Jeugdherinneringen aan een bewogen
zomeravond in oorlogstijd
Bombardement op Groot Abeele 19-08-1943
G.F.P. Palmkoeck
Toevallig kon ik onlangs een pas verschenen boek inzien, getiteld 'Mission 85, a milk run
that turned sour' van de auteur Ivo M. de Jong. De schrijver heeft onderzoek gedaan naar
onder meer de achtergronden en het verloop van bombardementen op vliegvelden in Zuid-
West Nederland op 19 augustus 1943, in de Tweede Wereldoorlog. Het boek is in het Engels
en het deel dat gaat over een bombardement op het vliegveld Vlissingen trok mijn aan
dacht. Dit vliegveld was sedert de meidagen van 1940 in gebruik bij de Duitse Luftwaffe.
Op een van de foto's in het zeer fraai uitge
voerde boek zag ik een cluster pluimen
van ontploffende bommen bij het kruis
punt Abeelseweg/Nieuwe Vlissingseweg.
Ik realiseerde me dat ik op datzelfde
moment daar gestaan had in de Duitse
bunker die nu nog bestaat. Dit samenval
len van mijn persoonlijke ervaringen en de
beschreven gebeurtenissen trof mij. Zeker
toen ik in een lijst van slachtoffers mijn
familienaam tegen kwam. Het was mij
natuurlijk wel bekend dat er een tante van
mijn vader was omgekomen.
Na een gesprek met de gemeentearchiva
ris heb ik besloten over dat wat ik me
herinner uit die tijd te vertellen, gecombi
neerd met de inhoud van de archiefstuk
ken van de Lucht-beschermingsdienst
Souburg en wat de heer De Jong
beschrijft. Ik wil me beperken tot wat mij
bekend is over de gebeurtenissen in de
buurtschap Groot Abeele.
Ik woonde in die dagen aan de Nieuwe
Vlissingseweg 151 op ongeveer twee
honderd meter afstand van enkele ver
woeste huizen op lokatie B van kaart 3.
Mijn ervaringen betreffen dan ook voorna
melijk hetgeen zich aan de westzijde van
het Kanaal door Walcheren heeft afge
speeld.
De opdracht en het vertrek van de
vliegtuigen
Nadat op zondag 15-08-1943 het vliegveld
Vlissingen bij daglicht door de
Amerikaanse luchtmacht als tweede doel
was aangevallen - waarbij in de buitenwij
ken van de stad 41 doden vielen te betreu
ren - kreeg vier dagen later de 102e
Combat Wing van deze luchtmacht een
nieuwe opdracht om in eerste instantie
militair belangrijke installaties bij
Brussel aan te vallen. Gezien het povere
resultaat van de eerste aanval op het
vliegveld kwam het opnieuw op de doelen-
lijst van de opdracht voor 19-08-1943 als
tweede 'target'. De aanval zou ook nu weer
bij daglicht worden uitgevoerd en daartoe
vertrokken drie Bomb Groups van ver
schillende Engelse vliegvelden rond 15.30
uur plaatselijke tijd. Bij het passeren van
de Engelse kust werd de gevechtsformatie
gevormd waarin standaard werd gevlogen.
Dit keer waren het 58 viermotorige toe
stellen van het type B-17, die in drie groe
pen vlogen, Bomb Group 92, 305 en 306.
Een Bomb Group was opgedeeld in drie
squadrons. Deze vlogen op verschillende
hoogten. Zowel in zijaanzicht als van de
onderkant gezien vormden de buitenste
toestellen van de gehele Bomb Group een
V-vorm.
Deze Combat Wing 102 kreeg bij het nade
ren van de vijandelijke kust boven
4
Den Spiegel, oktober 1999