hier werd het schip
verlengd en grotendeels vernieuwd. In 1848
vertrok het wederom naar Indië waar de
marine het tenslotte in 1863 buiten dienst
stelde.
De Cycloop (1843-1873)
De Cycloop was bij de marine geclassificeerd
als 'raderstoomschip 2e klasse'. De
Marinewerf in Vlissingen bouwde het schip
tussen 1840 en 1843. Het was 47 meter lang
en 9,20 meter breed, had een diepgang van
vier meter, een waterverplaatsing van 875
ton en was bewapend met zeven stukken.
Een stoommachine van 220 pk zorgde voor
de voortstuwing, maar het schip kon ook de
zeilen gebruiken. Het werd voornamelijk
gebruikt voor de 'binnenlandse dienst', maar
bijvoorbeeld ook voor het vervoer van de
Russische tsaar tijdens een staatsbezoek in
juni 1844 aan Engeland.
Een bijzondere klus voor de Cycloop kwam
eind 1854. Er lagen op dat moment diverse
zeilschepen geladen met graan opgesloten in
de Oostzee. Door langdurige tegenwind was
het hen onmogelijk de Sont te passeren. De
Nederlandse marine stuurde daarom de
Cycloop naar de Oostzee om de onfortuinlij
ke koopvaarders een handje te helpen.
Dankzij haar stoomvermogen wist de
Cycloop acht schepen door de Sont te slepen.
Hierna keerde het op 24 december 1854 van
uit het Deense Helsingör terug naar
Vlissingen met negentig opvarenden onder
commando van luitenant-ter-zee F.C.V.
Zwaanshals. Na voortdurend stormweer te
hebben doorstaan, onzeker van de positie en
zonder zicht op de wal, besloot men op een
gegeven moment op een Hollands zeegat aan
te sturen, ook omdat de voorraad steenkolen
sterk slonk. Op nieuwjaarsavond nam een
zware stortzee een gedeelte van de campag
ne weg en liep het schip vol water.
Onmiddellijk werd scheepsraad belegd; de
toestand van het schip was hopeloos.
Besloten werd de mensenlevens te redden en
het schip op de wal te zetten.
Op het schilderij heeft Schütz het moment
vastgelegd waarop de Cycloop van koers ver
anderde en het bezaanzeil uitgehaald werd.
Kort daarop werd het door een tweede stort
zee op het strand gezet vlak tegen de duinen,
op ruim vier kilometer ten zuiden van
Zandvoort. Van de negentig opvarenden
kwamen 86 met de reddingsvlet van
Zandvoort en de eigen reddingssloep veilig
jj
N
Zr. Ms. raderstoomschip Cycloop in moeilijkheden voor Zandvoort op 2 januari 1855, schilde
rij door J.F. Schütz, 1858. (Zeeuws Museum, bruikleen Zeeuws Genootschap)
Den Spiegel, oktober 1998 21
