diverse tegelbewaarkistjes. Dankzij dit
bewaren in kistjes zijn wij nu in de uitzon
derlijke omstandigheid de achterkanten
van zeven tegels van een Cornelis Bou-
meestertableau te bekijken. Alleen in het
depot van het Historisch Museum te Rot
terdam bevindt zich nog een ander Bou-
meestertableau waarvan de achterzijde
voor studie toegankelijk is. Het betreft
een groot tegeltableau met havengezicht,
blauw, 6 bij 9 tegels. Op de achterzijde
staat aan de bovenzijde steeds een kleine
letter i, dus inclusief een punt boven deze
letter. Ook hier staat onder de letters een
telling gaande horizontaal van links naar
rechts met oplopende nummering van
beneden naar boven.
Cornelis Boumeester heeft gedurende een
wel heel lange tijd zijn beroep van tegel
schilder kunnen uitoefenen, praktisch het
volledige laatste kwart van de zeventien
de en het eerste kwart van de achttiende
eeuw. Men zou op kunnen werpen dat
naarmate deze halve eeuw verstreek de
wijze van nummering van tegeltableaus
veranderde, bijvoorbeeld van horizontaal
van links naar rechts naar verticaal van
onderen naar boven. Dit bijvoorbeeld bij
een fabrieksovername door een nieuwe
eigenaar. Toch lijkt dit niet waar
schijnlijk. Andere tableaus met op de ach
terzijde van de tegels verticaal oplopende
nummering moeten daarom vooralsnog
als 'niet van Boumeester' worden afge
daan. De definitieve bevestiging van dit
vermoeden kan alleen worden gegeven als
voor restauratiedoeleinden andere Bou
meester tableaus tijdelijk uit hun gipsbed
worden gehaald en daarmee de achterzijde
van de tegels voor nadere bestudering vrij
komt. In ieder geval staat wel vast, dat in
het verleden, zowel bij C. Boumeester als
bij zijn collega schilder F. van Frijtom, te
snel mooie geschilderde plateelwerken aan
'de grote meester' werden toegeschreven.
Bronvermelding
- W.S.S. van Benthem Jutting, 'Een Middelburgsche
spreeuwpot' in: Oudheidkundig Jaarboek, 1943
(jrg 11), p. 88-91
- J.D. van Dam, 'Delfts' uit de provincie. Aardewerk
uit Hollandse tegelfabrieken' in: Vormen uit vuur,
1999, p. 3-107
- A. Hoynck van Papendrecht, De Rotterdamsche
Plateel- en Tegelbakkers en hun product, 1590-
1851, Rotterdam 1920
- E.M. Vis en C. de Geus, Althollandische Fliesen,
Zweiter Band, Schiedam 1978 (reprint)
Met daarin opgenomen een artikel van F.W.
Hudig, over de wijze van tegelproductie, met voor
al archivalische gegevens van de diverse in
Nederland en Antwerpen bekende werkplaatsen
- C.H. de Jonge, De Nederlandse tegels, Amsterdam
1978
- D.C. Mees, Kunstnijverheid 1600-1800 en Tegels,
Rotterdam 1997
- I.C. Peelen, 'Lambert van Meerten te Delft' in:
Museumgids Rijksmuseum, Amsterdam 1922
- J. Pluis, Bijbeltegels-Bibelfliesen, Münster 1994
- P.J. Tichelaar en C. Polder, Gebakken Schilderijen,
Leiden 1998
Den Spiegel, april 2000
19
