door het Algemeen Rijksarchief in Den
Haag - ook de VOC-bescheiden in Cape
Town (Zuid-Afrika), Colombo (Sri Lanka)
werden door hem geraadpleegd.
In de winter verblijft Paesie vaak als duikin-
structeur op de Malediven. Deze bijzonde
re combinatie van duikinstructeur en ge
schiedvorser stelde hem in staat om het
wrak van de Ravesteyn te lokaliseren en
daardoor een bijzonder boek te schrijven.
Zelf schrijft hij over die ontdekking: 'Even
later sprongen we in het ondiepe en warme
tropische water en tot onze grote verbazing
en ongekende blijdschap was het eerste
wat we zagen een bijna vier meter groot an
ker dat schuin uit de koraalbodem onhoog
stak. Ik kon mijn ogen niet geloven.
Binnen een minuut hadden we restanten
van de Ravesteyn gevonden. We waren er
letterlijk bovenop gesprongen'.
In deel 1 behandelt de auteur de ontdek
king van het wrak. In deel 2 volgt een re
constructie van de laatste reis van de
Ravesteyn. Hij begint dit deel met het be
schrijven van het reilen en zeilen van de
VOC in Middelburg. Hierbij komen zaken
als: de aandeelhouders, het onderhouden
en bevoorraden van het schip, de lijnbaan,
de bewapening en de aanmonstering ter
sprake. Vervolgens kiezen we het ruime
sop en komt alles aan bod dat tijdens de
reis van belang was. Mavigatiemethoden,
kaartmateriaal, routes, maar ook ziektes,
geneesmiddelen en vooral chirurgijn-ge
reedschap passeren de revue. De Rave
steyn verblijft ruim een maand op Kaap de
Goede Hoop om reparaties uit te voeren
aan het schip en proviand in te slaan voor
het vervolg van de reis. Daarna komt het
vervolg van de reis op de Indische Oceaan
ter sprake tot aan de stranding op de eilan
denarchipel de Malediven. Het laatste
hoofdstuk handelt over de handelsfactorij
van de VOC op Ceylon en mondt uit in de
bovengenoemde rechtzaak tegen Corneiis
de Zitter en companen.
Het boek sluit af met een aantal interessan
te bijlages. Een van deze bijlages vermeldt
de complete bemanning. Van de 211 opva
renden, (waaronder 67 militairen) was een
handjevol afkomstig uit Vlissingen, waarbij
opperstuurman Zacharias Zachariasz. en
tweede onderstuurman Corneiis de Zitter
het meest in het boek ter sprake komen.
leder hoofdstuk is uitbundig geïllustreerd,
waaronder een groot aantal, meestal door
de auteur zelf op lokatie genomen kleuren
foto's. Zodoende zal ook de niet-lezer (als
die er zijn in de vereniging) aan zijn trekken
komen.
Is er dan niets negatiefs over dit boek te
melden? Jawel. Een aantal foto's zijn te
donker en te onscherp afgedrukt; een
smetje op een verder voortreffelijk boek.
Ruud Paesie, Het VOC-retourschip Rave
steyn De laatste reis van een Zeeuwse
OostindiëvaarderAmsterdam 1999,
Uitgeverij De Bataafsche Leeuw
22
Den Spiegel
