In de tweede bijeenkomst (6 november)
staat het archiefonderzoek centraal. Welke
bronnen zijn er en hoe kom ik aan gege
vens over de woonhuizen. Hierbij valt te
denken aan kadastrale gegevens, gegevens
uit notariële archieven over vroegere eige
naren: belastingregisters die een beeld ge
ven van de waarde in vroeger tijd. Ook ou
de bouwtekeningen (vanaf ca. 1890)
vormen een documentatiebron. Soms komt
de naam van het huis uit archiefonderzoek
naar voren.
De derde bijeenkomst (13 november) heeft
als onderwerp het bouwhistorisch onder
zoek. Hierbij worden de constructieve as
pecten van het huis behandeld: bakstenen
muren en hun ouderdom, houten kappen,
ramen, deuren en hun details. Centraal
staat hierbij de vraag 'wat zie ik?' en 'hoe
lees ik?' de geschiedenis van het huis aan
de hand van bouwsporen.
In de vierde bijeenkomst (20 november)
komt het interieur van het Zeeuwse woon
huis aan bod. De specifieke kenmerken
van het woonhuis en de vroegere indeling
worden hier behandeld. Hierbij valt ook te
denken aan schouwen, plafondschilderin
gen, lambriseringen en de trap.
Op de vijfde bijeenkomst komt onderhoud,
restauratie en advies aan de orde. Het be
schermen van oude bouwconstructies,
onderhoud en herstel is hierbij een belang
rijk item. Daarnaast wordt ingegaan op de
rol van de overheid hierin: de regels en
subsidies.
Op zaterdag 15 november wordt een stads
wandeling door Vlissingen gemaakt. Aan
de hand van tal van concrete voorbeelden
en plaatsen wordt een beeld gegeven van
de monumentenzorg in de praktijk en de
tastbare en zichtbare geschiedenis van de
stad.
Vlissingen heeft bijna 300 beschermde
rijksmonumenten. Het overgrote deel be
staat uit woonhuizen of bedrijfspanden in
de binnenstad. Daardoor kan Vlissingen
met recht een 'monumen-
tenstad' genoemd worden en
neemt het, wat aantal betreft,
een middenpositie in op de
lijst van Mederlandse monu
mentensteden. Het begrip
monument is overigens rui
mer dan 'beschermd monu
ment'. In de stad zijn ook ob
jecten te vinden die wel als
monument worden aange
duid (kunstwerken, straat-
meubilair o.a.) maar die
geen wettelijke bescherming
hebben. Begrippen als
Monumentenwet, Rijkslijst en
Beschermd Stadsgezicht zul
len in de cursus ook ge
noemd worden met hun be
tekenis.
Deze drie woonhuizen (oorspronkelijk gebouwd in de Kolvenierstraat)
zijn een voorbeeld van de Vlaamse invloed op het Zeeuwse type
Renaissance woonhuis en dateren uit 1633. In de jaren zeventig van de
vorige eeuw werden ze als gevolg van de stadssarnering afgebroken en
in 1975-1977 herbouwd op het Plein Vierwinden. (Fotocollectie
Gemeentearchief Vlissingen, foto A. van Wyngen d.d. 20 april 1978)
Monumenten bepalen vaak
het karakter van een stad of
buurt. Ze staan er vaak al
heel lang en leven in de her
innering van de eigenaar,
12
Den Spiegel
