De eerste ansichtkaart werd in 1870 ontworpen door de Oostenrijkse officier Petar Manojlovic. De afbeelding
toont een draak met in zijn klauwen een adresbandje. De silhouetten van Istanboul en Moskou sieren de onder
zijde, samen met de vervoermiddelen uit die tijd, een trein die uit een tunnel komt en een stoomboot.
(Staatsarchief Wenen)
cours aux blessés heeft de Duitse bevelheb
ber verzocht om de bevolking van de bele
gerde stad toe te staan met de buitenwereld
te corresponderen. De toestemming werd
verkregen, maar alleen kaarten met een
rood kruis als vignet werden doorgelaten.
Later volgden andere eenvoudige oorlogs
prentjes, die vaak nog niet de hele beeldzij
de van de kaart vulden. De eerste kaart
met een volledig beeld werd gemaakt door
Petar Manojlovic, een Oostenrijks officier
van Servische afkomst. Hij ontwierp in
1870 een kaart voor het dagblad 'Zmai'
draak). De afbeelding toont een draak
met in zijn klauwen een adresband. Rechts
boven is ruimte opengelaten voor de post
zegel. De silhouetten van Istanboel en Mos
kou sieren de onderzijde, samen met de
vervoermiddelen uit die tijd, een trein die
uit een tunnel komt en een stoomboot.
Begin 1871 leverde de Weense drukker
R. von Waldheim de kaarten bij de krant af.
De oplage zal niet zo groot geweest zijn.
Slechts één exemplaar is tot nu toe bekend.
Deze is afgestempeld in Wenen op 19 mei
1871 en door de ontwerper verzonden naar
zijn broer. De kaart is nu een klein vermo
gen waard.
Een volgende stap werd spoedig daarna
door particulieren genomen. Ze illustreer
den correspondentiekaarten met een klein
plaatje of een reclameboodschap. Het con
gres van de Wereld Post Vereniging bepaal
de in 1878 het formaat op 140 x 90 mm en
liet per 1 april 1886 de kaarten toe in het
internationale postverkeer. Door deze toe
stemming nam de productie van prent
briefkaarten pas echt toe; vooral na 1890,
toen ook het toerisme op gang begon te
komen.
Vanaf die tijd ontwikkelde de prentbrief
kaart zich tot een waar kunststukje van
druktechniek. Zwart-wit druk sprak niet zo
tot de verbeelding van de massa. De litho-
druk echter was uitermate geschikt om
kleurige 'Groeten uit' te vervaardigen. Het
was bovendien in die tijd de enige druk-
Januari 2001
