zaken. Die werden thuis opgeslagen. Toen
de reuk van het bombardement buitens
huis was verwaaid, bleef die in ons huis
nog maanden hangen. Meubilair en stoffe
ring overleeft geen voltreffer. Kleine din
gen waren soms wel heel gebleven, zoals
beeldjes en zelfs glaswerk. Ik herinner me
een koffergrammofoon met een tas groten
deels onbeschadigde platen.
De buurt waar we altijd speelden is nooit
meer dezelfde geworden. Liefst gingen we
die kant niet meer op. M'n jongere broer
had in het vluchthuis een zware inzinking
opgelopen. Zodra vliegtuiggeronk en
luchtafweer klonk was hij niet te kalme
ren. Mijn ouders besloten hem bij een lieve
tante op de Veluwe onder te brengen. Toen
mijn ouders hem na een half jaar bezoch
ten, wilde hij mee terug naar Zeeland. Zijn
grootste angsten wist hij toen weer te
beheersen.
De slachtoffers
Op kaart 3 is getracht een reconstructie te
maken van de in 1943 vernielde panden,
geprojecteerd in de huidige bebouwing.
Waar het jaartal 1945 is aangebracht gaat
het om gesloopte woningen die door de
inundatie zijn vernield.
Verder is met een omcirkelde letter aange
geven waar, voor zover bekend, mensen
zijn omgekomen.
Locatie B was de plek waar bommen het
dichtst bij mijn ouderlijk huis zijn terecht
gekomen.
Aan de Nieuwe Vlissingseweg waren ten
noorden van de Abeelseweg ook enkele
bommen gevallen en enige panden licht
beschadigd. Onder de in het gebied inge
kwartierde Duitse soldaten vielen volgens
het onderzoek van de heer De Jong vier
doden. Waarom burgers in die tijd toegang
hadden tot de bunker waarin ik tijdens het
bombardement heb gestaan, is me nog
steeds niet duidelijk. Overigens was de
dichtstbijzijnde inslag nog altijd op veertig
meter afstand. In feite hadden wij daar
een veilige schuilplaats.
Conclusie
Het bombardement was slordig uitgevoerd
als men op betreffende luchtfoto's in het
boek van de heer De Jong ziet hoe mar
kant het vliegveld als een grote vlek in het
landschap ligt. Aan de andere kant was
het een geluk dat zo slecht is gemikt en
veel van de bommen in akkers en weilan
den zijn gevallen.
De wel gehoorde veronderstelling dat de
bommenrichters zich georiënteerd zouden
hebben op gelijksoortige doch onjuiste
markeringspunten in het terrein wordt in
de beschouwing van de heer De Jong niet
bevestigd.
Wel wordt erkend dat de richters te weinig
tijd hadden om hun instrument juist in te
stellen. Bij een tegelijkertijd uitgevoerde
luchtaanval op het vliegveld Gilze-Rijen is
doorgevlogen en na het maken van een
ruime bocht opnieuw gebombardeerd. Dit
zou boven Vlissingen wellicht ook aan de
orde geweest kunnen zijn, maar het zware
Duitse luchtafweergeschut dat in totaal
186 salvo's heeft afgevuurd, nodigde
bepaald niet uit om nog eens terug te
keren. Verder was het blijkbaar te wijten
aan de kruisende wind uit het zuidwesten,
dat bijna alle bommen vanuit de vliegrich
ting gezien rechts van het vliegveld zijn
gevallen.
Tot slot
Van de ongelukkige bemanning van de
neergeschoten B-17 overleefden twee
leden de crash. Zij werden uit de Schelde
opgepikt en in gevangenschap gevoerd.
Zes bemanningsleden werden tijdelijk
begraven op de Noorderbegraafplaats te
Vlissingen en later naar elders overge
bracht. Van twee leden staan de namen op
de Muur van Vermisten op de erebegraaf
plaats te Margraten.
Verder is het de laatste keer geweest dat
de Amerikaanse luchtmacht bij daglicht zo
massaal het vliegveld heeft aangevallen.
Mogelijk was dit een gevolg van de rappor
tage vanuit de Nederlandse Ambassade te
Londen naar de U.S. Eight Airforce over
het geringe militaire succes van deze bom
bardementen en de nadelige effecten voor
de Nederlandse burgerbevolking.
Bronvermelding:
- Ivo M. de Jong, 'Mission 85, a milk run that tur
ned sour'
The US Eight Air Force and its mission on August
19, 1943 over south-west Holland
- Archiefstukken Luchtbeschermingsdienst Oost
en West-Souburg
- Kaartmateriaal Kadaster en Openbare Registers
te Middelburg
- Gemeentearchief Vlissingen
- Informanten uit de streek
Den Spiegel, oktober 1999
9