Dinsdag 23 Januari 1900
Enkele merkwaardige berichten
in de maand mei 1900
Aafke Verdonk-Rodenhuis
Op deze dag was het om 5.55 uur hoogwater.
Verder viel me op dat de krant in die dagen heel wat dunner was dan nu.
De koppen snel bekijkenddacht ik hier en daar: dat klinkt bekend, maar bij lezing van het
artikel veranderde dat soms.
Zo was er het bericht over het door de ge
meenteraad genomen besluit een plaatse
lijke belasting vast te stellen voor het
geneeskundig onderzoek en de verpleging
van publieke vrouwen en voor het houden
van toezicht op deze vrouwen in de ge
meente. Deze belasting moest betaald
worden door de houders of houdsters van
de 'huizen van ontucht'.
Zou deze maatregel van een toch zorgzame
samenleving zijn ingegeven uit zorg voor
genoemde vrouwen of misschien meer ter
bescherming van de bezoekers?
Ook de term 'revolutiebouw' trof ik aan. In
een lezing van een 'leeraar in de bouwvak
ken aan de Polytechnische school te Delft'
werd deze term gebruikt voor metselaars,
'duizendpoten' genoemd, die kans zien met
een minimum aan specie een maximum
aan stenen in de kortst mogelijke tijd op
elkaar te stapelen.
Uiteindelijk ging mijn belangstelling voor
al uit naar de feuilleton, het vervolgver
haal dat in die jaren in bijna elke krant
voorkwam. De roman Eline Vere (1889)
van Louis Couperus verscheen ook eerst
als feuilleton.
In de Vlissingsche Courant gaat het om
het verhaal: 'Tollenaren en Zondaren',
naarJ. Torrund
Hier het begin van aflevering 3:
'Als zij er aan dacht, kon moeder uit de
grond van haar harte er over zuchten,
want toen ter tijd, evenals nu, zagen de
moeders hare dochters gaarne jong ge
trouwd.'
Aflevering 3 eindigt als volgt:
'Hij zweeg en scheen op antwoord te wach
ten; hij moest maar recht op den man af
gevraagd hebben, dan had mevrouw Knapp
hem wellicht alles bekend- want liegen
kon zij niet. Maar dat was zoo geen ge
woonte bij de heeren van de belasting- zij
wisten toch dat dit bij de meeste mensen
niets gaf (wordt vervolgd)'.
De feuilleton was belangrijk. Misschien
leefden de lezers net zo mee met het wel en
wee van de hoofdpersonen als sommigen
van ons dagelijks doen met bepaalde soaps.
Akke Landzaat-de Jong
Al bladerend door de Vlissingsche Courant van het jaar 1900 vallen allerlei merkwaardige
berichten op, waarbij op zijn minst een glimlach niet onderdrukt kan worden. Hier volgt
een kleine selectie.
1 mei 1900
'Alle heerlijkheid is als een bloem des
velds, zei de jongeling en hij keek in de
Spiegel naar zijn baard'
2 mei 1900
'Uit Napels wordt gemeld dat de Vesuvius
weer aan 't werk is'
22
Den Spiegel, januari 2000
