Kaart 2. De begrenzing van de bominslagen van bomgroep 92.
reconstructie G.F.P. Palmkoeck)
gingen in de puinhopen op zoek naar over
levenden. Op de toegangswegen werden
belangstellenden tegengehouden. Duitse
soldaten renden opgewonden rond op zoek
naar kameraden die hier bij burgers
waren ingekwartierd. Enkelen stelden
mitrailleurs op als luchtafweer.
Mijn broer kwam nu ook naar de bunker.
In het huis waar hij binnengevlucht was
had hij onder een kozijn van een binnen
deur gestaan zoals mijn vader ons altijd
instrueerde. Het glas van alle ramen van
het huis was er door de luchtdruk uitge
slagen. Hij had het erg moeilijk om zijn
zenuwen de baas te blijven.
We vroegen ons af wat er thuis gebeurd
zou zijn, maar we mochten die kant niet
uit. Pas na het einde van het luchtalarm
om 19.20 uur mochten we onder geleide
naar huis. Ik herinner me goed dat ik bang
was voor al het puin op de straat en voor
de aanblik van de kapotte huizen.
Leden van het Rode Kruis verzorgden
gewonden. Hier en daar lagen slachtoffers
onder lakens. Mensen stonden in groepjes
te praten. De sfeer was heel onwerkelijk.
De dood was in heel de buurt voelbaar
aanwezig.
Mijn ouders stonden op de stoep voor ons
huis op de uitkijk. Zodra m'n moeder ons
zag, kwam ze op ons toe gelopen en zei:
Waar zaten jullie toch!' Ik had daar geen
antwoord op en was blij dat ik nog leefde.
Dat was ineens niet zo vanzelfsprekend
meer. Er was zoveel gebeurd in korte tijd
dat het moeilijk was om het allemaal goed
op een rijtje te krijgen. De hele avond werd
op de stoep bij de voordeur met voorbijgan
gers informatie uitgewisseld over slacht
offers, gewonden en schade. Regelmatig
kwam een brancard met grote spaakwie-
len voorbij, waarop gevonden slachtoffers
werden afgevoerd. Deze werden bijeenge
bracht in de schuur van de familie
Pieterse in de Vrijburgstraat. Hier vond de
identificatie plaats en werden de stoffelij
ke resten gekist.
Bij het ingaan van de spertijd waarop
iedereen binnen moest zijn, werd het weer
stil op straat.
De geur van het bombardement bleef tot
in de nacht hangen en ook een tijd daarna
rook het naar puin en stof in de buurt.
In de volgende dagen zochten mijn ouders
en wij in het puin van de verwoeste huizen
van onze familieleden naar nog bruikbare
Den Spiegel, oktober 1999
7