De oudste geïllustreerde enveloppe, ontworpen door de Engelse kunstenaar Mulready, verscheen in 1840 tegelijk
met de eerste twee postzegels. De pompeuze afbeelding toont de godin Brittania met de Britse leeuw, gezeten
op een rots, terwijl ze gevleugelde boodschappers uitzendt naar oost en west.
(particuliere collectie)
dat zo ver. Vijfjaar na het stichtingscongres
in 1864 van L'ünion Postale tlniverselle, de
Wereld Post Vereniging, de organisatie die
het internationale postverkeer regelt, ver
scheen in Oostenrijk-Hongarije de eerste
briefkaart. Het was een correspondentie-
kaart met een voorgedrukte postzegel. In
Nederland kwam de eerste briefkaart op
1 januari 1871.
Overal werd de briefkaart een groot succes.
Al in 1885 werden er in Europa ongeveer
350.000.000 verzonden en in de Verenigde
staten 250.000.000. Het corresponderen
was niet langer alleen voor de overheid,
voor de zakenmensen en voor de elite. Ook
de gewone burger kon nu tegen een goed
koper tarief corresponderen. Natuurlijk wa
ren er ook bezwaren. Sommigen vonden
dat 'open geschrijf maar niets. Een bericht
in een gesloten enveloppe kon niet door
personeel of kinderen gelezen worden. De
goedkope briefkaart was een belediging
voor mensen van standing. Maar het grote
publiek maakte er graag gebruik van.
De briefkaart luidde een nieuw tijdperk in
het sociale leven in. Het was een wereldge
beurtenis, te vergelijken met de uitvinding
van stoommachine, elektriciteit, radio en
televisie. Ook de grote massa kon nu cor
responderen dankzij het gunstige tarief en
de eenvoudige werkwijze. De briefstijl werd
ook aanzienlijk eenvoudiger. Waar eerst
lange, uitvoerige brieven chique waren,
werden nu korte, gebalde zinnen gebruikt
omdat de plaatsruimte op de briefkaart nu
eenmaal geen andere mogelijkheid bood.
De briefkaart legde bovendien de grondslag
voor een gigantische industrie: de produc
tie van de ansichtkaart. Het Internationale
Bureau voor de Statistiek in Bern schatte in
1900 alleen al in Duitsland de productie
van ansichtkaarten op meer dan een mil
jard stuks. En in andere landen was dat niet
anders.
De eerste prentbriefkaart
De oudste gedrukte prentbriefkaarten ont
stonden in de Frans-Duitse oorlog van
1870-1871Tijdens het beleg van Strass-
bourg voerden de Duitsers om humanitaire
redenen de postkaart in. De Société de se-
Den Spiegel
